Vísir - 24.11.1973, Blaðsíða 8

8
Visir. Laugardagur 24. nóvember 1973.
Pyrstur með
fréttimar
vtsm
®SKODA
SÖLUSVNING
cýVIenningannál
Leikbrú&a eöa manneskja: Nóra dansar tarantejlu.
I dag
og á morgun
sunnudag,
KYNNUM VIÐ
SKODA 1974
frá kl. 13-16
SHODÍI
AUBBREKKU 44-6
SfUI 42600 KÖPAV06I
boðun leiksins hefur hann einatt
þótt með ýmsum annmörkum i
hinni annars velvirku leiksmiö
Brúöuheimilis. Þátturinn hefst
með hinum ólikindalegu sinna-
skiptum skálksins Krogstads,
sem eins og hendi sé veifað verð-
ur allra besti drengur þegar hann
sér hilla undir æskuástina sina á
ný — Baldvin Halldórsson leikur
hann með furðu litlum tilþrifum i
sýningu Þjóðleikhússins. Einmitt
þetta atriði þeirra frú Linde:
Þóru Friðriksdóttur varð meö
hinum allra veikbyggðustu i
leiknum, það var svo auöséð að
leikararnir festu enga trú á það
sem þau voru að segja. En þetta
efnii sök, refsing, uppreist
Krogstads, hin óbliða ævi frú
Linde sem fórnaði sér fyrir fjöl-
skyldu sina, má lika vera að sé
það sem verst hefur staðist tim-
ans tönn f Brúðuheimili.
Vinkona Nóru, frú Linde, er
raunar eitt hinna vanþakklátu
Ibsens-hlutverka, sem koma fyrir
I hverjum leik og jafnan er hætt
viö að verði útundan skilningi,
sjálfstæðri túlkun efnisins. Allt á
litiö fannst mér samt Þóra Frið-
riksdóttir gera þvi mjög svo
gagnger skil eftir hætti sýningar-
innar, látlaus og alveg raunsæis-
leg kvenlýsing. Og meöal annarra
orða: Þóra hún er leikkona sem
enn biður eftir sinu stóra tækifæri
á sviði Þjóðleikhússins.
t ööru lagi kemur um það bil i
miðjum þættinum fyrir hin
átakanlega kveðjustund dr.
Ranks, sem dregst nú heim til að
deyja undirlagður af tæringu i
mænunni, væntanlega af arfgeng-
um kynsjúkdómi sem Ibsen voru
svo hugleiknir. Eins og annað i
þættinum veltur þessi stund mik-
ils til á persónunni, sem áður hef-
ur verið lögð fyrir i leiknum.
Þessa dauðamerktu mannlýsingu
leysti Rúrik Haraldsson mjög vel
af hendi, kannski það verk sem
eitt sér var best unnið i sýning-
unni, gervi hans fágætlega gott.
Eins og gerist i Ibsens-leikjum er
mannlýsing dr. Ranks raunsæis-
lega dregin að sjá en skammt i
tákngildi undir hinu ytra svipmóti
— af honum andar nöprum gusti
dauða og tortimingar inn i hlýja
og vistlega stofu Helmers og
Nóru.
Uppreisn gegn ranglæti
Og siðast en ekki sist verða i
þriðja þættinum hin miklu
umskipti á Nóru þegar hið léttúð-
uga fiðrildi, lævirkinn i búri
Helmers, breytist i skjótri svipan
I fullveðja manneskju, sjálfstæða
konu. Það kemur á daginn að
konan er maður svo sem frægt
hefur orðið. Eins og áður var sagt
fannst mér fyrst komast endanleg
skipan, festa og alvöruþungi i leik
Guðrúnar Asmundsdóttur i og
með þessum umskiptum: það
sýndi sig i þriöja þættinum að
hugmyndaefni Brúðuheimilis er
ljóslifandi og timabært enn i dag.
Eins og einatt verður um kven-
frelsismálin reynist það varöa
meira efni, en „stöðu konunnar” i
hjúskap og samfélaginu að öðru
leyti, hugmyndirnar i Brúðu-
heimili snúast ekki bara um
kvenfrelsi heldur einnig sam-
félagslegt réttlæti og jafnrétti
þegnanna. Þegar Nóra gengur út
er maður
Menningar-
málcru
fastur þáttur
íVÍSI
Ólafur Jónsson
skrifar um
leiklist:
Konan
Þjóöleikhúsið:
BRÚÐUHEIMILI
Sjónleikur I þrem þáttum eftir
Henrik Ibsen.
islenskað hefur 1973 Sveinn
Einarsson.
Leikmynd og búningar: Sigurjón
Jóhannsson.
Leikstjóri: Brlet Héðinsdóttir.
Ekki verður það sagt
að Guðrún Ásmunds-
dóttir hafi auðséða köll-
un til að leika Nóru.
Annað mál er að Guðrún
er leikkona i blóma sin-
um um þessar mundir
og maklegt að henni
veitist slikt tækifæri sem
i Brúðuheimili. Það kom
lika i ljós áður en kvöld-
ið var úti að það var ekki
ófyrirsynju veitt.
Það var sem sé ekki fyrr en i
þriðja þætti aö leikkonan hafði
náð fullu valdi á efninu, persón-
unni sem hún var að skapa. Meira
að segja má taka dýpra i árinni
og segja sem svo að leikstjórinn
virtist ekki heldur hafa umtals-
verðan áhuga á viðfangsefni sinu
fyrr en i þriðja þættinum sem
lika bar af fyrri þáttunum tveim-
ur, sýningu sem engan veginn var
neitt slæm en virtist ansi hreint
óráöin og laus i rásinni fram eftir
öllu kvöldi.
Timans tönn
t þriðja þætti Brúöuheimilis er
niðurkomið sprengiefni hug-
myndanna i leiknum sem undir
hefur tekið bæði i kvenírelsis-
baráttu og skáldskap fram undir
þennan dag. En svo afdrifamikill
sem þessi þáttur er fyrir efni og
k
. . vSmurbrauðstofan
\á
BJORNINN
Niálsgata 49 Sími ‘5105