Vísir - 20.07.1970, Side 9

9
V í S IR . Máööd'igur 20. júlí 1970.

<— Hafið þér ferðazt
eitthvað um Vestfirði?
Karl West, flugnemi: — Nei,
aldrei.
Sævar Júlíusson, framreiðslu-
maöur: — Ég er nú reyndar
fæddur á ísafirði, og ólst þar
upp til ellefu ára aldurs án
þess að ferðast nokkuð aö ráði
um Vestfiröina. Hins vegar hef
ég alltaf haft hug á að heim-
sækja æskustöðvarnar og láta
þá um leið veröa af þvi, að
skoða mig um á Vestfjörðunum
í leiðinni, en ég hef ekki kom-
ið vestur síðan ég flutti þaðan.
Stefán Þorsteinsson, háseti:
— Ég hef bara komið rétt sem
snöggvast með fiskibáti til
Patreksfjarðar og vannst varla
tfmi til að fara í land, hvað þá
að ferðast eitthvað um firðina.
Hörður Sigurvinsson út-
gerðarmaöur á Ólafsfirði: —
Já, mér er óhætt að segja það.
Ég ferðaðist nefnilega um firð-
ina í sumarleyfi mínu eitt sinn
gagngert til að skoða mig um.
Nú. og svo var ég á sínum tíma
í Stýrimannaskólanum á ísa-
firði en ferðaðist nú reyndar
lítið um í það skiptið.
Bergþóra Andrésdóttir, hús-
móðir: — Já, það hef ég gert.
Ég er nefnilega fædd og uppalin
í Strandasýslu og fór því oft
um Vestfirðina.
ILLA GENGUR AÐ INNHEIMTA
BARNSMEÐLÖG
Lagafrumvarp um nýjai innheimtuaðferðir
lagt fyrir næsta þing
Árlega nema kröfur um barnsmeðlög óheyrilega háum
upphæðum. Sveitarfélög eiga jafnan í miklum brösum við að
innheimta barnsmeðlög hjá meðlagsskyldum feðrum, en
barnsmeðlag hefur löngum verið það gjald sem hvað erfið-
ast hefur gengið að innheimta. — Hér á landi greiðir Trygg-
ingastofnar ríkisins barnsmeðlög til mæðra án þess að taka
nokkurt tillit til þess hvort barnsfaðirinn hefur greitt meðlag-
ið, en Tryggingastofnunin á svo aftur endurkröfu á sveitar-
félag það sem að skuldarinn hefur sveitfesti í.
„Það gengur hvergi í hiemin-
um vel að innheimta barnsmeð-
lög“, sagði Birgir Ásgeirsson,
lögfræðingur hjá Reykjavlkur-
borg, er við ræddum við hann,
en Birgir hefur yfirumsjón með
innheimtu meðlaga hér á landi.
Það er ýmislegt sem stendur
í veginum fyrir því að allir þeir
er meðlag eiga að greiða, geti
staðið í skilum. Veikindi, örorka
og drykkjuskapur eru það helzt
sem eyðileggja alla möguleika á
að innheimta, og því er það, að
aðeins 3 — 5% þeirrar upphæöar
sem Tryggingastofnun ríkisins
krefur barnsfeður um innheimt-
ist.
Tryggingastofnunin greiðir
mæðrum meðlag sitt, hvort sem
barnsfaðir viðkomandj móð-
ur stendur í skilum eða ekki.
Sfðan á Tryggingastofnunin
endurkröfu á hendur barnsföð-
urnum. Ef bamsfaðir greiðir
ekki meðlagið, þá innheimtir
Trvggingastofnunin féð hjá því
sveitar- eða bæjarfélagi sem
bamsfaðir á lögheimili I.
Að sjálfsögðu eiga svo sveit
arfélögin að innheimta meðlög
in hjá barnsfeðrunum en reynsl
an sýnir, að það gengur bæði
seint og illa að innheimta og
mun margt valda því.
Tryggingastofnunin mun
senda endurgreiðslukröfur til
sveitarfélaganna einu sinni á
ári og er það í fyrsta lagi 2—3
mánuðum eftir lok greiðsluárs-
ins. Og þegar sveitarfélagið get-
ur fyrst farið að innheimta hjá
barnsfeðrum hafa í mörgum til
vikum safnazt fyrir kröfur ef
nema allháum upphæðum sem
erfitt reynist að innheimta, þar
eð barnsfeður verða að sjálf-
sögðu að greiða meðlögin af
iaunum sinum og svo vill til að
margir þeirra eru þannig stadd
ir fjárhagslega að þeir eru naum
ast afiögufærir. Þannig lendir
verulegur hluti greiddra bams-
meðlaga á sveitarfélögunum,
eða réttara sagt, þegnum sveitar
félaganna og kemur út sem
hærri útsvör.
Barnsmeðlag 1900 kr.
á mánuði
Það liggur í augum uppi, að
barnsmeðlag sem nemur 1900
krónum á mánuöi er fljótt að
dragast saman i háar upphæðir
ef trassað er af einhverjum á-
stæðum að borga einhvern tíma.
Og skiljanlegt er, að tekjulágur
maöur sem þarf kannski aö
greiöa með 5—6 börnum, á í
miklum erfiðleikum með að
greiða sitt meðlag, gott ef hon-
um er það yfirleitt mögulegt.
Birgir Ásgeirsson sagði að
vissulega væri reynt að inn-
heimta meðlög með því að láta
kaupgreiðanda taka það af
kaupi hins meðlagsskylda og
hefði það í mörgum tilfellum
verið gert en hins vegar duga
þær aðgerðir skammt gagnvart
þeim er ekkert kaup hafa og
hvergi vinna, nema kannski
mjög óreglulega. Eflaust hafa
margir meðlagsskyldir fremur
þörf fyrir að fá sjálfir meðlag,
en þeir standi I slíkum greiðsl-
Barnsmeðlög nema
110 millj. í ár.
í ár verða 20—21 þúsund kr.
greiddar með hverju bami, en
meðlagsupphæðin fer eftir vísi
tölunni hverju sinni og hækkar
jafna einu sinni á ári, stundum
tvisvar eins og nú í ár. I ár
munu barnsmeölög nema 110
milljónum eða þar um bil um
allt iandið. Af þessari upphæð
eru á aö gizka 50% greidd í
Revkjavík, en á þessu ári á að
innheimta 50—60 milljónir í
Reykjavlk.
Sveitarfélögunum gengur til
jafnaðar illa að innheimta, verr
en Reykjavík, og kemur þar sitt
hvað til, svo sem mannfæð og
kunningsskapur. Og er reyndin
sú, að einu sveitarfélagi geng-
ur verr að innheimta upphæð
sem nemur kannski 150 þúsund
um, en Reykjavík allar sínar
milljónir.
Mörg sveitarfélög eiga líka í
erfiðleikum með að hafa uppi á
sínum meðlagsskyldu mönnum
því þeir lauma sér gjarnan á
stærri staði þar sem auöveld-
ara er að „hverfa“ Og að sjálf
sögðu er Reykjavík vinsælasti
staðurinn.
Þá sagði Birgir að svo til ó-
gerlegt reyndist að krefja þá
skuldara um meðlög sín sem
dveldust erlendis — jafnvel
væri erfitt að krækja í meðlagiö
úr vasa þeirra sem á Norður-
löndum væru.
Vistheimilið að
Kvíabryggju
Ef barnsfaðir hefur enga at-
vinnu, skuldar stórfé og sýnt
þykir að hann muni ekki borga
neitt I framtíðinni, grípur borg
in oft til þess að senda hina
skuldseigu á vistheimilið að
Kvíabryggju.
Á Kvíabryggju er stundaður
búskapur og vinna meðlags-
skuldarar þar samkvæmt
Dagsbrúnartaxta unz skuldin er
greidd. Reyndar er Kvíabrvggja
ekki hugsuð sem neitt afplán-
unarhæli eða vinnubúðir, heldur
miklu frekar sem endurhæfing-
arstöð Borgin hefur engan á-
huga á að senda að Kvíabryggju
mann sem kannski skuldar 200
þúsund ef böm hans eru að kom
ast af meðlagsaldrinum. Hins
vegar eru frekar sendir þangað
menn sem eru nýbyrjaðir aö
skulda og sýnt þykir að muni
verða seigir skuldarar um
mörg ókomin ár. Og í slíkum
tilvíkum er dvöl að Kvía-
bryggju hugsuð sem endurhæf-
ing: Að vekja sjálfstraust með
manninum og kenna honum að
lifa reglubundnu lífi. Ef slíkir
menn spjara sig vel, er þeim
jafnvel sleppt af heimilinu áð-
ur en þeir hafa unnið fyrir
skuld sinni.
Sameiginleg inn-
heimtustofnun 1972
Af framanskráöu ætti að vera
ljóst, að óttalegt ófremdará-
stand hefur ríkt í innheimtumál
um bamsmeðlaga, og aö sveitar
félögin standa næsta ráðþrota
gagnvart þessum innheimtumál-
um.
Því er það, að að tilhlutan •
stjórnar Sambands íslenzkra •
sveitarfélaga var samþykkt á J
Alþingi í marz 1969 þingsálvkt- •
unartillaga um endursitooun ,
Iagaákvæða um meðlagsgreiðsl- •
ur. Var síðan samið frumvarp •
til laga um þessar meölags- •
greiölur og verður það lagt fyr- •
ir næsta Alþingi. •
Frumvarpiö felur í sér, aö •
sveitarfélögin leysi sameiginlega J
innheimtu barnsmeðlaga, þann- •
ig að öll þess; innheimtumál, •
verði sett undir einn hatt, þann •
ig aö afskiptum sveitarstjórna t
ljúki alveg af þessum meðlags- J
málum. •
Frumvarpið gerir þannig ráð •
fyrir, að sett verði á stofn sam J
eiginleg innheimtustofnun sveit- •
arfélaga og ætti sú innheimtu- •
stofnun að geta innheimt sitt- J
hvað fleira en barnsmeðlög fvr •
ir sveitarfélögin. J
Ef frumvarp þetta veröur sam J
þykkt, er búizt við að fram- •
kvæmd hinna nýju laga geti haf J
izt I byrjun ársins 1972.
Endurbætur á
Kvíabryggju
Sem fyrr segir eru skuldseigir
barnsfeður stundum sendir á
vistheimilið að Kvlabryggju I
Eyrarsveit að vinna þar fyrir
skuldum sinum.
Hið nýja frumvarp gerir auð-
vitað ráð fyrir áframhaldandi
rekstri Kvíabryggju, en leggur
áherzlu á, að rekstur þess heim
ilis verði í hvívetna I góðu lagi,
og að innheimtustofnun sveit-
arfélaganna hafi lagaheimild til
að vista skuldara sina á þvi
heimili, en sem stendur er það
aöeins Reykjavík sem sendir
skuldara þangaö.
Rekstur vistheimilisins að
Kvíabryggju hefur verið I föst
um skorðum um mörg undan-
farin ár, en nauösyn þvkir nú
bera til, að starfsemj heimilis-
ins verði ærið fjölbreyttari og
vistmönnum framtíðarinnar
verði þar gert kle4ft að „finna
sjálfa sig“ við fjölbreyttari
iðju og bústörf. —GG
um.
Á Kvíabryggju stunda vistmenn bústörf. Unnið er að ýmsum jarðabótum. Þama er verið að
reisa garð mikinn og landið innan garðsins síðan þurrkað upp. Nauðsyn þykir nú bera til
að gera starfsemi vistheimilisins fjölbreyttari.