Alþýðublaðið - 30.06.1981, Qupperneq 7

Þriðjudagur 30. júní 1981.
7
Mörkum opinbera
6 Orkusparnaður
4
lagi og gisnu dreifingarkerfi.
MeB því aö leyfa heimabrugg
veröa stjdrntæki áfengisneyslu
óvirk eöa mun minn virk en ella.
Sterk vin, léttvln eöabjdr?Ef
heildarneysla á alkóhóli eykst
virðist skaðsemin jafnmikil
hvort sem aukningin starfar af
sterkum eöa léttum vínum eða
bjór. Hættan við bjórinn er aö
hann bætist hreinlega viö þá
neyslu, sem fyrir er, án þess að
breyta henni að öðru leyti. Er
þetta reynsla annarra þjóða,
sérstaklega þar sem dreifing á
bjór hefur verið með annarri
matvöru. Það er hinsvegar
fræðiiega mögulegt að innleiða
bjór þannig aö hann ryöji Ur
vegi sterkari tegundum, en til
þess þarf að beita markvisst
verðlagningu og dreifingar-
kerfi.
Drykkjusiöir tslendinga ein-
kennast af sterkvinsdrykkju
(85%) þar sem mikið magn er
tekið á skömmum tima. Erfitt
er með stjórnaraögeröum aö
breyta drykkjusiðum, en þó
hafa stjórnvöld stuðlaö að þvi að
viðhalda þessum drykkjusiðum
með þviaö verðleggja brennivin
ódyrar en aðrar tegundir
(a.m.k. tfl skamms tima). Likur
benda til, að „ölvunardrykkja”
leiði fremur til myndunar alkó-
hólisma heldur en ef sama
magni er dreift jafnar yfir lengi
tima. Það má bvi leiða rök aft
þvi,að það sé tilbóta aö innleiöa
Íétt vin eöa bjór I stað sterkra
vina, ef það tekst án þess að
auka heildarmagnið.
Að lokum er vert að benda á
margvislega möguleika rikis-
valdsins tilað draga úr áfengis-
neyslu með einföldum ákvörö-
unum. Nefna má stöðvun allra
áfengisveitinga á vegum hins
opinber og stofnana hins opin-
bera svo og stöðvun á sölu á toll-
frjálsu áfengi.
Oft er á þaö bent, að neysla
áfengis á tslandi sé minni en
viöasthvar annarsstaðar. Tölur
eru byggöar á söluskyrslum
Afengis- og tóbaksverslunar
rikisins. Fullyröa má, aö þessar
Davíð
gjaldið sé aö finna i Reykjavik
en ekki I Genf eöa Brussel?
Að þessu tilefni þykir mér rétt
að rifja upp að iðnrekendur
samþykktu með yfirgnæfandi
meirihluta 1969 að styöja inn-
gönguna I EFTA, en inngangan
var nauösynlegur undanfari
samningsins við Efnahags-
bandalagið.
Menn verða aö gera sér ljóst,
að þessi samningur var gerður
vegna þess að Efnahagsbanda-
lagið taldisér hag i þvi aö fá að
flytja iðnaðarvörur tollfrjálst til
Islands.
Garðabær —
lóðaúthlutun
Úthlutað verður um 30 einbýlishúsalóðum
á svæðinu austan Silfurtúns.
Umsóknarfrestur er til 15. júli n.k.
Umsóknareyðublöð afhent á bæjarskrif-
stofunni.
Eldri umsóknir þarf að endurnýja.
Upplýsingar gefur byggingarfulltrúi i
sima 42311.
Bæjarritari.
Laus staða
Staða ritara hjá samgönguráðuneytinu er
laus til umsóknar.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna
rikisins.
Umsóknir, ásamt upplýsingum um aldur,
menntun og fyrri störf, sendist ráðuneyt-
inufyrir 10. júli 1981. Upplýsingar um téða
stöðu verða ekki gefnar i sima.
Reykjavik, 25. júni 1981.
Sa mgönguráðuney tið.
ÚTBOÐ
Stjórn Verkamannabústaða i Reykjavik
óskar eftir tilboðum i jarðvegsskipti i hús-
grunna við Eiðsgranda. útboðsgögn verða
afhent á skrifstofu VB Suðurlandsbraut 30
þriðjudaginn 30. júni gegn 500 kr. skila-
tryggingu. Tilboðin verða opnuð þriðju-
daginn 7. júli kl. 14 á sama stað.
Stjórn Verkamannabústaða i Reykjavik
Skrifstofustarf
hjá Raunvisindastofnun Háskólans er
laust til umsóknar.
Þekking á meðferð banka- og tollskjala
æskileg ásamt enskukunnáttu.
Upplýsingar i sima 21340 kl. 10-12 næstu
daga.
Umsóknir seiídist Raunvisindastofnun
Háskólans sem fyrst og eigi siðar en 10.
júli n.k.
neyslutölur eigi við litil rök að
styöjast. Til viðbótar kemur
mikið magn af heimageröu
áfengi og smyglað áfengi.
Þvi hefur verið haldið fram,
að hér á landi látist um 250
manns á ári hverju af beinum
eöa óbeinum afleiðingum of-
neyslu áfengis.
Þaö er skoðun flutnings-
manna þessarar tillögu, að
áfengisvandi Islendinga sé orð-
inn svo alvarlegur að aðgerðir
stjórnvalda séu nauðsynlegar
og að starfað verði eftir ákveð-
inni áfengismálastefnu.”
Hér íykur greinargerö Arna
Gunnarssonar með tillögu Al-
þy ðuf lokksm anna.
8
Það er þvi Bnaöurinn á Islandi
sem greiðir aðgangseyrinn aö
tollfrjálsum Utflutningi til
meginlandsins.
Má af þessu sjá, aö dæmisaga
Esóps er enn i fullu gildi, þvi
enn getur músin hjálpaö ljóninu
með þvi að naga sundur viðj-
arnar sem ljónið var njörvað i.
Hitt þykir mér öllu lakara
þegar þeir væna mig um aö ég
geri kröfu til þess að „við brjót-
um gerða samninga viö aðrar
þjóðir, sem eru Islendingum
jafn mikilvægir og raun ber
vitni”.
Standa ber við gerða
samninga
Ég vil enga samninga brjóta
og skiptir mikilvægi þeirra ekki
máli. Einmitt þess vegna vildi
ég að viðbrögð bæði EFTA og
Efnahagsbandalagsins við
álagningu aðlögunargjalds yrðu
könnuð nii, eins og gert var árið
1979, en ég vildi að sií könnun
yröi framkvæmd með jafn já-
kvæðu hugarfari sendimanna
okkar nú og þá.
Lýst eftir stefnu rikis-
stjórnarinnar
Látum þetta nú allt liggja á
milli hluta i bili. Aðalatriðið er
aö megin spurningunni er enn
með öllu ósvaraö. Hvað ætlar
rikisstjórnin að gera? Hún nýtti
ekki frestinn, sem aðlögunar-
gjaldið veitti henni til að leið-
rétta starfsskilyrði iðnaðarins
og nil er viöskiptaráðherra
kominn heim með nei frá
Brussel.
Reykjavik, 29. júni 1981
DaviðSch. Thorsteinsson.
Auglýsinga
síminn
81866
Verið er nú að setja upp slikan
endurvinnslubúnað við frystihús
Kaldbakshf. á Grenivik við Eyja-
fjörð.
Ég læt hér staðar numið um
orkusparnað i iðnaði, en Orku-
sparnaðarnefnd hefur reynt að fá
iðnrekendur og fleiri aðila til
samstarfsá þessusviði. Reynslan
erlendis hefur sýnt, að fljótvirk-
asta aðferðin til að ná fram orku-
sparnaði i iðnfyrirtækjum er að
setja upp sérstaka orkusparnað-
arnefnd innan fyrirtækjanna og
setja henni markmið t.d. um 7%
orkusparnað á ári i'yrstu 3 árin.
Með þvi hefur tekizt að virkja
hugvit og krafta stjórnenda og
annarra starfsmanna við .þetta
viðfangsefni.
Orkusparnaður
við fiskveiðar
Orkunotkun við fiskveiðar er
þriðji stærsti þátturinn i orku-
notkun okkar og þar sem orkan er
eingöngu fengin úr innfluttu elds-
neyti er um mjög kostnaðarsam-
an þátt i orkunotkuninni að ræða.
1 forsendum orkuspárnefndar
fyrir spá um oliunotkun
1980—2000 er gerð góð grein fyrir
oliunotkun fiskiskipaflotans, en
siðan spáin var gerð, hefur orðið
meiri.fjölgun á togskipum en þar
var gert ráð fyrir.
Er hér um mjög varhugaverða
þróun að ræða.
Oliukostnaður sem hlutfall af
aflaverðmæti fer nú vaxandi á
öllum veiðum og sérstaklega er
hlutfallið óhagstætt við togveið-
arnar eða ca. 18—20%. Fjölgun
skipa þýðir minni afla pr. skip og
þar með versnar hlutfallið enn.
Sem dæmi um þær ógöngur,
sem við erum komnir I má nefna,
að hinir stóru togarar Bæjarút-
gerðar Reykjavikur notuðu á s.l.
ári rúmlega 7 þús. litra af oliu á
veiðidag en afli þeirra á sama
tima var 17—19 tonn, sem telst
mjög góður afli. Það er öllum
ljóst að oliuverð má ekki hækka
mikið umfram fiskverð eða afli
pr. veiðiskip að minnka til þess að
útgerð togskipa verði nær vonlaus
fjárhagslega.
Talið er að auðvelt sé aö draga
úr oliunotkun fiskiskipaflotans
um 10% með skynsamlegri véla-
notkun og fleiri atriðum. Það
dugar þó skammt fyrir verð-
hækkunum oliu i framtiðinni. Hér
verður þvi að koma til miklu
meiri stýring á stærð og gerð
fiskiskipaflotans og kvótakerfi
um veiöarnar.
Orkusparnaöur i
heimilisnotkun og tii
lýsingar
Orkunotkun til heimilishalds og
lýsingar er tiltölulega litill hluti
af heildarorkunotkun lands-
manna, en þó talsvert kostnaðar-
samur fyrir almenning og fyrir-
tæki.
Hægt er að spara verulega orku
iheimilishaldi og við lýsingu með
aukinni þekkingu og aðgát al-
mennings. Nýrri gerðir heimilis-
tækja eru sparneytnari á orku en
eldri gerðirnar og margvisleg
stýritækni, sem nú er á boðstóln-
um getur komið i veg fyrir orku-
sóun i heimilishaldi.
A undanförnum árum hefur
orðið mikil aukning i raforku-
notkun til lýsingar og veldur þar
um miklar lýsingarkröfur og ljós-
gjafar með lélega nýtingu. A
þessu er að verða gjörbylting er-
lendis og hlytur sú þróun einnig
að verða hér, þegar húsahönnuðir
og húseigendur átta sig á þvi,
hvað mikið má spara i liftima
bygginga með orkusparandi
hönnun þeirra.
Hér hefur verið stiklað á stóru
varðandi orkusparnað. Á þessu
orkuþingi hafa verið lögð fram
fróðleg erindi um orkulindir og
virkjun þeirra. Að sjálfsögðu er
nauðsynlegt að halda áfram að
efla lifskjaragrunvöll þjóðarinn-
ar með aukinni nýtingu orkulinda
okkar. En fjármunalindir okkar
og mannauður eru takmörkunum
háðar og þvi verður nýting ork-
unnar að batna samfara aukn-
ingu á orkuframboði. 1 mörgum
tilvikum getur bætt orkunýting
komið i stað aukningar orku-
framkvæmda. T.d. mætti bera
saman kostnaðinn við aðgerðir
húseigenda til bættrar nýtingar á
heitu vatni til upphitunar hús-
næðis annars vegar kostnað hins
vegar.
Orkusparnaður kemur þjóðinni
að gagni i minni gjaldeyrisnotkun
og með hjálp hans verður meira
fjármagn og vinnuafl til ráðstöf-
unar i arðbær verkefni. 1 stærra
samhengi hefur orkusparnaður
áhrif á alþjóðlegan orkumarkað
og hann stuðlar að betri meðferð
jarðarbúa á takmörkuðum auð-
iindum plánetunnar.
Það er skoöun orkusparnaðar-
nefndar og þeirra sem að henni
standa, að orkusparnaður sé
langódýrasti kosturinn i flestum
tilvikum og einungis þegar hann
sé fullnýttur komi aðrir kostir til
álita.
Lögfræðingur
Ráðuneytið óskar eftir að ráða löglærðan
fulltrúa til að annast útgáfu Stjórnartið-
inda og Lögbirtingablaðs.
Laun samkvæmt launakerfi rikisins.
Umsóknarfrestur er til 10. júli nk.
Umsóknir sendist ráðuneytinu.
Dóms- og kirkiumálaráðuneytið,
24. júni 1981.
AMERÍKA
3ja vikna ferð til
St. Petersburgh, Florida
2 dagar i New York,
6.-29. september
Nokkur sæti laus
Upplýsingar í símum
29244 - 29273 - 29282'
Staðfestingar
á pöntunum
verða að hafa borist
skrifstofu
Alþýðuflokksins
Hverfisgötu 8-10 Rvk.
fyrir 2. júlí n.k.
Alþýðuflokkurinn