Vísir - 14.07.1973, Blaðsíða 8

8
Visir. Laugardagur 14. júli 1973.
Kiwanis gefur gigtlækn-
ingatæki
Hinir ýmsu þjónustuklúbbar hafa
verið iðnir við aö gefa dýrmæt
lækningatæki, og hafa þannig
stuölað að þvi með frjálsu starfi
að auka mátt sjúkrahúsa og
lækningamiðstöðva. Myndin
sýnir þegar Kiwanismenn á
Dalvik afhenti stuttbylgjutæki af
gerðinni Ultratex 608, 240 þús.
króna tæki, sem er notaö til gigt-
lækninga og gegn bæklunarsjúk-
dómum. Var tækiö afhent á fundi
i Hrólfi, en svo nefnist klúbbur-
inn. Frá vinstri á myndinni:
Jóhannes Reykjalin, oddviti Ar-
skógshrepps, Eggert Briem,
hérðaslæknir, Baldvin Magnús-
son, oddviti Dalvikurhrepps,
Hjalti Haraldsson oddviti
Svarfaðardalshrepps og Anton
Angantýsson, forseti Hrólfs.
Opna sjálfsþjónustu fyrir
bíleigendur
Bileigendur, sem koma til Akur-
eyrar ættu aö gleöjast yfir nýju
þjónustufyrirtæki, sem tveir
bræður, Haraldur og Herbert
Hansen, hafa opnað. Þaö er
Sjálfsþjónustan, en þar geta bll-
eigendur dyttað að þvi, sem af-
laga kann aö hafa farið á misjöfn-
um vegum okkar. Þaö er og hægt
að þirfa bila sina, og leiðbeint er
um viðgerðir. Varahluti þá, sem
feraðmenn á langferð þurfa oft á
að halda, þegar verst gegnir,
verður og hægt að fá hjá þeim
bræðrum. Opið er i þjónustunni
frá 8.30 á morgnana til 23 á
kvöldin allá daga vikunnar.
Hitaleysi í Hveragerði
Enda þótt þaö hljómi e.t.v. skriti-
lega, þá mun það þó hafa gerzt að
Hvergeröingar hafa verið aö
basla i óupphituöum húsum
sinum, enda þótt bærinn standi á
einhverjum mestu birgðum aö
sjóðandi vatni, sem til eru hér-
lendis. Guðmundur Danielsson
segir frá þessu i Suöurlandi. Segir
hann aö maður einn hafi
búib i húsi sinu hitalausu, misst
konuna frá sér jafnvel,. svo litið
var við hitaleysinu að gera úr þvi.
Til aö kóróna allt saman barst svo
mikill reikningur frá hitaveitunni
fyrir veitta þjónustu. Þennan
reikning neitaði borgarinn aö
greiða. Hafði hitaveitan þá engar
vöflur á, en lét loka vatnsleisöl-
unni með lás!
Þessa ágætu skopteikningu birti bandariskt dagblað skömmu áður en
Nixon hélt til fundar við Pompidou i Reykjavik. Textinn undir mynd-
inni var á þessa leið:
— Hvaða brandarakarl scndir mér farmiða til islands
— aðra leiðina?
LISTAMANNAÓPIÐ 1973:
„Gagnrýni
og verð-
launagripir
nei takk
—peninga-
verðlaun,
já takk"
,,Mér þykir það leitt Þorvarð-
ur minn Helgason, en samvizku
minnar vegna segi ég nei takk.”
Þessi orð, sem hljómuðu frá
sviði Þjóðleikhússins á siöustu
sýningu leikársins, hafa svo
sannarlega náð út fyrir veggi
leikhússins og orðiö til þess að
sameina alla litla listamenn I
landinu til sameiginlegs ákalls
um að frábiðja sér allar verð-
launaveitingar í formi hesta,
lampa og hvers kyns hluta úr
jurta- steina- og dýrarfkinu, —
NEMA PENINGA.
Sföan þessi orö hljómuðu út
fyrir veggi Þjóðleikhússins hef-
ur mikið vatn runnið til sjávar
beggja megin viglinunnar, þ.e.
hjá þeim, er mikið er i mun, að
flatneskja jafnaðarmennskunn-
ar, meöalmennskunnar og hlut-
leysisins nái yfir sem mestan
hluta þjóðarinnar, og þeim, sem
hafa haft þann starfa að halda
uppi liflegum og lang-oftast
sanngjörnum og viðlesnum
skrifum um leiklist og bók-
menntir í blöðum hérlendis.
Og meðalmennskan og jafn-
aðarmennskan fengu strax byr
undir báða vængi frá viðstödd-
um i Þjóöleikhúsinu, er lista-
maðurinn afþakkaði á áhrifa-
rikan hátt viðurkenningu þá,
sem honum hafði hlotnazt, þvi
lófatakið var langvinnt og „fullt
samúöar,” enda auðvelt að fá
áheyrendur i leikhúsi til að hrif-
ast með, sérstaklega, ef lista-
maður hefur, meðan á sýningu
stendur unnið hug þeirra, eins
og i þessu tilfelli var um að
ræða, þ.e.a.s. með túlkun sinni á
Schultz, kaupmanninum.
Hins vegar var „túlkun”
áhreyrenda mjög lik þvi, sem
gerist hvarvetna og einkum I
leikhúsa- og kvikmyndaheimin-
um, að múgsefjunin nær tökum
á áheyrendum, og eru fslend-
ingar sizt undanskildir i þvi
efni, þótt sumir vilji trúa þvi, að
það sé langt frá þeirra eðli að
láta „múgsefjast,” en múgsefj-
unin er slik, að fólkið hrifst með
og réttlætir hver þau viðbrögð
og ummæli, sem „stjarnan” i
það og það skriftið við hefur.
Eðlileg viðbrögð og réttlátari
gagnvart listamanninum hefðu
verið að undrast og harma við-
tökur hans gagnvart verðlauna-
afhendingunni, einkum þar sem
hún var verðskulduð. Þessi
undrun og vonbrigði áhorfenda
heföu getað verið látin i ljós með
þögn eða undrunarklið, sem oft
kemur ósjálfrátt við slik tæki-
færi, en hér var þvi ekki til að
dreifa, þvi hér var verið aö mót-
mæla alveg á sérstakan hátt
með áhrifarikri athöfn öllum
leikdómum, sem birtir hafa
verið og gagnrýni yfirleitt. Og á
þessu áttuðu áheyrendur sig
furðu fljótt. Salurinn varð strax
mettaöur þessu: „við stöndum
með þér” andrúmslofti, og lófa-
takið tók af allan vafa um, að nú
höfðu áheyrendur tekið að sér
að gagnrýna alla fyrrverandi
gagnrýnendur um leiklist og
alla aðra list yfirleitt. Nú skyldi
aldrei framar gagnrýnt, og
a.m.k. aldrei nema vel skrifað
um frammistöðu listamanna, ef
eitthvað yrði.
Eftir að þessi atburöur átti
sér stað á sviði Þjóðleikhússins
urðu þó margir, sem þar voru
staddir og klöppuðu „nei-takk-
inu” lof i lófa til þess siðar að
snúast i hálfan hring um skoðun
sina og láta i ljós undrun sina á
viðbrögðum listamannsins við
afhendinguna, þvi þau hefðu
fyllilega getað verið fram-
kvæmd, bæði áður og einnig sið-
ar, þótt hann hefði þegið viður-
kenninguna, og þá á öörum vett-
vangi og hefðu ekki orðið siður
sannfærandi en raunin varð á.
Og raunar er það svo, aö al-
menningur er þvi ekki fylgj-
andi, að gangrýni um leikhús-
verk og sýningar yfirleitt verði
aflögð i blööum, siður en svo.
Þetta hefur verið mjög viðlesið
efni og lifgað upp á efni margra
dagblaða, a.m.k. þeirra, sem.
eru hvað fastast reyrð á flokks-
klafana, og eru þau það flest að
meira eða minna leyti. Og viðtöl
við fólk á förnum vegi, sem eitt
dagblaðið birti, sýnir ljóslega,
að almenningur les þessa gagn-
rýni, einatt áður en það fer að
sjá viökomandi sýningu, rétt til
viðmiðunar við eigin álit. Eng-
inn heilvita maður myndi taka
gagnrýni-dálka blaðanna sem
neinn endanlegan „dóm” um
viökomandi sýningu, heldur
miklu fremur sem almenna um-
sögn þeirra, sem um málið
fjalla. Að tala um, að „ stóru
orðin hafi ekki verið spöruð I
lofinu og lastinu” eins og einn
velunnari „nei-takksins” komst
aö orði, sýnir einungis þá flatn-
eskju- og meðalmennskuhugs-
un, sem liggur þar að baki. Auö-
vitað er hverjum og einum i
Hefðu aurarnir verið afþakkaðir? Baidvin les. yfir Þorvaldi á sviði Þjóöleikhússins