Vísir - 16.09.1974, Síða 7

Vlsir. Mánudagur 16. september 1974.
r
cTYLenningarmál
Sami strœtó. önnur stöð
Bragi Ásgeirsson
hefur lengi verið einn
af fáum hérlendis, sem
hafa reynt að beina
straumum erlendrar
nýlistar til íslands með
skrifum sínum.Ekki er
hægt annað en virða
listamann, sem sýnir
litskyggnur af erlendri
list á eigin sýningu,
eins og Bragi gerir i
þetta skiptið, án þess
að hræðast þann
samanburð, sem
sýningargestir gætu átt
til að gera milli
verkanna á sýningunni
og á tjaldinu.
Eg verö að játa strax, aö
hingaö til hef ég ekki kunnaö aö
meta myndir Braga. Mér hefur
fundizt hann vinna of smátt og á
' of þröngu sviði og þótt hann hafi
verið einn af þeim fáu hér á
landi (fyrir utan kempuna
Ásmund Sveinsson), sem hafa
séö gildi „aðskotahluta” i
myndbyggingu, hef ég ekki
verið sáttur við notkun hans á
þeim. 1 stað þess að nota útlit —
lit.áferð og lögun hlutanna, þá
hefur Bragi oft átt það til aö
þekja þá möttum litum og
glanslakki og þeir hafa ekki
notiö sín, heldur runnið inn i
heildaryfirborð flatarins. Úr
þessu hefur svo oft orðið eins
konar lágmynd, oft einlit þar
sem aðeins mismunandi þykkt
hlutanna á fletinum hefur höfö-
að til augans.
A þessari sýningu eru 54
myndir, og margar þeirra eru
af þvi tagi, sem um getur hér að
ofan og gefa þær auganu ekki
verðugt viðfangsefni. Auk þess
eru á sýningunni um 7-8 mál-
verk frá timabilinu 1954-67. Mér
finnst það hafa verið mistök að
láta þau fljóta með. Þau eru
flest afstrakt, en eru liflaus og
sýna ekki fulla getu Braga.
Aftur á móti finnst mér
„dtíkku” myndir hans á þessari
sýningu, verk eins og „Útþrá”
(Nr. 3) „Úrsmiðurinn” (Nr. 16).
„Andlit I timanum” (Nr. 19)
„Firrð” (Nr. 21), „Hásalir”
(Nr. 29) og „Blóðbrullup-Stóri
Hvlti Hestur)” (Nr.26) með þvi
bezta, sem hann hefur gert i
langan tima. 1 stað þess að iáta
„aðskotahlutina” drukkna
undir málningu og lofa auganu
að reika eftir vild notar Bragi
strangari miðju-mynd-
byggingu. Marghólfa kassar eru
notaðir sem eins konar mynd
innan i mynd, og i hólfin og i
kringum þau raðar Bragi svo
dúkkum, klukkum, plastdýrum,
og öðrum „aðskotahlutum”,
sem vinna saman bæði sem tákn
og myndstofn. Ahrifakraftur
þessara mynda ersúrrealiskur
að uppruna, þar sem margs
kyns hlutir af ólikum uppruna
eru settir á sama flötinn og
slðar,ef vel tekst.skapar spenna
sú, er myndast við samsetn-
inguna, sérstök tilfinningaleg
áhrif, sem oft eru kölluð skáld-
leg. Ahrif slíkra mynda veltur
þvi á þeim hlutum, sem valdir
eru I myndbygginguna, og
Bragi, eins og margir aðrir,
velur m.a. dúkkur, tvieggjuð
tákn sakleysis og vélmennsku,
og klukkur, tákn dauðleika
mannsins. Þykir mér liklegt, að
brúður súrrealistans Bellmers
og flöskur og kassar hins lítt
þekkta bandariska súrrealista,
Joseph Cornell, standi að ein-
hverju leyti á bak við þetta
skref Braga. En þótt Bragi hafi
ef til vill notað sama strætó og
hinir súrrealisku meistarar i
þessu tilfelli, hefur hann farið úr
á allt öðrum stað og lausnir
hans eru bæði persónulegar og
áhrifamiklar.
MYNDLIST
eftir Aðalstein
Ingólfsson
Drepa, drepa........
Á Mokka stendur yfir sýning á
sibum úr bók þeirra Dags
Sigurðssonar og Einars Ólafs-
sonar, „Drepa drepa”, 22 að
tölu. Það er greinilega skortur á
ljóðabókum, þar sem grafísk
list er notuð til að draga fram og
styðja meiningu málsins. En
þar sem útgefendur virðast
ragir við að gefa út ljóðabækur
þessa dagana, þá er litil von til
þess að maður sjái þroskaðar
tilraunir á þessu sviði.
Þeir Dagur og Einar vinna vel
saman, Dagur skrifar ljóðabúta
beint á pappírsmiða, sem svo
eru límdir á litaðan pappir. 1
kringum orðin raðar Einar
blekteikningum, annaðhvort i
bútum eða teiknuðum beint á
litpappirinn. Áhrifin eru á
mörgum stöðum fersk, en samt
koma siðurnar ekki út sem
regluleg heild, nema e.t.v. nr. 11
þar sem Dagur skrifar beint inn
á litgrunninn. Einnig skemmir
,þaö fyrir, hversu viðvanings-
legar margar teikningarnar
eru. Þeir félagar gætu margt
lært af ljóðabókum og
veggspjöldum dadaistanna
gömlu.
Barnaskólarnir eru þegar
byrjaðir, og gagnfræðaskól-
arnir eru um það bil að hefjast.
Langt vetrarstarf er nú að
hefjast á nýjan ieik hjá sumum,
og svo hjá mörgum I fyrsta sinn.
Það er svo sannarlega lika
starf að sitja yfir skólabókunum
allan veturinn, en þá fyrst
reynir á þolrifin, þegar að
prófum kemur. Allir vilja jú ná
sem beztum árangri, og það er
tæplega hægt nema að vinna
vel.
Við vitum' öll hve það gengur
miklu betur að vinna, ef starfs-
aðstaðan er góð. Þetta gildir
llka um skólalærdóminn. Það
verður að fara vel um bæði
börnin og fullorðna, þegar setið
er við lestur og skriftir.
En það er kannski ekki alltaf
svo gott að innrétta herbergi
með dýru og finu skrifborði,
hillum og öllu tilheyrandi, og þá
er að leggja kollinn i bleyti og
reyna að finna eitthvertgott ráð,
til þess að koma upp þægilegri
og huggulegri aðstöðu fyrir lær-
dóminn.
sama hlutverki
A meðfylgjandi myndum
sjáum við dæmi um þægilega
aöstöðu. A annarri myndinni er
til dæmis alls ekki notað borð,
heldur hefur verið komið fyrir
langri hillu á einum veggnum,
og það gefur ákaflega skemmti-
legan og sérstakan svip. Fyrir
ofan er langt ljós, sem gefur
góða birtu yfir alla hilluna.
Svona hillu mætti auðveldlega
smiða fyrir litinn pening. Stórt
plakat með blómum er svo sett
fyrir ofan hilluna, til þess að
llfga upp á.
A hinni myndinni er svo
venjulegt borð, sem þarna er
notað, og litilli kommóðu er
komiö fyrir á skemmtilegan
hátt undir borðinu. Kommóðan
er á hjólum, en það er sannar-
lega ekki nauðsynlegt. Borðið
og kommóðan er haft i hvitum
lit.
Og nú er bara að láta hug-
myndaflugið ráða, og ef barn á
hlut að máli, þá er um að gera
að láta það koma með hug-
myndir um fyrirkomulagið....
—EA
Umsjón:
Edda Andrésdóttir
Og skyldi þá ekki sem oftar
leynast eitthvað gamalt og gott,
sem gæti verið skinandi að
grlpa til. Það má gera svo
marga gamla hluti upp, án þess
að það kosti nokkuð a.m.k. eða
lítið.
Skrifborð þarf til dæmis ekki
að vera eitthvað ægilega fint og
gott. Það getur alveg eins verið
skemmtilega málað gamalt
borð. Það gegnir nákvæmlega