Vísir - 26.01.1971, Blaðsíða 1

LANGAR YÐUR Í ORÐU?
í Danmerkurför forseta íslands á
síðastliðnu ári, veitti hann dönsk
um alls 51 fálkaorðu — hin íslenzka
fálkaorða var fyrst veitt árið 1944,
en hægt er að veita fyrst riddara-
kross, þá stórriddarakross, stjörnu
stórriddara 0g stórkrossstjörnu.
Orðunefnd veitir borgurum þessa
lands og annarra orður og fer þá
að tillögu ýmissa manna, en kann-
ar að sjálfsögðu sjálf feril viðkom
andi — þessar upplýsingar og fleiri
komu fram er orðunefnd svaraði
spurningum Vísis um oröuveiting-
ar. — Sjá bls. 9.
Loðnan er að koma
Gangan á hraári leib suður — 25 faðma
þykkar torfur úti af Langanesi
Loðnutorfur hafa kom-
ið allt upp á 15—20
faðma dýpi úti af Langa
nesi og virðist þar vera
um verulegt magn að
ræða. Torfurnar voru af
ýmsum stærðum, allt
frá smápeðrum upp í 25
faðma þykkar. Að sögn
Hjálmars Vilhjálmsson-
ar, Ieiðangursstjóra á
rannsóknarskipinu
Áma Friðrikssyni, er
þetta samkvæmt sýnis-
hornum, sem tekin voru
úti af Langanesi á laug-
ardaginn mjög stór, kyn
þroska loðna, 15—20
cm löng og 3ja til 4ra
ára gömul.
Hjálmar sagið að þama væri
á ferðinni fyrsti bluti hrygn-
ingargöngunnar, sem árlega fer
suöur með Austurlandi og vest
ur með Suðurlandi þar sem loðn
an hrygnir á útmánuðum. Loðn
an er heldur seinna á ferðinni
en í fyrra, en þá varð hennar
vart 60—80 sjómflur réttvísandi
ANA frá Langanesi 13. janúar.
Nú er loðnan hins vegar komin
suður á móts við Langanes —
um 60 mílur undan og heldur
suður og suðaustur á bóginn.
Enn mun þó erfitt að veiða
loðnuna, því að hún heldur sig
lítið viö yfirborðið. Á daginn
heldur hún sig mest á 100—150
faðma dýpi og þótt torfu og
torfu skjóti upp á 15 faðma dýpi
heldur loðnan sig mest niðri á
40—70 föðmum.
Að sögn Hjálmars virðist loðn
an vera í fremur stórum torfum
yfirieitt. Rannsókn hefur þó
ekki boriö fullan árangur vegna
veðurs, en leitarskipin Ámi
Friðriksson og Seley urðu að
leita upp undir land á sunnu-
dag vegna veðurs. Þau eru nú
aftur komin út á loðnuslóðir og
munu fylgjast meö göngu loðn
unnar suður með Austfjörðum.
Búast má við að loðnan verði
ekki almennilega veiðanleg fyrr
en hún kemur að SA-landinu.
Þess verður væntanlega ekki
langt að bíða. —JH
STÍTDENTSALDURINN
GÆTI ORÐIÐ ÁRI LÆGRI
GEYSIMIKLAR breytingar eru
ráðgerðar á skólakerfinu í frum
varpinu um nýtt skólakerfi, sem
ríkisstjómin lagði fram á Al-
þingi í gær. 1 þessu frumvarpi
kemur það m.a. fram, að skyldu
námið mun samanstanda af
grunnskóla, sem nær yfir fyrstu
9 skólaárin. Þá gefst kostur á
ýmiss konar framhalds menntun
m.a. þriggja til fjögurra ára
námi til undirbúnings námi á
háskólastigi, sem merkir að
stúdentsprófsaldurinn getur
lækkað um eitt ár.
f dag verður væntanlega lagt
fram annað frumvarp á Alþingi, er
fjaliar um grunnskólann sérstak-
lega.
Helztu breytingar á skyldunáms-
stiginu verða þær, að mörkin milli
barnafræðslu og gagnfræðastigs
verða þurrkuð út, f staðinn kemut
skyldunámsstig, sem nær vfir
fyrstu 9 skólaárin. Það felur í sér
tvær meginbreytingar, annars veg
ar lengingu skólaskyldu úr 8 árum
í 9 ár og hins vegar er felldur nið-
ur fjórði bekkur gagnfræðastigsins,
eins og það er nú. Nemendur munu
fá sama kennslumagn á 9 árum
skyiduskólans og þeir fá nú á 10
árum. Það fæst með áriegri leng-
ingu skólatimans í 7. til 9. bekk um
einn mánuð, fjödgun vikustunda i
1. til 8. bekk og betri nýtingu skóla
ársins.
Talið er að lenging skólaskyld-
unnar muni fyrst og fremst hafa
áhrif í dreifbýli.
Frumvarpið gerir ráð fyrir því,
að allir þeir. sem lokið hafa námi
í grunnskóla eigi kost á framhalds
námi við sitt hæfi á framhaldsskóla
stigi. Er þar f stórum dráttum um
þrenns konar nám að ræða. Tveggja
ára nám til undirbúnings undir
störf eða undir nám f ákveðnum
sérskólum, þriggja til fjögurra ára
nám til undirbúnings námi á há-
skólastigi eða til almennrar mennt
unar. Nám f ýmsum sérskólum,
Reyni oð þjarma oð honum
! — Þetta er mjög mikilvæg skák,
I ég stend aðeins betur og er að
| reyna að þjarma dálítið að honum,
NUIIMINN og við
Tækni og skipulagning er
undirstaða efnahagslegra fram-
fara nútímans. Þetta vita allir.
Margir eru þó tregir til að not-
færa sér tæknina til hins itrasta.
Smiðirnir í þessari byggingu við
Laugaveg hurfu þannig 20 ár aft
ur í tímann f gær. Ljósmyndari
Vísis tók þessa skemmtilegu
mynd i gær, þegar 10 menn
unnu að því í hálfa klukkustund
að handlanga timbur upp á
níundu hæð. Þetta hefðu 1—2
menn ge*að unnið á 10 mínútum
með spiii og taliu. Svona gleyma
menn stundum nútímanum.
— VJ
sagði Friðrik Ólafsson, skákmeist-
ari við Vísi í morgun, eftir að
skák hans á móti Anderson hafði
farið f bið þriðia sinni, að loknum
73 leikjum.
í gær gerðist sá sögulegi atburð-
ur í Bewerwijk að Kortsnoj tapaði
fyrir Hollendingnum Ree, eftir að
skákin hafði farið í bið. Önnur úr-
slit í gær urðu þau að Gligoric
vann Hort og Hiibner vann Lange-
weg, en aðrar skákir urðu jafn-
tefli: Donner og Najdorf, Mecking
og Lengyel, Petrosjan og Ivkov,
Van en Berg og Kuyperes. Friðrik
teflir í dag við Lengyel en bið-
skákin þeirra Andersons verður
tefld í kvöld. — JH
sem veita sérmenntun til ákveð-
inna starfa. Til inngöngu í há-
skóla þarf stúdentspróf. Þó getui
menntamálaráöuneytið að fengnu
áliti háskólaráðs ákveðið önnur inn
tökuskilyrði í einstaka háskóladeild
ir, ef þörf gerist. Á háskólastigi
teljast í frumvarpinu Hásköli ís-
lands og þeir skólar aðrir, sem
gera sömu kröfu til inngöngu og
hann. Til þeirra munu teljast kenn
arahásköli, þegar stúdentspróf er
orðið inntökuskilyrði þar, e.t.v.
tæknihásköli, sem tæki nemendur
úr Tækniskóla Islands o. fl. —SB
Gasklefinn
eðo ævi-
langt
fangelsi fyrir
Manson
— sjá bls. 3
Veitir læknis-
ráð / radíóinu
„Við hefðum getað sent Gljáfaxa
í gærdag, hefðu þeir í veðurathugun
arstöðinni f Daneborg ekki óskað
eftir því, að ferðinni yrði frestað
fram á miðvikudag,“ sagði Sveinn
Sæmundsson. blaðafulltrúi Flugfé-
lagsins í morgun.
„Við bíðum nú bara eftir því, að
fá nauðsynlegar upplýsingar um
flugveður til Grænlands, sem og
fyrirhugaðan lendingarstaö Gljá-
faxa þar til að get útbúið flugvél
ina af stað“, sagði Sveinn ennfrem
ur. Kvað hann það miklu máli
skipta hvers kyns lendingarsfaður
flugvélinni yröi valinn, þar eð skíða
útbúnaður yrði ekki settur á vélina
nema brýna nauðsyn bæri til. Bæði
væri það nefnilega tímafrekt starf
°g Þyngdi vélina til muna.
Af hermönnunum tveimur, sem
bíða kalnir eftir því að verða sótt
ir og fluttir undir læknishendur,
sagðist Sveinn síðast hatfa frétt
það, að þeir hefðu í gærkvöldi ekki
en veriö lagðir af stað frá veiði-
kofanum til Daneborgar. Ástæðan
fyrir því væri sú, að félögum hinna
kölnu hefur ekki tekizt „að hita þá
nægilega upp“ til að flytja þá þang
að. Væru þeir í stöðugu radíósam-
bandi við danskan lækni, sem gæfi
þeim leiðbeiningar varðandi með-
ferð sjúklinganna. Hefði þessi lækn
ir gefið þeim félögum strangar fyr
irskipanir um að leggja ekki af stað
rneð hina kölnu til Daneborgar fyrr
en þeir væru fyllilega ferðafærir.
Væri það ástæðan fyrir seinkun-
inni. — Ekki kvað Sveinn enn vera
búið að ákveða hverjir fljúga
myndu Gljáfaxa til Daneborgar, en
flugvélin væri reiðubúin að skíöa
útbúnaðinum undanskildum — el
hans yrð: börc —ÞJM