Vísir - 03.02.1971, Page 6

VI S I R .
OFDRYKKJUMÁL
áskorun til stjórnmálamanna
TTndanfarna tvo mánuði hafa
dagblöðin öðru hverju birt
áskoranir frá ýmsum málsmetandi
félögum og félagasamsteypum þar
sem skorað er á Alþingi að beita
sér af alefli aö ýmsum ráöstöfunum
til aukinna oifdrykkjuvarna, m.a.
með því, að flýta fyrir stofnun lok-
aðra drykkjumannahæla.
Ég bið ykkur, alþingismenn og
aðra stjórnmálamenn, hugsið ykk-
ur tvisvar um áður en þið gerizt
aðiljar að slíku frumhlaupi. Sú ráð-
stöfun, að stofnsetja fleiri lokuð
drykkjumannahælj án þess að
huga fyrst að ráðstöfunum til að
endurhæfa drykkiumenn sem eru
að missa jafnvægið er jafn hjákát-
leg og ef tveir langferðabflar væru
látnir hefja fastar ferðir miMi Kol-
viðarhóls og Hellu, en upp að Kol-
viðarhóli væri eftir sem áður eng-
in ferð. Sú ráðstöfun réttlættist
ekki þótt þflarnir væru alltaf þétt
setnir af sama mannskapnum — á
sama máta og eftir sama lögmáli
og eilíföarhringekja hælisvistanna.
Það er mildl þörf á auknum að-
gerðum til varnar ofdrykkju, en að
reisa hæli er algjörlega út f hött
á meðan tengiliðinn milli hælisins
og fólksins vantar, — á meðan að-
stöðuna til endurhæfingar vantar.
Sannleikurinn er sá, að nú sem
stendur veit enginn um þörfina fyr-
ir lokuð hæli, og margir þeirra
dtykkjumanna sem nú eru taldir
„hælismatur" væru alls ekki „hælis
matur“ ef eitthvaö væri að gert
þeim til aðstoöar við að ná fótfest-
unni. Einhliða aukning hælisrýmis
ýtir undir handahófs frelsissvipt-
ingu og gæti f möreum tilfellum
útilokað áratuga þjónustu efnis-
manna við heimili og þjóðfélag.
Stöðug ofdrykkja er sjúklegt á-
stand. Ofdrykkja er ekki drykkju-
sýki, heldur er hún undanfari
drykkjusýki. Lokuð drykkjumanna-
hæli eru fyrir sjúklinga — langt
leidda sjúklinga, ekki fyrir verð-
gndi sjúklinga. Langt leiddum
S'jú’klingum fækkar strax og verð-
andi sjúklingum er hjálpað. Verð-
andi sjúklingur þarf endurhæfingar
við, endurhæfing fæst ekki á lok-
uðu hæli. Lokað drykkjumannahæli
flýtir fyrir hruni einstaklingsins,
sem þangað hefir flotiö á eigin ó-
láni. Endurhæfing er verkefni sem
við verðum að sinna í mjög aukn-
um mæli svo að síður verði not
fyrir hælin.
Peningar er afl þess sem gera
skal. AÖ reisa hæli kostar mikið
fé, og að reka hæl; kostar tiltölu-
lega ennþá meira. f stofnkostnað
að stórauknum ofdrykkjuvömum
þarf varla meira fé en sem svarar
stofnkóstnaði sæmilegs þvottahúss
á nýiu hæli. Rekstur einnar end-
urhæfingarstöðvar kostar þ.ióðina
brot úr þvf sem það kostar aö
reka lokað drykkiumannahæli. Mér
þætti ekki ótrúlegt að eldhús-
kostnaðurinn einn yrði bserri á
hælinu heldur en allur reksturs-
kostnaður sómasamlegrar endur-
hæfingarstöðvar. Endurhæfingar-
stöðin borgar sig fyrir fram þvi hún
beinir viðstöðuláust hálf-lömuðum
drykkjumönnum inn í hið virka
þjóðfélag á nýian leik, en lokað
hæli hremmir drykkiumanninn og
gerir síðan tilkall til hans.
Hópur vísindamanna er nýlega
’hlutu nóbelsverðlaun, sat á rök-
, stólum í sjónvarpinu um daginn
Þeir voru sammála um mörg at-
I riði, en eitt stakk mig sérstaklega,
og var það það. að ætla mætti að
. engir aðrir en vísindamenn bæru
gæfu til græskulauss samstarfs
bjóða í milli án bess að skuggi
! bióðemishroka eða mismunandi
stjórnmálaskoðana félli þar á. Og
\ þeir tæptu á bví, að því miður
þyrðu þeir ekki að hugsa til enda
þá dásemd er mannkvnið- kynni
að verða aðnjótandi ef slfkt ein-
huea samstarf næðist á sviði stjóm
mála.
i, Nú spyr ég ykkur, stjórnmála-
menn, ykkur alla þessa ágætis
menn, sjáið þið nokkra meinbugi
á þvf, að við íslendingar efnum til
samstarfs á sviði ofdrvkkiuvama,
samstarfs við aðrar þjóðir, t.d.
Pólverja, Skota eða Englendinga
svo ég nefni einhverja þeirra er
framarlega standa f ofdrvkkju-
vömum? Ég hefi sótt skóla um
alkóhólisma með fulltrúum þess-
ara þjóða og numið þar eðlisþætti
ofdrykkju og viðbrögð henni til
varnar, og ég hefi sótt ráðstefnu
wn alkóhólisma þar sem flestar
Evrópuþjóðir áttu fulltrúa, og ég
veit, að margar þeirra leysa reip-
rennandi ýmis Þau vandamál, sem
við teljum óleysandi. En við telj-
um þau aðeins óleysandi af þvf
að við reynum alls ekki að leysa
þau.
Geðlæknar á sviði alkóhólisma í
Skotlandi, Englandi, Póllandi og
Bandaríkjunum og víðar biða eftir
: bví að fá að aðstoða með ráðum og
dáð og langri reynslu, aðeins ef
ivið viljum þiggja. Reyndustu fé-
; lagsráðgjafar Breta f ofdrykkjur
: vömum, þeir John Grey f Glasgow
i og Mr. Kenyon f Liverpool, hafa
hvor um sig boðizt til að koma
i hingað til lands og skipuleggja
| endurhæfingarstöð hvenær sem
íþess yrði óskað með skikkanlegum
jfyrirvara —.og það auðvitað end-
| urgjaldslaust, en með ferðum og
! uppihaldi á okkar kostnað Mr.
Kenyon, sem er forseti Merceyside
Council on Alcoholism og
frkvstj. Liverpool Information
Centre on Alcoholism hefir getið
sér orð sem frumkvöðull skipu-
lagðra ofdrykkjuvarna f brezkum
atvinnufyrirtækjum, en Mr. John
Grey, sem er frkvstj. Glasgöw
Council on Alcoholism er þekkt-
ur vfða um Evrópu sem afhurða
raunsæismaður á alkóhólisma.
Og nú spyr ég; höfum við ís-
lendingar efni á því að slá á allar
þessar útréttu hendur?
Þið verandi og verðandi lands-
feður, lítið rétt sem snöggvast í
hugá'ntim 'ti> hetjanna, sem auð-
mýktir burðast méð þennan sjúk-
döm éinftiánaleikans,'-vitandi. é^fci
einu 1 sirini hvort þeir eru sjúicír
eða hvort þeir eru bara skaplausar
druslur, sem ekkert vilja á sig
leggja fyrir konu, böm eða þjóð-
félag, en þær ásakanir hafa þeir
heyrt svo oft, að ástæða væri til
þess að þeir færu að trúa þeim.
Aukið ekki á eymd þeirra með
því að fara að byggja.yfir þá hæli,
— hjálpið heldur til að endurhæfa
þá til eðlilegs lffs, svo þeir I'fka,
geti átt von á því að fá að njóta
bama-bamanna f húminu.
Með beztu kveðjum,
Steinar Guðmundsson,
Isafirði.
Hvernæst?
Hvertnú?
Dregið fösfudag 5. febrúar
ASeins þeir sem endurnýja eiga von á vinningi.
SíSustu forvöð til hádegis á dráttardag.
HAPPDRÆTTl SÍBS 1971.
rnrnm
□ Hafnfirðingar annist
sjálfir rekstur
almenningsvagna
Hafnfirðingur skrifár:
„Við, sem búum í Hafnarfirði
en stundum vinnu f Reykja-
vfk og ferðumst með Hafnar-
f jarðarstrætó á milli, höifum mik
ið hugleitt það, hvort ekki sé
róttast fyrir Hafnarfjarðarbæ
að taka að sér rekstur almenn-
ingsvagna. Þetta gerir Reykja-
vikurborg fyrir sína fbúa, sem
njóta ólfkt betri þjónustu á
þessu sviöi.
Reynslan ætti að vera búin
að kenna okkur það, að það er
ekki heppilegt að fela sérleyf-
ishöfum að annast þessa þjón-
ustu. Það skortir mikið á, að
hún leysi úr þörfum okkar Hafn
firðinga, eins og hún er innt af
hendi f dag.
Naegir í þvi sambandi að
benda á aðeins nokkur örfá at-
riði af mörgum, er öll eru baga-
leg fyrir þá, sem nota þurfa al-
menningsvagna.
Viðkomust. strætisvagna innan
Hafriarfjarðar eru svo fáir, að
þeir, er ekki búa alveg f grennd
yið þá Þuffá;áð ganga aillangar
leiðir til þess að nálgast vagn
ana. Ferðimar eru strjálar.
I annan stað þá fyllast vagn-
arnir, þegar þeir leggja af stað
frá Reykíavfk, af fólki, sem ætl
ar bara f KÓpavogimn og kannski
einnig af fólki, sem ætlar bara
f Garðahreppinn. Það er því und
ir hælinn lagt, hvort Hafnfirð-
ingar komast með á vissum tím
um eins og við lok vinnudags
almennings.
Þetta Ieiðir aftur hugann að
þvf, hvort ekki sé rétt, að öM
sveitarfélögin fjögur, Hafnar-
fjörður, Garðahreppur, Kópavog
ur og Reykjavfk hefðu með sér
samvinnu um rekstur almenn-
ingsvagnanna tii þess að sinna
þörfum fbúanna á þessu svæði
— að minnsta kosti þau þrjú
fyrst töldu.
Garðhreppingar og Kópa-
vogsbúar njóta þama góðs af
þessari flutningsleið, og sleppa
með helmingi lægra gjald, því
að fargjaldið tM Garðahrepps
t.d. kostar 10 kr. meöan farið
til Hafnarfjarðar kostar 22 kr.
Að vísu er munur á fjarlægð-
um. en fiarlægðin skapar ekki
svona mikinn mun á kostnaðin-
um.
En fyrst og fremst verðum viö
Hafrifirðingar að tryggja okkur
með einhverju móti aukna þjón-
ustu á þessu sviði. Og það er
viðbúið, að það fáist ekki fyrr
en við höfum sjálfir tekið að
okkur rekstur almenningsvagna
á þessum léiðum og innanbæjar
f Hafnarfirði.**
□ Vandræðahomið
á Kringlumýrarbraut
Haraldur við Háaleitisbraut
skrifan
„Gatnamót Háaleitisbrautar
og Kringlumýrarbrautar hafa
alllt frá byrjun verið til tölu-
verðra vandræða f umferðinni.
Að vfsu hefur maður ekki haft
Miðvikudagur 3. febrúar 1971.
neinar spurnir af því í langan
tíma, að þar hafi orðið óhöpp
á borð við það sem gerðist
fyrsta árið, sem umferð var opn
uð þarna eftir Kringlumýrar-
brautinni. Svo sennilega hafa
ráðstafanir yfirvalda — stöðv-
unarskyldan, bannið við vinstri
bevgjum o.s.frv. — hrifið nokk-
uð.
En þótt minna sé nú orðið um
óhöpp við þessi gatnamót, þá
er það samt langt frá því
vandræöalaust að komast leiðar
sinnar um þau.
Þannig brýnir t.d. lögreglan
nijög fyrir ökumönnum, sem
ætla þama yfir Kringlumýrar-
brautina, að leggja ekki af stað
inn á gatnamótin, fyrr en ak-
brautimar báðum megin á
Kringlumýrarbrautinni em orðn
ar bíllausar — eða aö minnsta
kosti svo langt ti’l næsta bfls,
að menn komist alla leiðina yfir,
áöur en næsta bfl ber að.
Það er vitavonlaust að ætla
sér að reyna að hlýða þessu.
Þá kæmist maður aldrei yfir
gatnamótin. Enda hafa allir
þann háttinn á, að þeir fara yfir
aðra akbrautina, þegar hlé verð
ur þeim megin, og bfða á milli
eyjanna, þar til færi gefst yfir
hina akbrautina.
Umferð er svo mikil þama, að
það gerist mjög sjaldan, að báð-
ar akbrautimgr í senn séu auð-
ar af bflum. Það getur verið 15
mínútna eða jafnvel hálftfma
bið eftir slfku tækifæri. Á sama
tíma horfir maður kannski á
fimm eða sex bfla fara fram úr
sér og komast yfir gatnamótin
í áföngum.
Það þýðir ekkert að setja
mönnum einhverjar slikar regl-
ur f umferðinni, sem vonlaust
er að nokkur getj farið eftir.
Þær leysa ekki vandræðin. —
Þær aúka bara þaú.“
□ Einokun söm
við sig
Bilveik kona skrifan
„Það er leiðinlegt til þess að
vita, að fvrirtæki, sem sitja ein
að sölu vamings, sem ætlaður
er sjúfclingum skuli ekki reyna
að veita sæmiiega þjónustu.
Kunningjakonu minni var
héma á dögunum ráðlagt af
lækni einum að kaupa hlut, sem
átti að linna óþægindunum af
veikindum hennar. Eitt fyrir-
tæki hefur einkaleyfi á sölu
þessara hluta. og hún leitaði til
þess. En það átti ekki hlutinn
til f birgðum sínum.
Henni var tjáð að hún gaeti
að nokkmm dögum liðnum
reynt að hringja og forvitnast
um, hvort hluturinn væri kom
inn. Það var ekki einu sinni
verið að bjóða henni að hringja
til hennar og láta hana vita,
þegar hluturinn væri fáanlegur.
Og þetta var sem sé sjúlding
ur, sem veikinda sinna vegna
þurfti nauðsynlega á hlutnum
að halda.
Þetta sýnir okkur betur en
nokkuð annað, hve varasamt er
að veita einum aðila einkaleyfi
til verzlimar með nauðsynja-
vaming. Það verður að minnsta
kosti að hafa strangt eftirlit
með þvf að viðkomandi aðili
inni af hendi víðunandi þjónustu
á þessu sama sviði, og taka
einkalevfið af honum, ef þetta
bregzt."
HRINGIÐ í
SÍMA1-16-60
KL13-15