Vísir - 27.04.1972, Qupperneq 4

VÍSIR. Fimmtudagur 27. april 1972
niMiMi
| SÍOAIM J
Lífsrýmið og börnin
einnig nokkur vandomól?
Umsjón:
Svanlaug Baldursdóttíri
greinum, m.a. kennarar sem
kenna í kennaraskólum.
Vilja ísland með
Ráðstefnan sem verður haldin
i Farsta i Sviþjóð dagana 15.-17.
júni mun fjalla um unhverfi og
aðstæður fyrir börn. Þar munu -
Norðurlöndin leggja fram upp-
— Margir hafa sagt,
að þetta komi okkur
ékki við. Við séum svo
fá. Vandamálin séu
vándamál barnanna i
stórborgunuin eða i
vanþróuðu löndunum.
Þetta sé allt i lagi á ís-
landi, en ég segi, að
þetta sé ekki i lagi. Um
leið og geðdeild fyrir
börn var komið á hér
var hún orðin yfirfull.
Einhver ástæða hlýtur
að liggja að baki
vandamálum barn-
anna, segir Sigriður
Björnsdóttir mynd-
listarkennari.
Hún er nýkomin heim að utan
með boö upp á vasann frá sam-
bandsfélögunum á Norður-
löndunum i OMEP um aðild ts-
lands að ráðstefnu, sem haldin
verður i Sviþjóð i sumar um
málefni barna. Til að skýra
málið nánar er OMEP skamm-
stöfun á heiti alþjóðlegs félags-
skapar, sem vinnur að uppeldi
forskóla-barna og starfar hann
við hlið Menningar- og visinda-
stofnunar Sameinuðu þjóðanna.
Hann var stofnaður árið 1948, og
einn af stofnendum var hin
kunna Alva Myrdal. t þessum
félagsskap eru kennarar, sál-
fræðingar, barnalæknar, fé-
lagsráðgjafar, arkitektar og
fólk úr ýmsum fleiri starfs-
um móti allan persónuþroska
þeirra siðar meir. Til þess að
leikurinn nái tilgangi sinum
þurfa börnin viðunandi um-
hverfi bæði úti og inni. í iðn-
væddu löndunum hefur hins
vegar verið vanrækt að skipu-
leggja borgir með þessar þarfir
barna i huga, en börn þurfa lifs-
,. . . . _ , , . rými, visst svæði umhverfis síg
iysmgar um aðstæður hvert i ^ að geta notið sín
sinu landi fynr born og hvaða Mér er minnisstætt atri6i ,• er.
áætlanir séu á prjónum t.d. indi Alva Myrdal á ráðstefnunni
arkitektar um umhverfi barna. _ r. Bonn þar sem hUn sagði frá at.
Umræður I,lu[lu væntanlega hugunum smn hafa farið fram i
snuast um hybyli barna að- . þýzkalandi og Bretlandi eftir
stæður fyrir þau i borgum, lifs- - striðá hðpum barna. sem Höföú
rym* þeirra, aðstoðu fyrir hvild • rústjr ein'ar að jeiksvæði. Það
og leik, umferðarorygg1 fyrir - var fýlgst með hópi þessara
born og heilbrigði umhverfisms barna |{ugt viö það. sem hefði
aiðast en ekki sizt, og vandamál mdtt bi)ást við, urðu þessi börn
mjög virkir og athafnasairnr
þjóðfélagsþegnar. Rústirnar
höfðu þegár allt kom til alls ver-
ásfandið í nyjum og gomlum ^ið þe;im'athafnavéttvangur þar
borgarhlutum á NorðUrlondum, ^ þaugátu byggt upp aðeigin
með tilliti tii aðstæðnanna fynr vll(J Þfrá |)essum ,iiraunum
born, segir ^Sigriður. Ég var • , Spratt þugmyndín :um starfs-
Knmn o o AQlliinn coanclro (ól oðc. ' . -
-leikveHrogrna.
barna, sem geta stafað af
síáemu umhverfi.
- - A ráðstefnunni verður rætt
boðfri’á áðalfund sænska félags-
iris i OEMP og' þar var mikið
tálað um taugaveiklun barna og
syoköllúð vandræðabörn og
unglinga, sem koma frá vissum
hverfum. Um þetta verður rætt
á ráöstefnunni m.a. Og þó Is-
land sé ékki i OMEP langar þá
til áð fá tslendinga til að koma
og ræöa málin og bera saman
bækurnar við aðra þátttakend-
ur.
Sigriöur hefur góða reynslu af
OMEP. Hún sat ráðstefnu
alþjóðasamtakanna i Bonn á s.l.
sumri, en ráðstefna af sliku tagi
er haldin þriðja hvert ár. A
þessari ráðstefnu var f jallað um
leikinn, leikþörf barna á ýmsum
stigum og frá ýmsum hliðum^,
en þó aðallega um uppeldislegt
gildi leiksins.
Leikurinn
lifsspursmál 1
— Það var lengi álit fólks, að
leikurinn væri barninu til hvild-
ar og skemmtunar. Nú er það
áiitjð, að leikurinn sé hvorki
meira né minna en lifsspursmál
fyrir þau sem grundvallaratriði
i mannlegum þroska og að leik-
ur barna á ýmsum þroskastig-
Á ráðélefnunni i Bonn var
aöalaherzla n lögð á giidi
starfsleikvalla fyrir börnin, en
hins vegar hin venjulega tegund
leikvalia með rólum og rennu-
braut talin litið eftirsóknarverð,
nær þvi sama hversu vandlega
var gengið frá þeim.
Leggur og skel
og lærdómur
1 sambandi við ráðstefnuna
þarna úti voru haldnar leik-
fangasýningar, þar sem kynnt
voru leikföng og efniviður, sem
sýna vissar uppeldisstefnur t.d.
stefnu Fröbels, sem segir að
ekki sé hægt að skilja að leik og
lærdóm, A sýningunni voru t.d.
margs konar byggingakassar,
sem sýndu hvernig börn læra i
leiknum ýmislegt, sem þau
styðjast við seinna í lifinu.
Þa voru sýnd leikföng i anda
Montessori, sem stefnir að þvi
að skapa börnum eðlilegt hreyf-
ingarrými þannig, að barnið
geti valið viðfangsefnið og sótt
það sjálft og siðan fær það að
vinna að vild undir mjög hæfi-
legu eftirliti og þvi kennt að
ganga frá aftur.
Waldorffleikföngin voru t.d.
alls konar ilát en hann vill fá
börnin til ýmis kónar hvetjandi
athafna til hreyfingar og at-
hafna, sem á að þroska þau til
að skilja umhverfið. Með að-
ferðum hans eru börnin látin
hamra, rúlla, fylla ilát, móta
form, svo að eitthvað sé nefnt.
Þá má minna á Uhlin. Leik-
föngin i hans deild eru eingöngu
tekin úr náttúrúnni, viðar-
kubbar, steinar, sem börn hafa
leikið sér með frá örófi. Uhlin
segir, að náttúran sé svo fjöl-
breytt að hún gefi barni betri
möguleika til að þjálfa athyglis-
gáfuna og skynfærin með fjöl-
breytni sinni i lit og formi
en fjöldaframleiðsiuleikfang,
hversu velheppnað sem það
kunni að vera. Það nái aldrei
þeirri fjölbreytni, sem náttúran
hafi upp á að bjóða..
Þarna voru breytilegar
deildir miðaðar við viss þroska-
stig barnsins, sem báru það all-
ar með sér að aðallinan er að
vekja imyndunarafl barna og
þjálfa þau á ýmsum sviðum.
Þarna voru einnig tvær aðrar
sýningar, önnur með leikföng-
um frá öllum löndum en hin með
uppeldisleikföngum og bækur
voru sýndar frá öllum þátttöku-
þjóðunum, 58 að tölu, en þátt-
takendur voru 1500.
Óknyttir
stöðvuðust
A meðan leikfangasýningin
stóð yfir voru börnin i borginni
hvött til þess að sækja hana og
leika sér að vild, og-það notúðu
þau sér óspart. I einu dagblað-
anna birtist klausa eftir að sýn-
ingunum var lokið. Þar var þess
getið, að þessa viku, sem sýn-
ingarnar stóðu yfir, og börnin
fengu að leika sér, hefði verið
óvenju litið eða ekkert um
óknytti barna i borginni.
—SB-
Starfsleikvellir hlutu beztu meðmæli 1500 sérfræðinga i mál-
efnum barna á alþjóðlegri ráðstefnu,
Mallorca
bæklingurinn
'n72
er kominn
hringið, skrifið,
komiö....
og fariö
í úrvalsferö
til Mallorca
FERDASKRIFSTOFAN
URVAL
Eimskipafélagshúsinu simi 26S00