Vísir - 12.03.1970, Side 13

13
' í Ffœmtödagur 12. rr.zrz xtm.
— saenska fræbslijsýningin heimsótt
JJ\rersu þroskaöur er hæfileiki
— okkar til þess aö uppgötva
hlutina og upplifa þá í orðanna
fýllstu merkingu? Þessi spurn-
ing vaknar ósjálfrátt, þegar mað
ur kemur inn í Norræna húsið
og sér sænsku fræðslusýning-
una sem stendur þar yfir núna.
Eitt er víst, að itroðslukerfið,
sem svo mjög hefur verið stund
að í íslenzkum skólum hefur
ekki þroskað þennan hæfileika.
Sýningin er byggð upp á fjór
um meginþáttum: að uppgötva
með skilningarvitunum, að tjá
sig með aðstoð efnis, sem mað
ur velur sér sjálfur, sem stuðlar
að þjálfun ímvndunaraflsins, list
kynning, iist i tíma og rúmi, um
hverfi okkar og framboö þess
af vörum og hvernig smekkur
okkar mótast.
Þessir þættir eru.síðan kynnt
ir með listaverkum, myndaefni,
föndurefnum og fleiru. — Loka-
orð sýningarinnar eru: ..Þrosk-
un tilfinninganna er jafnmikil-
væg og þroskun skilningarvit-
anna — það eykur næmleika og
eðlileg viðbrögð”. Og siðast er
spurt: — ,.Börn lifa lífinu með
öllum sinum skilningarvitum —
en gerum við þaö?“
Fjölskyldusíðan leit inn á sýn
inguna. þegar unglingar úr ein-
um gagnfræðaskóla borgarinnar
voru þar í heimsókn. Það var
greinilegt að eftirvænting iá í
loftinu, og það fyrsta, sém þau
spurðu um, þegar þau komu inn
var hvar athafnaherbergið væri.
Þetta herbergi er i kjallara húss
ins og ætlað til þess að sýningar
gestir geti unnið þar að vild úr
þeim efnum, sem þar er að
finna. Það er töluvert svigrúm
til starfa, þótt ekki megi bók
staflega krassa á veggina, meðal
annars er pappírsrúlla hengd á
vegg og hafa margir t.eiknað á
pappírinn, sem sést á þeim lista
verkum, sem.hafa verið hengd
upp um aila veggi.
Flestir kannast við hina gam
aldags teiknikennslu, sem var
rigskorðuð við það að teikna á
hvitan papptr. Sænska sýning
in sýnir okkur hvernig hægt er
að hafa þessa kennslu lifandi og
um leið miklu meir fræðandi og
þroskandi.
Til þess þarf ekki að beita dýr
um hjálpartækjum. Á sýning-
unni eru ýmsir einfaldir hlutir,
sem þó eru við hæfi allra aldurs
flokka. Einn þeirra er tafla, með
mörgum götum. 1 ba-u er hægt
að raða kubbum, með mismun-
andi !agi og festic á teina,
saman i myndskreytingu. Annað
er trédrumbur, sem hægt er að
klæða að vild með efnisafgöng
um í mismunandi litum. Þá er
þarna óvæntur hlutur, sem sting
ur í stúf við annað á sýningunni,
en það er kommóða og eru skúff
ur hennar fullar af skrautmun-
um, sem má raða á hana að vild.
f sænskum skólum er börnum
kennd smekkvísi og er þessi upp
rööun ábending um hvernig sú
kennsla geti m.a. fariö fram, en
einnig er bent á þá leið að hafa
t.d. sýningu á skrauthlutum,
plastblómum, alþýðulist og öðru
slíku, sem örvi löngunina til að
íhuga og ræða um „hvað sé ljótt
hvað sé fallegt". Viðhorf við
smekk fólks eigi að vera frjáls
legt og breytileg og forðast beri
alltof stefnufasta og allsráðandi
niðurröðun hluta: Smekkurinn
ráði þvi hvernig við kynnumst
og gagnrýnum umhverfi okkar
og hvern einstakan hlut i því.
Það vrði of iangt mál að telja
upp-allt það, sem sjá má og fræð
ast um á sýningunni. Á henni
má uppgötva og upplifa marga
Op-mynd Vasarely hefur áhrif á skynjunina. Þegar plexigíer-
skifan er hreyfft virðist svart-hvitt stundum stafa litiun og
breytileg mynstur verða til.
hluti og bera saman við okkar.
Ef til vill á hún eftir að hafa
áhrif á kennslu hér, sem er
smátt og smátt, að breytast. Dag
heimili og leikskólar hafa byrjað
með föndurnámskeið, einstaka
gagnfræðaskólar hafa tekið upp
aðra kennsluhætti í myndlistar-
kennslu, en bamaskölarnir em á
eftir tímanum, að bví er virðist
a.m.k. eru enn notaðar vinnu-
bækur með myndum sem bömin
eiga aö lita eftir ákvæðnum regl
um. Er til betri aðferð til aS
drepa niður imyndunaraflið?
Hreyfmgin, notagildi hennar í vélum og listaverkum cr kynnt
á sýningunni m.a.
Fjölskyldan og tjeimilid
I Hópiir skólanemenda á sýníngunni „Uppgötva—upplifa“.
Þeir óku sem leið lá um nótt~
ina, og eftir því sem á leið, varð
eyðimörkín greiðfæran. Douglas
hafðj ekki augun af landabréf-
inu og miðaði sífellt stefnuna.
Leech sat fyrir aftan hann, virt-
ist ekki hafa minnsta áhuga á
landabréfinu, en leit allt í kring
um sig með áhyggjusvip, eins og
hann treysti sínu eigin hugboði
betur en öllum miðunum og leið
arreikningum.
Hálfri stundu eftir dögun gaf
Douglas Kafkarides merki um aö
nema staðar, kinkaði siðan kolli
til Leech og virti fyrir sér langa
sandölduna fram undan. Leech
kinkaðj kolli á móti, og það var
eins og honum væri það ekkí sér
legt gleðiefni að verða að víður-
kenna, að leiðsögn Douglas hefði
reynzt nákvæm og áreiðanleg.
Þeir klifu niður úr jeppanum
og réttu úr sér. Douglas leit um
öxl, bangað sem flutningabtlHim
og sjúkrabíllinn höfðu stað-
næmzt, Boudesh sat við stýri í
sjúkrabílnum, Kostas Manou við
hlið honum, Sadok og Assine í
flutningabílnum fyrir aftan hann.
Hann virti þá fyrir sér stundar-
korn, hvern um sig. Hörkufantar,
hugsaðj hann. Ef til átaka kæmi,
vildi hann heldur hafa þá í liði
tneð sér en nokkra menn aðra,
jafnmarga, að því tilskildu, að
þeir kæmust ekk; hjá þvi að berj-
ast.
Douglas hraðaði sér á eftir
Leech, sem þegar var lagður af
stað upp ölduna. Þeir gengu svo
hlið við hlið og skriðu síöasfa
spölinn upp á kambinn. Og þarna
blasti olíubirgðastöðin við augum
þeirra um hálfa mílu fjær, auð-
þekkt við fyrstu sýn af liósmynd
um þeim, sem Majabra-Arabam-
ir höfðu tekið af henni.
Innan girðingarinnar bar hæst
vindknúnu olíudæluna, stóra
vængspaða á grönnum stálgrinda
tnrni, sem snerast an afláts fyr- 5
ir heitum sunna"vindinum innan |
af eyðímörkinni, en stélstýrið ■
benti eins og vegvísir í áttina ;
til Miðjarðarhafsins; Allt i kring-
um turninn gat að líta geysistóra :
olfugeyma og háa hlaða af hundr \
að lítra oliutunnum í lögun eins '
og brött húsþöki Upp á milli hlað ;
anna stóðu löng hlaupin á loft \
varnarbyssunum, og umhverfis i
allt. svæðið var svo há og þétt j
strengjuð gaddavírsgiröing. — •
Douglas lyfti sjönauka sínum.
„Þaö er ekki um að villast", sagði i
hann við Leech.
Hann stillti sjónaukann vand-
lega, svo að hann gæti greint
skýrt ö!l smæstu atriðin, og gert
sér grein fyrir stöðu þýzku varð
mannanna hvers uro sig, síðan
gerðj hann lauslegan uppdrátt af
stöðinni á blað f minnisbók og
merkti stöðu varðmannanna ínn
íftií imm
á hattn. Að því loknu héidu þeir
sömu leið til baka, þangað sem
bilarnir biðu. Leiöangœrsmenn
gengu í kringum farartækin. til að
liðka sig og rétta úr hnjánum,
nema Assine, sem hélt sig imii í
sjúkrabíinum hjá Hassan og
þýzku hjúkrunarkonunni.
Douglas kallaði leiðangurs-
menn saman og skýrði þeim frá
tilhögun væntanlegra aðgetrða í
aðalatríðum. Það varð að fram-
kvæma þær í náttmyrkröm, þar
sem hann gerði ráð fyrir, að aii
fjölmennt væri i birgðastöðiiim
til vamar, og auk þess lofri'amar
skytturnar. Jafnve! þótt árásin
kæmi þeim, sem þar voru fyrir
algerlega- á óvart, var með öliu
óhugsandj að taka stöðina meö
áhlaupi og sprengja upp oíítibirgð
irnar á þann hátt. Hins vegar á-
leit Douglas, að þeim mimdi tak-
ast að framkvæma fjmrhttgaða"