Vísir - 05.04.1971, Blaðsíða 9

V í S I R . Mánudagur 5. april 1971.
IITII
maðurinn
Jónasson, verka-
maöur. Ég hef lítil afskipti af
þeim. Þær eru nefnílega lokað-
ar, þegar ég er ekki aö vinna. —
Mér finnst aö það ætti að breyta
opnunartíma þeirra.
Þórður Júlfusson, verzlunarmaö
ur. Hún er ákaflega hæg væg-
ast sagt. En ég held aö hún
fari batnandi.
tæki nema nokkra daga að á-
kveða hvort vara hans teldist
„rjómalíki“ f skilningi „smjör-
líkislaga“ frá 1933 eða ekki,
ritaði hann umbeðið bréf. —
Liðu nú dagamir hver af öðrum.
„Jón“ gerðist daglegur gestur
í ráðuneytinu, þar sem honum
var „jafnan tekið með sérstakri
ljúfmennsku“, eins og vitnað er
til í inngangj greinarinnar. —
Hann afsannaöi ásakanir land-
búnaðarvalda um að hann hefði
gerzt sekur um þann glæp aö
auglýsa vöru sli'na sem „nýjan
rjóma“, enda væri það satt að
segja út f bláinn að gera slíkt.
Mánuður leið
Víxlarnir féllu
og loks stóðst
,Jón‘‘ ekki mát
ið lengur. —
„Mér er óbæri-
legt að bíða
lengur aögerða-
laus, þar sem
hvorki fyrirtæki
mitt, ég sjáifur '
né fjöiskyida
min erum undir :í
það búin að
standa lengur undir
greiðslum lána auk framfærslu
án tekna“, skrifaði hann í bréfi
til ráðherrans.
endur-
Nú tók ráðuneytið .rækilega* viö
sér og komst eftir ,aðeins‘ 6 daga
frekari umþóttunartíma, að eftir
rarandi niðurstbðú: „Að' lokinni
athugun i máis Hþessn »te!ur < ráðu t
neytið að svo stöddu (ietur-
breyting Vísis), ekki ástæðu tii
frekari aðgerða af þess hálfu".
— Sem sagt „Jón Jónsson“ get
ur „að svo stöddu“ haldið á-
fram framleiðslu sinni, nema
eitthvað það hafi komið upp á
síðustu stundu. sem Vísj er ekki
kunnugt um.
íslendingar fá því ,,að svo
stöddu“ að kaupa, ef þeim líkar
það betur einskonar rjómalVki,
sem þeir geta geymt vikum sam
an. Þegar ekki fæst rjómi á ótai
stöðum eins og veröa vill, þar
sem samgöngur eru ekki alit
of greiðfærar og mjólkurfram-
leiðsla ekki nægjanlega mikil,
geta húsmæður „að svo stöddu“
keypt sér sitt gervirjómaþeyti-
krem.
Þetta dæmi, sem rak á fjör
ur okkar mest fyrir tilviljun,
sennilegast f óþökk „Jóns Jóns
sonar“ sem sjálfsagt vill ekki
styggja hagsmunaaðilana, er
ekkj eina dæmiö um „athafna-
frelsi“ einstaklingsins í hags-
munabaráttu þeirra, sem telja
sig eiga elnhvers að gæta. —
Dæmið sýnir hins vegar kannski
að það er ekkj vanþörf á tillögu
þeirri til þingsályktunar, sem
Pétur Sigurðsson, alþingismað
ur, flutti á alþingi nýlega um
undirbúning löggjafar um emb
ætti umboðsmanns alþingis. —
Tilgangurinn meö slíkri embætt
isskipan á að vera skilyrðislaus
möguleikj þegnanna til þess að
lög og reglur þjóöfélagsins
gangi jafnt yfir alla einstaklinga
þess. í því efni yrði ekki geröur
mismunur á þeim hlunnindum,
sem þjóðfélagiö veitir þegnum
sínum, né þeim skyldum, sem á
þá eru lagöar. — Með skipan
umboðsmanns alþingis, sam-
bærilegum við „ombudsmann"
eins og þeir þekkjast á Norður-
löndum, væri síöur hætta á því
að litlj maðurinn drukknaðj í
„kerfinu“. —VJ
D „Nú er nær mánuður
liðinn síðan ég lagði
inn bréf mitt og ekkert
hefur heyrzt frá ráðu-
neytinu, hvað gera skuli.
Ég tek það fram, að dag-
legum fyrirspurnum um
afgreiðslu mála minna
er jafnan tekiö með
stakri Ijúfmennsku í
ráðuneyti yðar. Slíkt við
mót leysir mig því mið-
ur ekki frá þeim vanda,
sem fylgir afsögðum
víxlum og að lenda í
hópi vanskilamanna við
fyrirtæki, sem jafnan
hafa sýnt mér fyllsta
traust. Og án úrskurðar
ráðuneytisins get ég ekk
ert aðhafzt.“
Staða litla mannsins f þjóðfé-
laginu, raunverulegt athafna-
frelsi hins venjulega borgara er
og verður kannski alltaf eilíft
spurningamerki. — Ofangreind
tilvitnun úr bréfi venjulegs
borgara. „Jóns Jónssonar", sem
datt það snjallræði í hug, að
hefja framleiðslu eins konar
gervirjóma, eða vöru, sem að
mestu leyt; gæti komið í stað
inn fyrir þeyttan rjóma, er ein
lítil dæmisaga um það, hvernig
getur farið fyrir litla manninum
í stóra kerfinu, — saga um
manninn, sem ekkert hefur
til saka unnið annað en
það, að fara inn á framleiðslu
svið, sem stangast á við sterk
an hagsmunaaðila sem hefur
stórpólitískt vald.
„Jónj Jónssyni“
datt það í hug,
að snjallt gæti
verið að fram-
leiða vöru, sem
gæt; komið í
staðinn fyrir
þeyttan rjóma,
— vöru, sem
væri næstum
jafngóö, ódýrari
og geymdist bet
ur og væri sölu
hæf á þeim
markaðssvæðum, þar sem mjólk
urskortur ríkir, eins og til dæm
is á Vestfjörðum. Sem löghlýön
um borgara sæmir sendi hann
iðnaðarráðuneytinu brér 4. jún’i
1970, og skýrði frá því, hvernig
afurð sú, sem hann hugðist fram
leiða, yrði samansett. Honum
var ekki Ijóst, hvort framleiðsl
an teldist ,,rjómalíki“ í skilningi
laga frá 1933 sem miöa að
því að vernda íslenzkan landbún
að og bað því ráðuneytiö að
skera úr um það og einnig að
ákveða samræmda meðferð á
þeim vörum, sem á markaönum
eru og hugsanlega féllu undir
ofangreind lög.
Leið nú og beið. Ráðuneytið
geröi enga athugasemd við bréf
„Jóns“, sem taldj þá framleiðsl
una átölulausa af þess hálfu. —
Ráðuneytið benti honum hins-
vegar á að leita til lögreglustjór
ans í Reykjavik eftir iðjuleyfi.
Virtust allar götur nú greiðfær- sem sagt komizt að þeirri niður
ar og „Jón“ hóf sína erfiðu stöðu. að þeytikremsframleiðsla
göngu í gegnum alla þá byrjun- „Jóns“ myndi kollvarpa land-
arerfiðleika, sem fylgja nýrri búnaðinum í landinu. „Margarín
framleiðslu. — Eftir að hafa frumvarpiö" fræga frá 1889
varið 600.000 kr. f tilraunir, lög gægðist fram fyrir skörina, en
un eftir lögun hafði misheppn- þá deildu þingmenn harkalega
azt og bakarar, sem reyndu
framleiðsluna höfðu sýnt ótrú
lega þolinmæði að sögn „Jóns“,
án þess að krefjast bóta, taldi
hann sig loks geta framleitt
þeytikrem til köku og fsgeröar,
sem hann gæti selt. — Hann
hafði í níu mánuði, þegar allt
gekk á staurfótum, lagt allt í
sölurnar og uppskoriö árangur
erfiðtsins. Kremið hafðj nú þá
eiginleika, sem leitað var eftir
og máttj geyma vikum saman
í frysti og því handhægj- til
krem- og ísgerðar, hvenær sem
húsmóðir kynni að óska þess.
— Framtíðin brosti við „Jóni“,
björt og fögur.
En Palli var ekki einn f heim
inum. Skyndilega dró ský fyrir
sóiu. Hann var kallaður á fund
í iðnaðarráðuneytinu og skýrt
frá því, að landbúnaðarráðuneyt
ið teidi hann hafa auglýst vöru
sína sem „nýjan rjóma* ‘og
krefðist þess að framleiðslan
yrði tafarlaust stöðvuð. Fram-
leiðsluráð landbúnaðarins hafði
um innflutning á smjörlíki, —
hvort sjómenn skyldu hafa nægt
viðbit eða ekki, hvort íslenzkt
„leignasmjör", gráðasmjör“ eða
„grútarsmjör“ nægði til að
halda áfram þilskipaútgerð ’i
landinu. Það mál er of langt og
snúið til að fara nánar út í
það hér, en þá vann íslenzkur
landbúnaður sinn fyrsta „hafta
sigur‘‘ eftir ótrúlegar snarpar
og ákaflega „fyndnar" umræð
ur, á köflum.
Framleiösluráðið bar það upp
á „Jón“ að hafa auglýst vöru
sína sem „nýjan rjóma“ og að
„hafa ekki litaö rjómann eins
og skylt er samkvæmt lögum“
(„Jóni“ gæti samkvæmt því ver
ið gert að lita rjómann t.d. eit-
urgrænan, fjólubláan eða í ein-
hverjum öðrum algjörlega ó-
söluhæfum lit). — Ráðuneytið
bað nú „Jón“ um að leggja inn
bréf, þar sem hann lýsti því yf-
ir, að hann hefði stöövaö fram-
leiðslu sfna um stundarsakir. —
Þar sem honum skildist, að ekki
— Hvemig finnst yður
afgreiðslan á opinberum
skrifstofum?
Dóra Einarsdóttir afgreiðslu-
stúlka. Mér finnst það vera
mjög seinvirk og vond þjón-
usta.
gmgsiggpMjlip
Axel Sigurbjörnsson, verzlun-
armaður. Þetta er ekki vel gott
með opnunartíimann, á ég þá
sérstaklega viö bankana. En
þjónustan er ágæt, þegar maö
ur er kominn inn.
i m ■ i ir i
Pálmi Guðmundsson, kaupmað-
ur. Mér finnst hún vera mis-
eftir stofnunum.