Vísir - 18.10.1971, Blaðsíða 8

V1SIR. Mánudagur 18. október 1971.
£?
Otgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánssoo
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjómarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannessoo
Auglýsingar: Bröttugötu 3b. Sfmar 15610, 11660
Afgreiösla: Bröttugötu 3b. Sfmi 11660
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 linur)
Áskriftargjald kr. 195 á mánuði innanlands
f lausasölu kr. 12.00 eintakið.
Prentsmiðja Vísis — Edda hf.
Gulláríð 1971
]\ú þegar virðist ljóst, að árið 1971 verður eitt af
mestu gullárum f hagsögu þjóðarinnar. Við höfum
fengið mörg góð ár á undanfömum áratug. En árið
1971 skarar fram úr þeim öllum. Það er hápunktur-
inn á því mikla framfaraskeiði, sem staðið hefur yfir f
heilan áratug eða rúmlega það.
Efnahagsstofnunin spáir því, að þjóðarframleiðsl-
an aukist í ár um rúmlega 9%. Til þessa hefur okkur
þótt 4—5% vera mjög góð frammistaða og betri en í
flestum þróuðum löndum. En 9% er ótrúlegur árang-
ur, sem minnir á efnahagsundrið hjá Japönum, sem
hafa náð um og yfir 10% aukningu ár eftir ár.
Þar á ofan hafa viðskipti okkar við útlönd verið
ákaflega hagstæð á þessu ári. Fiskurinn er alltaf að
hækka f verði og iðnaðurinn er að ryðja vömm sín-
um braut á erlendum markaði. Þess vegna hafa tekj-
ur þjóðarinnar orðið meiri en þjóðarframleiðslan seg-
ir til um. Efnahagsstofnunin telur, að þjóðartekjurnar
muni aukast um 12% á þessu ári.
Þessi mikla tekjuaukning hefur öll skilað sér í
auknum tekjum almennings. Efnahagsstofnunin tel-
ur, að ráðstöfunartekjur íslenzkra heimila hafi aukizt
um 13—14% á árinu. Er þá búið að draga frá þann
hluta tekjuaukningarinnar, sem verðbólgan hefur étið
upp. Verðbólgan var að þessu sinni óvenju lítil vegna
verðstöðvunarinnar og nam um 7%. Ráðstöfunartekj-
ur heimilanna hafa því í krónum aukizt um 21—22%
að meðaltali.
Horfumar fyrir næsta ár eru ekki eins góðar. Með
fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar fylgja fmmdrög
að þjóðhagsspá Efnahagsstofnunarinnar. I ir er áætl-
að að þjóðarframleiðsla muni aukast um 6% og þjóð-
artekjur um £%, Það er tim það bil heimingi hægari
aukning en í ár, en að síðu: frambcc-^g
aukning, ef spáin rætist.
íslendingar eiga eftir að búa lengi að árinu 1971.
Efnahagsstofnunin áætlar, að þjóðin muni auka eign-
ir sínar um nærri þrettán og hálfan milljarð króna.
Þar af hafa verið keypt skip og flugvélar fyrir nærri
tvo milljarða. Það hefur því svo sannarlega ekki verið
nein hrollvekja í efnahagslífinu á þessu ári, þótt reynt
hafi verið að telja fólki trú um það.
Gjaldeyrisvarasjóðurinn er aftur kominn í sitt fyrra
hámark. Þegar annars vegar er litið á hina stórfelldu
aukningu atvinnutækja á árinu og hins vegar á jafn
stórfeldla aukningu gjaldeyrisvarasjóðsins, er ljóst,
að Islendingar sitja um þessar mundir í góðu búi og
geta mætt margvíslegum erfiðleikum, sem kann að
bera að garði.
Svo gæti farið, að í framtíðinni verði ársins 1971
minnzt sem eins mesta velgengnisárs i efnahagsmál-
um þjóðarinnar, sem eins af mestu gullárunum.

Sktílmöldin vex enn
Nixon lofaði „lögum og reglu" — Dregið
hefur úr stúdenta- og kynþáttaóeirðum, en
almennir glæpir halda áfram að aukast
Nixon gerði harða hríð
að stjóm Johnsons fyrir
rennara síns fyrir aum-
ingjaskap í baráttunni
við glæpt Einkum var
spjótunum beint að
Ramsey Clark sem
hafði verið dómsmála-
ráðherra. Nixon sagði,
að nýjan mann þyrfti í
dómsmálaráðuneytið, ef
takast ætti að reisa úr
kútnum lög og reglu í
landinu. Sá maður kom,
John Mitehell en glæpa
mennimir létu ekki bug-
ast.
Almenningur þakkar
Nlxau íiörkuna
Þetta var árið 1968. Timaritið
Time bendir nú á, að þessi orð
kunni að ganga aftur og of-
saekja forsetann. Við umsögn
tímaritsins er þó rétt að bæta
að almenningur virðist þakka
rikisstjóminni, að mjög hefur
dregið úr bæði stúdenta- oð kyn-
þáttaóeirðum síðan hann komst
til valda. Almenningur þakkar
þetta, hversu hart dómsmáiaráðu
neytið hefur gengið fram í slik
um efnum, tii dæmis gegn svörtu
hléböröunum. Hann segir, að
með hörkunni hafi mannslífum
veri fórnað, en hins vegar hafi
tekizt að stemma nokkuð stigu
við uppþotamönnum. Þessi skoð
un virðist algeng, hvort sem
hún er rétt eða röng.
John Mitchell dómsmálaráð-
herra hefur reynt að höggva
skarð í raöir glæpafélagsins Ma
fiunnar, eins og fréttir bera með
sér annað veifiö tii dæmis um
yfjrheyrslur yfir söngvaranum
Frank Sinatra í fyrra. Sinatra
er grunaður um að vera eitt-
hvað flæktur í starfsemi Mafi
unnar. Hins vegar er greiniiegt,
að aðgerðir dómsmálaráðuneytis
ins gegn Mafíunni hafa næsta
lftinn árangur borið hingað til.
„Ástandið versnar ekki
eins hratt og áður“
Hvað svo um árangurinn af
viðleitni Nixons f baráttunni
við glæpi almennt? Svo að vikið
sé aftur að frásögn Time, þá
hefur glæpum sífellt fjölgað i
stjóranartYð hans. Fyrsta stjórn
arárið, 1969, jukust þeir um
12 prósent og fjórar tegundir
ofbeldisglæpa, morð, nauðganir,
rán og líkamsárásir, jukust um
11 prósent. í fyrra jukust glæp
ir aimennt enn um 11 prósent,
og ofbeldisglæpir um 12%. Fyr
ir skömmu birti ráðuneytið tölur
llllllllllll
MD
',} jt 7 .. . v .i. i . **
Umsjón: Haukur Belgason
fyrir fyrra helming þessa árs.
Þessar tölur komnar frá alríkis
lögreglunni FBI eru ekki upp
örvandi. Glæpum hafði fjölgað
um 7 prósent frá sama tíma'
í fyrra og ofbeldisgfiæpum enn
um 11%.
Þessí mál eru einhver hin
mikilvægustu í Bandaríkjunum
vegna almenns öryggisleysis
borgaranna. Þau kunna að ráða
meiru um atkvæði kjósenda en
spurnlngar eins og Víetnam eða
verðbólga Mitchell vildi því
ekki viðurkenna áö árangur hetó
ekki orðið eins og erfiði Hann
sagöi, er hann birti skýrsluna:
„Áframhaldandi aukning glæp-
anna sýnir, að þeir eru enn eitt
af okkar erfiðustu vandamálum,
en vegna þess að þeir vaxa
ekki jafnhratt og áður, hðfum
við ástæðu til varfæmislegrar
bjartsýni."
Mitchelj lagði mikið upp úr,
að glæpir hefðu að vfsu aukizt
um 7% á árinu en það væri
samt fjórum prósentum minni
aukning en f fyrra. Þetta segir
Time að þýði, að „ástandið
versni nú ekki eins hratt og
f fyrra.“
Færri auðgunarbrot en
fleiri morð og nauðganir
Washington, hðfuðborg Banda
ríkjanna, hefur lengi verið ein
hver versta glæpaborgin Meiri
hluti borgarbúa eru svertingjar,
sem þangað hafa flutt slðustu
áratugi. og jafnvel borgarstjór
tan er svertingi. Svertingjar
hafa hvorki jafngóða menntun
né tekjur °g hinir hvftu. Af
þessu ieiðir óhjákvæmilega, aó
fátækrahverfin bera með sé>
fleiri glæpi. Bezti árangurinn
sem Mitchell dómsmálaráðherra
getur stært sig af, er sá, aö
á fyrri hluta þessa árs hefur
tekizt að fækka alvarlegum af
brotum f Washington um 16
prósent.
Hins vegar er það uggvænleg
þróun, að glæpafaraldurinn í
bandarfskum stórborgum nær
f vaxandi mæl; til útborganna,
þar sem áður hefur verið frið
vænlegra. Qfbeldisverkum fjðlg
aði til dáemis um 17 prósent í
útborgum á fyiri hluta ársins.
Við nánari athugun eru jafnvel
tölumar um færri afbrot S hðf
uðborginni ekkj eins hagstæðar
og virðist f fyrstu. Það eru auðg
unarbafbrot, þjófnaðir alls kon
ar, sem minna er um en f
fyíra. Hins vegar fjölgaði bæði
morðum og nauðgunum f borg
inni.
Ótti í útborgum mflli-
og yfirstétta
Undanfarin ár hefur ótti grip
ið imi sig meðal fbúa stórborg-
anna. Glæpir hafa keyrt svo
um þverbak vfða, að fbúar
telja þá versta vandamálið.
Reyndar er bent á, að morð til
dæmis em sjaldnast framin af
hreiniun glæpamönnum, Miklu
algengara er, að þau stafi af
deilum nágranna eða fjölskyldu
manna, afbrýði, ölæði eða öðru
slYku. Blað f Chicago benti á
það fyrir skömmu, að hvað svo
sem almenningi fyndist, þá
vær; það samt staðreynd, að
tölur sýndu, að morð á hvftum
konum f borginnf væru hverfandi
fá. Flestir, sem myrtir eru. eru
svertingjar, sem aðrir svertingj
ar myrða, eða svartar konur,
sem eiginmenn eða elskhuvar
eða nauðgarar myrða. Engu sfð
ur er slíkur ótti meðal borgar
anna, að áróður Nixons f kosn
ingabaráttunni fyrir þremur ár-
um, hafði töluverð áhrif. Þessi
ótt; hefur enn magnazt, er
tölur sýna nú, að glæpum fjölg
ar f útborgum milli- og yfir-
stéttanna
Þess vegna er ekki ðKklegí, eð
orð tímaritsins muni sannast og
demókratar beita gegn Nixon
sömu vopnum og hann beitti
gegn Johnson og kenni ríkis-
stjóminni um vöxt glæpa: saki
hana um „aumingjaskap" gagn
vart glæpamönnum.
Eiturlyfjasali handtekinn í IlHnoisfylki.
/