Vísir - 08.07.1972, Síða 7

Visir. Laugardagur. S. júli 1972
7
Sr. Oddur Thorarensen:
Siguraflið
Þegar mig særir sótt eða kvöl,
sorgleg fátækt og heimsins böl,
ég veit þú segir: Ég er hann,
Jesús, sem lækna vill og kann.
Auðlegð þin og hryggð i fögnuð
snýst.
Heiminn sigraði ég. Hræðstu sizt.
Hallgrimur Pétursson, Ps. 5,8
I. Jóhannesarbréf 5,4:
. . . . og trú vor, hún er sigurafliö,
sem hefur sigrað heiminn.
Þessi orð eru vitnisburður eins
af lærisveinum Jesú. Fyrstu læri-
sveinar Jesú voru menn, sem trú-
in hafði sigrað. En hvilik fyrir-
höfn hafði það ekki verið fyrir
Jesú að fá trúna til að sigra heim-
inn i þeim. Það þurfti bátsferð i
miklu óveðri. Svo fengu þeir að
reyna hinn mikla fiskidrátt. Likn-
arverk Jesú töluðu lika sinu máli.
Einnig mettun þúsunda á örlitlum
mat. Þar að auki vitnisburður
Jesús sjálfs.
Og þá nemur hugur vor staðar
við fórnardauða hans og upprisu.
Oss er nauðsynlegt að sjá uppris-
una i gegnum krossdauða Jesú.
En oss ber ekki siður að muna eft-
irkrossinum, þegar upprisan er i-
huguð.
Oss kristnum mönnum ber að
treysta á hina fulikomnu fórn, —
dauða Jesú Krists á Golgata — og
trúa þvi, að hún sé friðþæging
fyrir syndir vorar. Sú fórn var
færð i eitt skipti fyrir öll.
En þegar vér hugleiðum þetta
efni verðum vér að muna, að á-
vöxtur hennar lætur ekki á sér
standa. Hann er sigurinn yfir
dauðanum.
Við fyrsta tækifæri, sem gafst,
þann tima, sem Jesús vissi að
yrði hinn heppilegasti fyrir gerv-
allt mannkyn, gaf hinn sanni
Guðssonur lif sitt i dauðann og
reis upp frá dauðum.
Það hefur lika komið i ljós, að
þetta var rétt. Eftir að lærisvein-
arnir höfðu starfað með Jesú og
iært af honum, urðu þeir hæfir til
þess að varðveita frásöguna um
hjálpræðisverk hans, svo að vér
eigum hana. Til þess fengu þeir
lika styrk heilags Anda. Og vér
höfum lika vitneskju um fyrsta
kristna söfnuðinn, sem stofnaður
var á hinni fyrstu kristnu Hvita
sunnu. Þar áttu allir allt sameig-
inlegt. Sú staðreynd hefur ekki
litið að segja i trúarleit vorri. Vér
hljótum að játa, að bakvið söfn-
uðinn i Jerúsalem býr ákveðin
predikun, i samræmi við það, sem
vér lesum i guðspjöllunum. Hitt
er svo annað mál, að þessi tilraun
reyndist ekki vel. En samt —
þetta var þd reynt.
Visindamenn haia verið var-
kárir við að ákvarða aldur rita
Nýja Testamentisins En þvi
meiri athygli ætti það að vekja
hjá oss, hve stuttur timi liður að
áliti þeirra, þar til frásögurnar
um lif og starf Jesú og lærisveina
hans eru færðar i letur. Vér höf-
um elztu bréf Páls postula, sem
talin eru af visindamönnum rituð
aðeins 20árum eftir upprisu Jesú.
Og ef til vill eru sum rit Nýja
Testamentisins enn eldri.
En sumir setja sig upp á móti
boðskap Bibliunnar um friðþæg-
ingardauðann á krossi. Og það er
þeim frjálst. Þeir vilja halda þvi
fram, að menn verði að þroskast
og vinna til þess sjálfir að njóta
himinsælu i nánd við Guð.
Það er áreiðanlegt að afleiðing-
ar rangran breytni láta ekki
standa á sér hér i þessu lifi, svo
framarlega sem menn hafa
nokkra samvizku.
En svo er það lika margt, sem
vér mennirnir höfum við að striða
i þessum heimi. Það er hin si-
fellda barátta fyrir daglegu
brauði. Vér erum sett inn i þessa
veröld, til þess að eiga við óblið
náttúruöfl. sem fylgja vissum
lögmálum, náttúrulögmálunum.
Svo heyjum vér einnig innri
baráttu. Vér verðum að læra að
ráða yfir sjálfum oss. Gamalt
spakmæli segir: Sá sem yfirvinn-
ur sjálfan sig er meiri en sá sem
vinnur borgir.
En i sjálfsbaráttu vorri hefur
reynslan sýnt oss, að það borgar
sig að setja markið hátt. „Verið
fullkoinnir eins og yöar himneski
faðir er fullk,ominn." Þetta er hið
óyfirstiganlega og háleita tak-
mark, sem Drottinn Jesú setti
lærisveinum sinurm
En Jesú fann frelsun vora, Með
dauða sinum á krossi hefur hann
búið oss fyrirgefningu, keypt oss
eilift lif.
Það er trúin á það, sem Jóhann-
es postuli á við, þegar hann talar
um trúna sem siguraflið. Það
segir,að hún hafi sigrað heiminn.
En þá getum vér ekki annað en
viðurkennt þá staðreynd, að
kristin trú hefur ekki enn sigrað á
jörðinni. Enn hefur hún ekki sigr-
að meðal mannanna. Kristna trú
játar ekki nema hluti mannkyns.
En eru nokkur fyrirheit um það i
Nýja Testamentinu, að svo verði?
Nei, það er ekki. — En lærisvein-
arnir fengu skipun um, að boðuð
skyldi verða i nafni Jesú öllum
þjóðum iðrun og syndafyrirgefn-
ing (Lúk. 24, 47). Þessi orð Frels-
arans hafa verið framkvæmd eins
og i mannlegu valdi stendur. Það
er mikið starfað að boðun orðsins
viða um heim.
Kristin trú er siguraflið, sem
véreigum til að nota-i lifsbaráttu
vorri. Hún gefur þá von, sem
styrkir oss i hinni óhjákvæmilegu
baráttu i þessum heimi, bæði við
náttúruöflin og i hinni innri bar-
áttu.
Vér hugleiðum þessi orð núna,
að trú vor sé siguraflið, sem hefur
sigrað heiminn. — Hefur hún
sigrað heiminn i oss? Hvað er átt
við með „heiminum” i þessum
orðum? Það er heimurinn sem
horfir með ótta og hryllingi á
menn deyja. Það er heimur, þar
sem menn syrgja ættingja og vini
sina án fullvissunnar um lif með
Guði að loknu þessu. Það er ótt-
inn, sem vér berum til dauðans,
náttúruaflanna og óbeizlaðra
kennda i oss sjálfum. Sigurinn á
þessu öllu er upprisa Jesú, en
með henni sigraði hann það vald,
sem dauðinn hafði yfir oss mönn-
unum.
Trúin sigraði heiminn i læri-
sveinum Jesú. Látum trúna einn-
ig sigra heiminn i oss.
Höfundur hugvekjunnar á
Kirkjusiðunni i dag, sr. Oddur
Thorarensen, er Rangæingur
að ætt, en fæddur hér i borg 12.
jan. 1932. Hann varð stúdent
1953, lauk kennaraprófi 1957
og embættisprófi i guðfræði
árið eftir. Næstu tvö ár var
hann kennari við Vogaskólann
hér i borg, en árið 1960 vigðist
hann til Hofs i Vopnafirði, þar
sem hann var prestur og
kennari næstu þrjú árin. Þann
1. júli 1963 fékk hann veitingu
fyrir Hofsóshéraði i Skaga-
firði. Siðan hann lét þar af em-
bætti hefur hann átt heima hér
i Reykjavik.
W Odr ÞTOÐDiT
Nú stendur yfir mesti ferða-
mannatimi ársins og þó að viða
á landi hér verði margt um
manninn i sumar,mun Reykja-
lilíð við Mývatn eflaust eiga
inetið úti á landsbyggðinni. í til-
efni af þvi birtum við hér á
Kirk jusiðunni i dag þessa
fallegu mynd af þessum kunna
kirkjustað hinnar fögru sveitar.
Kins og margir vita, standa
tvö guðshús i Reykjahlið. Það
eldra, steinkirkja rcist af Pétri
Jónssyni árið 1876 stendur inni á
milli hraunkvislanna scm runnu
kringum kirkjuna i Mývatns-
eldum 1792. Um það kraftavcrk
verður Kbenescr llcnderson tið-
rætt i Kerðabók sinni, þar sem
segir:
„Þegar hraunflóöiö nálgast
útnol'ðurhorn torfgarðs þess, er
iykur um kirkjugarðinn, hefir
það stöðvast uni það bil tvö fet
frá garöinum, þar sem það
liefur klofnað i tvær kvislar,
likast þvi sem það vildi þyrma
hinum helga reit. Siðan hafa
kvislarnar tvær haldiö áfram
um það bil tuttugu skref og þá
sameinast á ný, svo að kirkjan
stóð ósködduð umlukt logunum.
Sumsstaðar er hraunbakkinn,
alveg uppi við vegginn helmingi
hærri en kirkjan. Ilver veit
nema heit og áhrifarik bæn ein-
hvers guðrækins manns eða cin-
livcr miskunnsamleg ákvörðun
hafi átt heima i eilifu áformi
guðs og valdið þvi að húsi hans
var þyrmt?”
Þannig farast llenderson orð.
Sjöliu áruni siðar kom Þor-
valdur Thoróddsen að Reykja-
lilið. Um hraunrennslið og
kirkjuna lætur hann svo mælt:
„llrauniö 1729 fór hægt og gat
ekki náð tii kirkjunnar af þvi að
hún stóð á ávölum bala."
Kn livað scm það er, blasa
þessi verksummcrki enn við
hinum mörgu gestum sem
heimsækja Rcykjahlið og vekja
eflaust hjá þeim ýmiskonar
hugsanir.
Núvcrandi sóknarkirkja i
Reykjahlið cr mikið og fagurt
hús og sómir staðnum vel. Hún
slendur á sléttri flöt framan við
hraunklappirnar. Ilún var vigð
af sr. Siguröi vigslubiskupi
Stefánssyni þ.l. júli 1963.
KIRKJAN
OG
HEIMIUÐ
Eins og sagt var frá i siðustu
Kirkjusiðu fjallaði Presta-
stefnan að þessu sinni um
Kirkjuna og heimilið. Með þvi
vildi prestastéttin vekja at-
hygli þjóðarinnar á mikilvægi
kristilegs heimilislifs, þar sem
heimilið er traustasti horn-
steinn hvers þjóðfélags og
menningar.
Þessvegna harmar Presta-
stefnan það hve heimilin hafa
goldið þeirra sundrandi afla
og upplausnar sem herjað
hafa þjóðlifið undanfarna ára-
tugi og komið hefur berast
fram i fjölgun hjónaskilnaða.
Um þetta mál gerði Presta-
stefnan m.a. svofelldar
ályktanir:
1. Prestastefnan vill þvi leggja
áherzlu á að brýna þörf mark-
vissrar fræðslu um hjúskapar-
mál maka- og foreldrahlut-
verk á kristilegum grundvelli,
áður en stofnað er til hjú-
skapar. Mjög æskilegt væri,
að fræðsla um þessi efni væri
felld inn i hið alm. skólakerfi,
en einnig er þörf sérstakrar
fræðslu um þessi mál á vegum
kirkjunnar. Prestar þyrftu að
verja meiri tima til viðtala við
verðandi brúðhjón og hand-
hægir bæklingar þyrftu að
vera fyrir hendi um hjóna-
bandsskyldur og kristið
heimilislif. Fjölmiölar ættu að
koma meira til aðstoðar i
þessu sambandi.
2. Prestastefna-leggur áherzlu
á, að settar séu ákveðnar
reglur um það, hve langur
timi megi liða frá þvi hjón
óska eftir skilnaði og þangað
til prestar gefa út vottorð um
sáttatilraun. Sérfræðileg hjálp
umfram það, sem prestar geta
veitt, þyrfti ætiö að vera fyrir
hendi, hvenær sem prestur
telur þess þörf i sambandi við
hjúskaparvandamál. Hjálpa
þarf foreldrum til að koma á
skipulegu helgihaldi á
heimilum og byggja upp
trúarsamfélag og trúnaðar-
samband við börnin, sem
haldast myndi fram yfir
gelgjuskeiðið. Til að aðstoða
prestinn i þessum efnum,
þyrfti að virkja mun meir en
nú er gert félagasamtök og
leikmannahrevfingar innan
safnaðanna. Athuga ber, að
kirkjan þarf stuðning laga við
ýmsar framkvæmdir til um-
bóta á sviði félags- og
mannúðarmála. T.d. er þörf á
nýrri lagasetningu, sem gera
myndi kleift að ráða sérhæft
starfsliö til margvislegrar
þjónustu i söfnuðunum.
Kirkjuskóli
á Sauðár-
króki
1 safnaðarheimili Sauðárkróks-
kirkju er hafinn kirkjuskóli á
virkum dögum fyrir börn á
aldrinum 4 til 12 ára. Er
skólanum skipt i þrjár deildir. 1
fyrsta hópi eru börn 4 til 6 ára, og
kemur hann tvisvar i viku, 2-3
tíma i senn. 1 upphafi er flutt
helgistund, börnunum kenndar
bænir, valdir kaflar úr Bibliunni
endursagðir. Mikið er sungið og
loks er föndurvinna. 1 öðrum hópi
eru börn 7-9 ára og i þriðja hópi
10-12 ára. Báðir eldri hóparnir
hafa 2-3 kennslustundir einu sinni
i viku. Mikill fjöldi barna sækir
þennan kirkjuskóla, sem er i um-
sjá prestshjónanna þar, séra
Tómasar Sveinssonar og Unnar
Halldórsdóttur, safnaöarsystur.
Annast þau kennsluna. Hér er um
mjög merkilegt starf að ræða.
Slikir kirkjuskólar eru viða
erlendis, ekki hvað sizt fyrir litlu
börnin. Ætti eins að vera hægt að
starfrækja slika skóla hér, þar
sem aðstaða er fyrir hendi.
Fallegt sólarlag
Niels Finsen andaðist i
Kaupmannahöfn 24. sept. 1904.
Þannig segir Þjóðólfur 47.tbl.
56. árg. frá andláti hans.
Hann hafði lengi búizt við
dauöa sinum. Hann hafði
daginn áður en hann dó sjálfur
sagt fvrir að hann mundi
deyja daginn eftir og þvi látið
boða fjarstöddum vinum
sinum að þeir yrðu að hraða
sér, ef þeir ætluðu að kveðja
sig.
Sama daginn og hann dó,
kvaddi hann samverkamenn
og þakkaði þeim hlýlega fyrir
samvinnuna.
Svo kallaði hann konuna
sina og litlu börnin sin þrjú að
rúminu sinu rétti þeim hönd-
ina hverju fyrir sig og brosti
t i I þe i r r a .
Fimm minútum seinna
slokknaði hann eins og ljós.
Það var fallegt sólarlag.
(Kona Nielsar Finsens var
dóttir Balslers biskups i
Ripum, þess er kunnur var hér
á landi fyrir barnalærdóms-
kverið, sem mörg ungmenni
lærðu undir fermingu.)