Vísir - 05.01.1971, Qupperneq 7
▼fSW . ÞrifttMflagwr 5. janúar 197L
7
cyffenningarmál
Gunnar Björnsson skrifar um tónlist:
STJORNANDI
STAFSINS
Tjað fíðgrar stundum að tón-
leikagestum, hversu þýðing-
armikiH sé þáttur hljómsveitar
stjörans í flutningi sinfónískra
tónverka. ÆtH gripfimir dreng
ir kæmust ktaMdausf gegnurn
h'ljómsveitarverk, ef enginn væri
stjómandinn? Er því svo farið,
að M'jómsveitin plumi sig eins
og spiladós, einungis ef hún er
sett af stað? I þessum punkti
verður strax fyrir sá vandi aíj
koma sér saman um að byrja.
þeir, sem í nútímanum vefengia
mikilvægi forfiölarans, leggja
þeim mun meira upp úr frum
kvæði stjórnanda starfsins. —
Hljómsveitin hefur vakandi
auga á stjómandanum og lýtur
valdi hans. En hvað þá um ein
staklingseöli hljóðfæralei'kar-
anna? Er sinfóníuihljómsveit
skóladæmi um samfélag, þar
sem maðurinn er sviptur rétt
inum til að vera hann sjálfur?
Og ef svo er, hlýtur þá ekki að
vera nóg að setja verkið aif
stað eftir að hljóöfæraleikararn
ir hafa lofað því að fara nákvæm
lega eftir punkti og priki í nót-
unum? Eftir er bara að vona,
að allir hætti no'kkum veginn
samtímis,
Sannleikurinn er sá, að hljóm
sveitarstjóri ræður alveg úr-
siitum um það, hversu tekst til
um uppfærslu tónverks. Á sama
. hátt og leikstjórinn, áikvarðar
hann stöðu hvers einstaklings í
flutningnum og, mótar þannig
verkið að vild sinni ,svo að úr
verður listræn heild. Á æfing
um gerir hann hljómsveitinni
skiiljanlegar óskir sínar og linn
ir helzt ekki látum, fyrr en
öHum er ljós sá háttur, sem
hann vill á hafa. Þegar að tón
leikunum kemur, er hans jafn-
vel meiri þörf en nokkru sinni.
Oinfóníu'hljömsveit íslands hélt
^ 7. tónleika fyrra misseris
dagana 29. og 30. desember sl.
og voru það kirkjutónleikar,
haldnir í Háteigskirkju í Reykja
ví'k. Stjórnandi var Ragnar
Björnsson og einleikari Haukur
Guðlaugsson, orgeilei'kari. Und
irritaður var viðstaddur seinni
tónlei'kana.
Verkefnaskráin var prýðilega
vönduð. Fyrst lék bljómsveitin
Svítu nr. 3 i D-dúr eft.ir Bach.
Þar er arían fræga, sem aHir
þekkja og kennd er við g-streng
inn á fiðiunni í sumum bókum.
Al'lt var verkið fagurt mjög
og þótti mér flutningurinn: ta'k
ast bæriiega. Þó var eins og
eibthvað hamlaði. Hijómsveitin
iék ofan ajf sönglofti kirkjunnar
og er það tilfinning mín, að, sú
staðreynd hafi átt hér hlut að
má'li.
Næst var Orgelkonsert nr. 3
í g-moll eftir Handel. Þessa kon
serta notaði Handel til þess að
lo'kka menn á tónleika, þegar
hann var að frumflytja óratóríur
sínar og lofaði því í auglýsing-
um að hann skyldi sýna gestum
fingraiipurð sina í hléi milli óra
tóríuþátta. Óneitanlega vega
verk þessi ekki þungt, þótt þau
séu ágætlega skemmtileg á að
hlýða.
Flaukúr Guðlaugsson er af-
bragðsgóður orgelleikari. Ná-
kvæmni hans og smekkvísi er
viðbrugöið. Þegar Haukur var að
æfa sig í Skálholtskirkju hér um
árið, voru nasvísir strákar að
hnýsast í nóturnar hans. Þetta
var fjórraddaður kórall. Við
hvern hljóm hafði Haukur skrif
að fjóra tölustafi: fastákveðinn
fingur á hverja nótu! Að koma
í kírkjuna þar sem Haukur leik
ur er tóniistarviðburður i liffi
kirkjugestsins. Ekki brást hon-
um heldur bogalfetin að þessu
sínni. En tvennt liarmaöi ég: 1)
fátækleika orgelsins í Háteigs-
kirkju miðað við tilefnið og 2)
smæð konsertsins miðaö við ein
leikarann.
'C'ftir hlé var svo leikin Júpít-
* J er-sinfónía Mozarts. Þetta
er dýrleg tónsmíð, hyldjúp og
himinhá. Ég vii ráðleggja mönn
um að reyna að deyja ekki. fyrr
en þeir haifa heyrt þetta verk.
Og nú hafði hljómsveitin flutt
sig í hléinu ofan af sönglofti
M rtiður j .kórdyr. Þ,að vfetfet gera
gæfumuninn. Áður hafði borið á
erfiðieikum í samspili, sem
hurfu nú eins og dögg fyrir sóiu.
Ég var ákaflega hrifinn af flutn
ingi sinfóníunnar og leyfi mér
að óska Ragnari Björnssyni til
hamingju með ágætt afrek. Ég
var alveg sammála dálítið þung
lamalegu tempói fyrsta þáttar,
ögn íslenzkur Mozart! Undir ör-
uggri stjórn Ragnars lagði hijóm
• sveitin sig fram í þessu verki,
sivo að hver maður virtist gera
sitt bezta.
Bkki má gleyma að minnast á
það, sem kannski setti mestan
syip á þessa tónleika og það er
sjálif Háteigskirkja. Heyrðin í
þessu blessaða guðshúsi er sú
bezta hérlendis. Það er mikiíl
hressing að fá að heyra í Sm-
fóníuhljómvertinni við hagstæð-
ari s’kilyrði en eru í Háskólabiói
og það ætti að vera okkur hvatn
ing tii dáða.
M. S. Lagar-
foss
fer frá Reykjavík föstudaginn 8. þ.m. til Vest
ur- og Norðurlands. Viðkomustaðir: ísafjörð-
ur, Sighifjörður, Akureyri. Vörumóttaka mið
vikudag í A-skála.
Eimskip.
ÞJONUSTA
SMURSTÖÐIN
ER OPIN ALLA
DAGA KL. 8—18
Laugardaga kl 8—12 f.h.
HEKLA HF.
□ Hótanakeðjubréf
Einn lesendi hefur beöið fyrir
athugasemdir vegna keðjubréfs,
sem gengið hefur manna á milli
og fjallar að efni til um „happ“
eða „óhapp“, sem henda tmini
móttakanda, eftir þvf hvort
hann hlýðir boði bréfsins eða
„rýfur keðjuna“:
„Víst munu flestir henda bréf
inu frá sér, án þess að láta eftu’
þess á nokkurn hátt raska ró
sinni. Þó hlýtur þetta keðju-
bréf að reka á fjörur einhverra,
sem gætu orðið snortnir af því.
Afleiðingarnar af því yrðu lik-
legast þær, að móttakandi liði
miklar sáiarkvalir, ef hann „ryfi
keðjuna", eins og varað er við
í bréfinu og enda áréttað með
til vitnunum í ö’riög eis-
hverra sem slíkt gerðu.
Á mínu heimili t.d. hefðum vrð
ekki átt sjö dagana sæía, ef við
hefðum verið trúuð á áhrifamátt
hessa bréfs, því að svo bar við
nokkru eftir að manni mímim
hafði borizt eitt svona keðju-
bréf og kastað því i ruslakörf-
una, að hann veiktist hastariega
og var lagður inn á sjúkrabús
nær dauða en lífi.
Auðvitað * hvarfiar ekki að
okkur að bréfið hafi átt ein-
"hýern'fi'lul: t þessum veikindum.
Til er þó fólk, sem trúir á dul-
ið vald forlaganna, og hefðum
við verið úr hópi þess, hefðu
okkar áhyggjur af veikindirm
manns rm'ns orðið okkur mrkihi
óbærilegri.
Finnst þá engum ástseða tii
þess að vernda slikt forlagatrúar
fólk fyrir svona bréfasending-
um, sem eru aðems tfl ama?
Gæti ekki sh'ku fólki oröið stoð
í því, ef einhverjir arndans
menn, prestar eða aðrir, létu
þetta ti! sfn taka og geröu slíku
fölki hugarfiægra með þvf að
Iýsa bréfið tóma mark'leysH t.d.?
□ ViH komast á fram-
færshi bæjarins
Vrnnandi sfeattborgari skrifar:
„Mér iieikur núna míkii for-
vftni á þvf að vita, hvert menn
eigi að snúa sér ef þeir v#ja
saefcja um að komast á fram-
færslu borgarinoar. Ffvar er
skrifstofan og við hvem á að
tafe ojsjfirv.?
Augu mín hafa ioksins opn-
azt fyrir þvi, að mér væri al-
veg borgið ef ég kæmist á bæ-
inn. Það varð mér Ijóst, þegar
ég var staddur í verzlun einni
í bæmirn fyrir jóhn. Þar kom
inn kona og gerði mhcil innkaup
í fstnaði, en þegar hún bað af-
greiösluskonuna um að skrifa
hjá bænum þessar 25.000 kr„
fór ég að veita henni athygli —
Einhverja annmarka taldi af-
areiðslukonan vera á þessum
viðskiptum, en hin benti henni
þá á að hringja í vissa aðila og
ganga úr skugga tim þetta. Bg
sá, að afgreíðshíkonam íét ektó
segja sér þaö tvfevar, en eftir
að hafa hlustaö á svörin í sím-
anum, var engu lífcara eu henni
hefði verið sagt rækilega til
syndanna fyrir tortryggnina,
svo kindarieg varð hún. Enda
var hún fijót að láta undan ósk
um konunnar og skrifa þetta
lítilræði hjá bænum.
Eikki sé ég aftir þessum flík-
um 1 þennan þurfaling, þótt hún
hafi valið þær af dýrari tegund
inni, enda þarf hún ekkert að
ganga verr til fara en annað
fólk, þótt 'hún sé á framfærslu
bæjarins.
En ég vil endilega konmst í
þetta kerfi lika. Ég þarf að end
urnýja í klæðaskápnum mínum.
— Hvemig á ég áð bera mig
að?“
Sennilega er bezt fyrir skatt
borgara að ganga úr skugga um
hvernig menn bera sig að með
því að afla upplýsinga hjá fram
færslufulltrúa Reykjavíkurborg-
ar, sem hefur skrifstofu í Félags
málastofnun borgarinnar að
Vonarstræti 4. Það er mats-
atriði í hverju tilviki, hversu
rnikla þörf menn hafa fyrir
framfærslustyrk frá hinu opin-
bera, og okkur er ekki nögu
kunnugt um hagi skattborgar-
ans til þess að ráðleggja hoimm,
hvernig hann á að bera sig að.
□ Fýluför á barna-
skemmtun, sem
aldrei stóð tfl.
Móðir hringdn
„Það er skrambi grerrrjulegt
að iesa tilkynningar og auglýs-
ingar um fyrirhugaöa barna-
skemmtun, mæta tál aðgöngu-
miðakaupa, standa í biörðð í
kutda og tfekKi og fá þær upp-
lýsingar, að þessi bamaskemmt
un hafi a'ldrei nokktrrn tíma
staðið fyrir dyrum. Að allt
þetta sé afit á missktiningi byggt
og við öl, sem Iiöfum beðið í
biðröðinni langa stund, höfiim
bara verið göbbuð.
Svona fór fyrir mér, þegar ég
ættaði að trygg ja börmmum mín
um miða á bamaskemmton,
sem hafði verið auglýst í einu
bíóhúsanna. Þegar við sánm, að
miðasáian ættaði efcki að opna,
bringdum við í bíóið.
Fyrlr svörum varð stúfe,
sem hóaði f bfóstjórann, og
sagði homim, „aö einhver kell-
«6 væri í simanum, sem væri
aö kvarta,“ Alít var það í lagi,
því ég kippi mér efcM upp viö
það að vera köffluð kelling.
Síðan sagði bíóstjórinn, aö
þetta vœei a1lt á missfci'lrringi
byggt.
En hvi er ekkert gert til þess
að teiðrétta svona misskilnrng?
Af hverju efcki aflýst, eða birt-
ar aðrar auglýsingar til aftor-
kölhmar hrnum fyrri, eða því
mætir enginn í miðasöluna til
að senda fólkið heim jafnharð-
an og það kemur, heldur en aö
iáta okkur höpast þama og
standa svo og bíöa .... tja,
kannski tíl efflífðarnóns, ef við
hefðum efcki hringt, þegar okk-
ur fór að gruna hið rélta?“
HRINGIÐ í
SfMA 1-16-60
KL13-16 j
Laueaveci 172 • Simi 21240