Vísir - 30.04.1969, Blaðsíða 9
/ í SIR . Miðvikudagur 30. apríl 1969.
9
• FERÐAMANNAIÐJAN ER ORÐIN
HÖFUÐATVINNUVEGUR Á ISLANDI
ÞRÁTT FYRIR TÓMLÆTI -
HUGLEIÐINGAR UM NOKKRA
ÞÆTTI FERÐAMÁLA
□ „ísland hefur ótakmarkaða möguleika sem
ferðamannaland”. — Þetta er staðhæfing, sem
neyrist nú sífellt oftar. Þótt fáir hafi viljað hafna
þessari kenningu, virðast þó fáir vilja fara eftir
henni og notfæra sér þá tekjumöguleika, sem ferða-
mannaiðja hefur upp á að bjóða. — Þarna er þó að
verða á nokkur breyting. Hulduatvinnugreinin á
íslandi, ferðamannaiðjan, er að komast á yfirborð-
ið. Það er farið að viðurkenna tilveru þessarar at-
vinnugreinar, sem í mörgum löndum skipar einn
veglegasta sessinn í þjóðarbúinu.
Tjað er líklega heldur ekki hyggur á viöbyggingu 200 her-
seinna vænna, að tilvera bergja álmu, en það eru jafn-
þessarar höfuðatvinnugreinar sé mörg herbergi og Hótel Loft-
viðurkennd, þyí að hún er þeg- leiðir, Hótel Holt og Hótel
ar orðin ein sú mikilvægasta á Saga hafa öll samanlagt nú.
íslandi, þrátt fyrir furðulegt Þá hefur Inter-Continental
tómlæti yfirvalda. Á síðasta ári hótelhringurinn. dótturfyrirtæki
færði þessi atvinnugrein ís- Pan American áhuga á því að
lenzka þjóðarbúinu meira en kanna mögule'ka þess að koma
tíunda hluta allra gjaldeyris- hér upp 200 herbergja lúxus-
tekna og sennilegast hlutfalls- hóteli, en flugfélagið gerir sér
lega stærri hlut í heildarþjóðar- grein fyrir því að aukning í
tekjunum. Hver gjaldeyriskróna farþegaflugi hingað getur þvi
í ferðamálaiðjunni skapar fleiri aðeins orðið, að nóg hótel séu
krónur í þjóðarbúinu en flestar fyrir hendi að hýsa þessa far-
aðrar útflutningsatvinnugreinar. þega.
Það hefur verið amazt
við „bakpokalýð“ svo-
kölluðum með íslenzkri
smekkvísi. En hver ein-
asti ferðamaður, ríkur
eöa fátækur þarf að
kaupa sér far til lands-
ins og fjárvana ungur
maður í dag, getur orð-
ið vel efnaður maður á
morgun. Og ungi mað-
urinn, sem gengur um
landið kynnist því bet-
ur en aðrir og er betri
augiýsing en „rútubíla-
túristinn“.
uröur Magnússon hjá Loftleið-
um og Sveinn Sæmundsson hjá
Flugfélaginu.
Þeir hafa báðir manna mest
unnið að feröamálum fyrir ís-
land, en flugfélögin eru þeir
aöilar, sem leggja lang mest í
alls konar kynningu á landinu
á erlendum vettvangj og leggja
tugi milljóna króna í auglýsinga
kostnað á hverju ári. — „Við
eigum að auglýsa plássið, frelsið
og hið þægilega sumarloftslag
hér í erlendum stórborgum, þar
sem fólkiö er aö kafna í svækju
og þrengslum á sumrin,“ segja
þeir.
Island hefur víðáttuna. Hér
þarf enginn að fara langt til að
komast langt í burtu frá öllu
koma upp á yfirborðið
□ Neyðin kennir...
Það er tvennt, sem nú er að
gerast í einu. Áróður ferðamála-
manna er farinn að hafa áhrif,
en margir ágætismenn hafa
starfað af miklum dugnaði fyrir
gengi ferðamála, í öðru lagi
sannast hið ágæta máltæki:
„Neyðin kennir naktri konu aö
spinna“. Islendingum er að verða
það Ijóst að það er Iífsspurs-
mál að renna fleiri stoðum
undir atvinnulífið og nýta betur
þá möguleika, sem landið hefur
upp á að bjóða, en gert hefur
verið h;ngað til.
Það er nú smám saman að
renna upp fyrir íslendingum,
að land þeirra er harla gott og
hefur upp á margt að bjóða,
sem önnur lönd hafa ekki. Þessi
staðhæfing kann að þykia grátt
gaman meðan Ástraliufarar eru
í sviðsljósinu og meðan viður-
kennt er að margir þeirra virö-
ast hafa ástæði til að leita til
staða, þar sem Hfsbaráttan er
auðveldari við fyrstu sýn. En
þeir eiga flestir eftir að koma
aftur, m. a. vegna þess. að ís-
lendingum er að lærast að
þekkja landið sitt og að notfæra
sér hvernig hægt er að lifa á
þvi
□ Stórar hótel-
áætlanir uppi.
Það hefur ekki farið fram hjá
lesendum Vísis, að mikill áhugi
er nú á því að bæta hðtel-
kast landsins. Margir aðiljar
bafa fyílsta áhuga að koma bér
upp stðrhðtelum. Hðtel $aga
Það er talið heldur ólíklegt,
að erlendir aðiljar verði til þess
að leysa hótelmál okkar enda
er Islendingum fyrir beztu aö
huga að þessum málum sjálfir.
— Vandamál hótelrekstrar á
íslandi hefur verið hve góð nýt-
ing nær yfir skamman tima árs-
ins, aðeins 2—3 sumarmánuðina,
en þennan galla geta íslending-
ar bætt með nýtingu hótelanna
fyrir skólafólk á veturna, ef
við höfum sjálfir yfirstjóm
þessara mála.
□ Skólar og hótel
Þennan möguleika höfum við
raunar þegar nýtt að vissu
marki og stærsta hótel landsins,
Edda, er einmitt þannig til-
komið Þetta eru heimavistar-
skólar i öllum landsfjórðungun-
um sem eru nýttir sem sum-
argistihús með 6 — 800 rúmum.
En það má gera miklu betur,
t,d hér i Reykjavfk, Þar sem
fjöldi skóla er starfræktur án
þess að séð hafi verið fyrir hús-
næðisþörf nemenda, sem koma
alls staðar að af landinu Sem
dæmi má taka Sjómannaskðl-
ann, Kennaraskólann, Tækni-
skólann, Vélstjóraskólann,
Verzlunarskólann, mennta-
skólana, Iðnskólann og svo
auðvitað Háskólann, sem virð-
ist nú skorta fleiri garða til að
anna e 'rspuminni
□ NATO-ráðstefnan
kveikti ijósið
Fleiri möguleikar bafa verið
rasddir til að auka nýtingu hðtel-
anna og má það helzt nefna
ráðstefnuhald alls konar, en nú
virðist vera að komast i tízku
að halda ráðstefnur hér á landi.
Möguleikar fslands sem ráð-
stefr.ulands voru flestum óljósir,
þar til NATO-ráðstefnan var
haldin hér f fyrrasumar. Þá
rann iip Ijós hjá mörgum, að
hægt væri að gera ráðstefnur
að mikillj tekjulind og árvissri,
því ráðstefnum í heiminum
mun halda áfram að fjölga á
næstu árum og áratugum eins
markvisst og þeim hefur fjölgað
á seinustu árum.
Island hefur upp á margt að
bjóða sem ráðstefnuland. Það
er spennandi fyrir útlendinga
að koma hingað til að halda ráð-
stefnur. Andrúmsloftið er þægi-
legt, eins og ráðherramir á
NATO-ráðstefnunni bentu á í
fyrrasumar og ísland liggur
miðsvæðis milli tveggja heims-
álfa, sem mesta þörfina virðast
hafa fyrir ráðstefnur.
□ Það er ekki aðeins
sólskinið
Ef skoðaðar eru landkynn-
ingarmyndir um ísland gæti
maður haldið, að hér á íslandj
sé alltaf sumar og sól. Mynd-
imar virðast aðallega til þess
gerðar að eyða minnimáttar-
kennd íslendinga vegna nafns
landsins. Þó eru ekki allir
sammála um að við eigum að
gefa þessa mynd af landinu.
„Við eigum að auglýsa rign:ngu
og rok“ hafa blaðafulltrúar
híggja flugfélaganna sagt á
opínberum vettvangi, þeir Sig-
fólki. Það er kostur, sem fáir
íslendingar gera sér enn grein
fyrir, en fólk á þéttbýlissvæð-
um beggja megin Atlantshafs-
ins skilur mjög vel.
□ Endurheimt
heilsunnar
Heilsan er dýrmæt. Um það
efast fáir, a.m.k. ekki þeir, sem
hafa misst hana. Og með auk-
inni velmegun verða menn fús-
ari til að fóma miklum pening-
um fyrir hana, — til að viðhalda
henni og til að endurheimta
hana,
Margir greindir menn hafa
bent á möguleika þess, að gera
ísland að allsherjar heilsu-
verndarstöð. Við höfum lofts-
lagið og við höfum hveraböðin,
sem fjöldi manna um heim allan
trúir á. Enn hefur lítil sem eng-
in áherzla verið lögð á þetta í
landkynningarstarfsemi okkar,
enda lítið gert til að koma upp
heilsuvemdarstööum á íslandi.
Leirböðin austur í Hverageröi
eru enn nær eingöngu fyrir Is-
lendinga, sem er auðvitað einnig
góðra gjalda vert. Sumir þeirra,
sem vinna að feröamálum hafa
gert sér þetta ljóst, þannig að
búast má við því, að þessi mögu
leiki verði nýttur.
□ Grænland er túrista-
atraktsjón fyrir ísland
Flestir Evrópubúar, sem á
annað borð eyða fé sínu í ferða-
lög hafa komið til M:ðjarðar-
hafslandanna oft. En það eru
fáir, sem hafa komið til heim-
skautalandanna, Við bæjardyr
okkar liggur eitt frægasta heim-
skautalandið, — land, sem fæst-
ir láta sig dreyma um að
heimsækja, en margir vildu
heimsækja, ef þeim yrði ljóst,
að það er hægt. Flugfélag Is-
lands hefur þegar komið auga
á þennan möguleika og hefur nú
í nokkur sumur haft reglulegar
ferðir þangað á sumrin. Enginn
vafi er á því, að sú starfsemi
á eftir aö stóraukast og marg-
ir ferðamenn eiga eftir að not-
færa sér að heimsækja ísland
og Grænland á einu bretti.
□ Hægt að auka lax-
veiðina fjórfalt
Það hefur borið nokkuð á
áhyggjum manna, að laxveiði á
íslandi verði aðeins fyrir út-
lendinga. Þeir hafa meiri fjárráð
og geta því yfirborgað íslenzka
laxveiðimenn. Fáir viröast gera
sér grein fyrir því, að núna er að
eins hluti af þeim laxveiðimögu-
leikum, sem Iandið hefur upp á
að bjóöa, nýttur. — Veiðimála-
stjóri, Þór Guðjónsson, hefur
sagt, að tvöfalda megi stang-
ve'ðina i íslenzkum laxám, ef
netin eru tekin úr umferð. Það
má aftur tvöfalda laxveiðina á
nokkrum árum með aukinni
laxarækt. Á nokkrum árum get-
um við því aukið stangaveiöina
fjórfalt og á lengri tíma senni-
lega miklu meir. Fyrir erlendan
stórborgarstrák er það ævintýri,
sem seint gleymist að veiða lax
í fslenzkri á og hann er reiðu-
búinn að borga mikiö fyrir það.
□ Silungsveiðin hér
betri en á írlandi
íslenzkir veiðimenn hafa far-
ið til írlands til að veiða silung
og þeir hafa ekki verið einir á
ferð. Silungsveiðin hefur veriö
ein aöalferöamannabeitan þar í
landi. I fyrra komu 115 þúsund
ferðamenn til Islands gagngert
til að veiða silung, en Lúðvíg
Hjálmtýsson, formaður Ferða-
málaráðs telur, aö við höfum
fengsælli vötn en írar og fleiri.
Lax og silungsveiðin gæti því
orðið til að afla okkur mikilla
tekna af ferðamönnum. Ekki að-
eins við að selja Veiðileyfin,
heldur alla þjónustu. Þeir þurfa
aö kaupa ferð hingað, uppihald,
skemmtanir veiðiútbúnað o. fl.
□ Ferðamenn bæta
samgöngur íslendinga
Eftir að ferðamönnum fór að
fjölga á íslandi hafa samgöng-
ur okkar við umheiminn batnaö
stórlega, með fleiri flugferðum,
fleiri skipakomum en ella hefði
verið. Með frekari aukningu
munu samgöngur halda áfram
aö batna og það má hugsa sér,
að ferðamenn gætu hjálpað til
við að bæta vegakerfi landsins.
□ En við verðum
að reisa hótel
Það er hægt að skrifa enda-
laust um gildi aukinnar feröa-
mannaiöju. Þó er það Ijóst, að
við munum ekki geta notfært
okkur þessa nýju manntegund,
ferðamann:nn, sem er dæmigert
afsprengi 20. aldarinnar, nema
búið sé í haginn fyrir hann.
Margir virðast vera á báðum
áttum, hvort rétt sé að byggja
fleiri hótel meðan þrengslin eru
ekki meiri en nú er. — Þarna
er vitlaust mat á orsök og af-
leiðingu, segir Lúðvíg Hjálm-
týsson — Ferðamönnunum
fjölgar í hlutfalli viö aukningu
gistirýmis og hann bendir þvi
til staðfestingar á það stökk,
sem varð í fjölda ferðamanna
strax eftir að nýju hótelin
fj'ögur voru byggð, City, Saga,
Loftleiðir og Holt. Síðan þá
hefur ferðamönnum fjölgað
á milli 300 og 400%. — vl —
ti» • ■ja