Alþýðublaðið - 30.09.1981, Síða 1

alþýðu
Benedikt Gröndal:
Öryggismál á
Norðurslóðum o
Magnús H, Magnússon:
Fundið fé - bætt
viðskiptakjör o
Kjaramálaráðstefna Sjómannasambandsins:
„Höfum dregist afturúr”
— segir Óskar Vigfússon forseti
,,Kjör sjómanna hafa tvimæla
laust verift skert verulega
siðustu mánuði miðað við aðrar
stéttir i landinu” sagði Öskar
Vigfiísson forseti Sjómanna-
sambands isiands i samtali við
Alþýðublaðið i gær. ,,Við erum
tilbiinir til að leggja fram tölur
og töflur, sem sýna þá stað-
reynd svart á hvitu. Þessi óvið-
unandi þróun hefur öll verið á
þann veg, að sjómannaste’ttin
hefur dregist verulega afturiír.”
Óskar sagðist ekki vilja nefna
neinar tölur i þessu sambandi,
að svo komnu máli. ,,A þessu
stigi málsins segi ég aðeins, að
staða okkar er mjög slæm og
hefur farið versnandi eftir þvi
sem timar liða,” sagði hann.
„Siðar munum við láta i ljós ,
tölur sem sanna munu þessar
staðhæfingar.”
Óskar Vigfússon benti á, að nú
þyrftu sjómenn að afla meira
upp i kauptrygginguna en áður
gerðist. Hann sagði fiskverðið
hafa verið óbreytt, á meðan
kauptryggingin hefði verið
skert með opinberum aðgerð-
um. Þetta framkallaði sjálf-
krafa kaupskerðingu.
Siðan sagði Óskar Vigfússon
forseti Sjómannasambandsins:
„Þaö ef fleira, sem við erum
óánægðir með. A meðan önnur
stéttarfélög hafa fengið vinnu-
verndarlöggjöf, þprsem m.a. er
kveðið á um lágmarkshvildar-
tima á sólarhring, þá standa
sjómenn sinar 16—18 tima vakt-
ir á sólarhring eins og áður.
Annaðhvort verður að meta
þetta vinnuálag til launa, eða þá
að sjómenn falli undir sama
ramma og aðrir launþegar,
hvað vinnuverndina áhrærir og
taki sina hvildartima og haldi
t.a.m. hvildardaginn (sunnu-
daginn) heilagan og vinni aö-
eins sinn fasta vinnutima á
hverjum sólarhring. Hræddur
er ég þó um,að ýmsir rækju upp
ramakvein, ef sjómenn tækju
sérslikan sjálfsagðan rétt. Hins
vegar erekkert nemaréttláttað
sjómannastéttin fái þessa
kjarabót — vinnuverndina — i
öðru formi.”
Berskjaldaðir
— Nú segja útgerðarmenn af-
komuna einkar slæma og halla-
rekstur viöast hvar. Hvernig
áhrif hefur það á kjör og kjara-
baráttu sjómannastéttarinnar?
„Þaö verður náttúrlega
meira á fotinn vegna þessara
yfirlysinga útgerðarinnar. Hins
vegar vil ég vekja á þvi athygli,
að mörgum finnst þægilegt að
segja meðaltalsafkomu útgerð-
arinnar, svijáika afkomu og
vaxtarbyrðinni á nýju togurun-
um, sem er erfið vegna hárra
vaxta. Það er bara ekki réttur
samanburður. Meðaltalsafkom-
an er skárri.”
„Við teljum nauðsynlegt að
fiskverðið fylgi veröbótati'ma-
bilum annarra stétta,” sagði
Óskar siðan. „Nú fengu laun-
þegar verðbætur 1. september
s.l. en fiskverðið stendur til 1.
október. Sjómenn eru ætið á eft-
ir i þróuninni. Sjómenn sækja
sin laun i fiskverðiðogþað hefur
þýtt, að þeir hafa æ ofan i æ
staðið berskjaldaðir, þegar það
hefur ekki fylgt verðþróun i
landi.”
— Attu von á strangri baráttu
og langri um nýja fiskverðið?
,,Já, það á ég. Þetta verður
erfitt og undir hælinn lagt hvort
sjómenn fái þar sínar sann-
gjörnu kjarabætur. Það er
raunar timi til þess kominn að
velta því upp, hvort þetta hluta-
skiptakerfi hjá sjómannastétt-
inni sé það rétta. Það væri
kannski athugandi að sjómenn
færufram á timaÞam fyrir sina
vinnu, eins og tiðkast hjá flest-
um öðrum stéttum . Hræddur er
ég þó um, aö ýmislegt myndi
riðlast hjá útgerðinni ef slikur
háttur yrði tekinn upp. Aðal-
atriðið er hins vegar þaö, aö
hlutur sjómanna veröi leiörétt-
ur, þannig að kjör þeirra fylgi
5
Kristján Thorlacius formaður BSRB:
Kjararýrnun BSRB-manna
15 til 20% síðan 77
„Við viljum miða við kaup-
máttinn eins og hann hefur
verið bestur, en það var i árslok
1977. Ef miðað er við miðju
launastiga BSRB, hefur rýrnun-
in siðan þá verið á milli 15 og
20%. Þetta sagði Kristján
Thorlacius, formaður BSRB, i
viötali við Alþýðublaðið i gær.
Kristján Thorlacius formaóur
BSRB.
A formannaráöstefnu BSRB,
sem haldin var fyrir siðustu
helgi voru mótaðar kröfur sam-
takanna fyrir samninga lotuna
viö rikið, sem fer nú að hefjast. 1
ályktun ráðstefnunnar var m.a.
gerð grein fyrir eftirtöldum
kröfum: Að kaupmáttur verði
færður á það stig sgm hann var i
árslok 1977, bæði með beinum
hækkunum og breytingum á
launastigum. Aö laun verði
verðtryggö og að ef samningar
verða skertir með lögum falli
þeir sjálfkrafa úr gildi. Einnig
voru settar fram kröfur um
skattabreytingar sem kæmu
launafólki til góða, lengingu
orlofs og aö ákvæöum um lág-
markshvild veröi framfylgt.
Kristján Thorlacius var
spurður að þvi, hvernig ráð-
stefnan heföi hugsað sér breyt-
ingu á launastiganum i fram-
kvæmd?
— Það getur verið með
ýmsum hætti. Nú er mismun-
andi bil milli flokka og það hefur
skapað ástand sem viö köllum
bugðu niöurávið um miðjan
launastigann. Það var ekki farið
úti þetta i smáatriðum á ráö-
stefnunni, heldur var þetta
hugsað sem blanda af launa-
stigabreytingu og beinum
hækkunum.
— Nú er i ályktuninni minnst á
niöurstöður kjararannsókna
sem nú fara fram. Hvað sýna
þær rannsóknir um stööu félaga
iBSRB?
— Það eru enn engar niður-
stöður komnar úr þeim rann-
sóknum. Nú starfar nefnd,
skipuð tveim fulltrúum BSRB
og tveim fulltrúum rikisins, sem
vinnur að þvi að rannsaka
ákveöna þætti i þessum málum,
aöallega innbyröis launamál og
hlutföll hjá rikinu. Við höfum
Hka fengið loforð um upplýs-
ingar um niðurstöður úr rann-
sóknum Kjararannsóknar-
nefndar, þegar þær liggja fyrir.
Eins munum við fá upplýsingar
úr samskonar könnun sem Sam-
band bankamanna er aö gera.
En hvergi eru komnar fram
endanlegar tölur þó þær veröi
tilbúnar þegar til samninga
kemur.
— Nú er i ályktuninni talað
um að laun skuli vera verð-
tryggö. Hvað er átt við með þvi?
— Það er átt við það, að verð-
lagsuppbætur samkvæmt fram-
færsluvisitölu koma aðeins á
laun fram til áramóta, sam-
kvæmt bráöabirgðalögum sem
sett voru um siöustu áramót.
$
Fundur hjá Dagsbrún:
Vill tryggingu ríkis-
valdsins fyrir því að
launastefnan verði
ekki brotin á kostnað
verkafólks
Hækkun grunnkaups er
óhjákvæmileg svo og varanleg
aukning kaupmáttar. Hugsan-
lega mætti semja til lengri tima
en gert hefur verið, ef kaup-
máttaraukning væri tryggð með
áfangahækkunum. Þá leggur
fundurinn áherslu á að full
atvinna verði tryggö og dregið
úr veröbólgu. Fundurinn telur
að leita beri eftir við rikisvaldið,
að það tryggi að sú launastefna,
sem mörkuð verður i komandi
samningum, verði ekki brotin á
kostnað verkafólks.
Fundurinn telur nauðsynlegt
að öll landssambönd og félög
innan ASt standi einhuga að
þessum mikilvægustu þáttum
komandi samninga, svo og öðr-
um atriðum sem eru öllum sam-
eiginleg, og að samningar um
þau veröi i höndum sameigin-
legrar samninganefndar undir
forystu Alþýðusambandsins.
Jafnframt bendir fundurinn á
nauðsyn þess, aö fólkið i verka-
lýðsfélögunum geti fylgst með
gangi samninganna á hverjum
tima.
KrHur um lagfæringar á ein-
stökum atriðum samninga
Dagsbnlnar eru nú i undirbún-
ingi og mun félagið fylgja þeim
eftir við sina viösemjendur og i
samvinnu við önnur félög eftir
þvi sem við getur átt.
NVíT LAND:
Reksturinn
ekki gengið
nógu vel til
að tryggja
útkomu tiJ
frambúðar
Ritstjórn Nýs lands sendi á
mánudag frá sér fréttatilkynn-
ingu um frestun á útkomu næsta
tölublaðs, en eins og kunnugt er
hefur blaðið nú komið út sex
sinnum. t tilkynningu rit-
stjórnarinnar segir:
„Nýtt land — viku-
blað — hefur komiö út sex sinn-
um. Efnahagslega hefur rekstur
blaðsins staðiö i járnum. Að-
standendur Nýs lands geta hins
vegar ekki leyft sér, hvorki
gagnvart lesendum sinum eða
viðskiptavinum, að hafa aðrar
skoðanir á blaðaútgáfu en á
rekstri þjóðfélagsins. Blað sem
ekki stendur undir sér og sem
ekki getur staöið i skilum viö
viðskiptavini sina, á sér ekki til-
verurétt. Rekstur Nýs lands
hefur i raun ekki gengið illa, en
hefur hinsvegar ekki gengið nóg
samlega vel til þess aö tryggja
útkomu blaösins til frambúðar.
Aðstandendur Nýs lands hafa
unnið að því að búa til blað, þar
sem skoöanir ganga um margt
þvert á viðteknar skoöanir í is-
lenskum þjóðmálum. — Það er
hins vegar hluti af heimspeki
Nýs lands aö by ggja á engu öðru
en stuðningi fólks. Þar sem sá
stuðningur hefur enn um sinn
ekki verið nógur, hefur verið
ákveðið að fresta útkomublaðs-
ins um þrjár vikur, til 22. októ-
ber og freista þess aö treysta
efnahagslegar undirstöður
blaðsins. Reynist þaö unnt, og
sé rekstrarleg glæta, þá mun
Nýtt land koma út að þremur
vikum litkium, sem vikublað.
Að öörum kosti gefumst við
upp, og þökkum fjölmörgum
ánægjulegt samstarf”.
Uppstokkanir í bankakerfinu:
Útvegsbankinn verður að
Landsbanka á Seyðisfirði
Utvegsbankinn stendur höllum fæti og hinir
ríkisbankarnir aðstoða!
Útvegsbanki Islands hefur átt
við rekstraröröugleika aö etja
hin siðari ár. 1 sjálfu sér eru það
ekki ný tiðindi hvaö bankann
varðar. Hann hefur áöur staðið
höllum fæti. Um þessar mundir
eru i farvatninu ýmsar ráðstaf-
anir, sem rétta eiga við stööu
mála hjá Útvegsbankanum.
Aörirbankar eru látnir taka við
erfiöari viðskiptavinum og
Landsbankinn og Seölabankinn
— hinir rikisbankarnir — aö-
stoða eftir megni. Ritósstjórnin
•lætur sig máfið éinnig varða.
Einn liður þessarar uppstokk-
unnar kemur fram i fréttatil-
kynningu frá Útvegsbankanum,
sem Alþýðublaöinu barst í gær.
Þar segir:
„Aö undanförnu hafa farið
fram viöræöur milli banka-
stjóra Landsbankans og Út-
vegsbankans A
um yfirtöku 7,