Vísir - 16.09.1974, Qupperneq 13

Vísir. Mánudagur 16. september 1974.
13
Enda þótt þúsundir og aftur
þúsundir islendinga linni ekki lát-
um, fyrr en þeir hafa fengið i
hendur lungann úr gjaldeyris-
sjóði bankanna, til þess að kom-
ast burt af landinu, i einu bezta
sumri, sem hér hefur komið um
árabil, i enn meira sumar, burt
frá amstri og stjórnarkreppu
heima, —eru tengslin við ættjörð-
ina svo sterk, að ekki þykir ann-
að hæfa en islenzkur söngur og
hljómlist ómi á hinum sólriku
baðströndum og i danssölum
hinnar spönsku ferðamanna-
paradisar. — Svo sterkt orkar
þjóðernisástin á þjóðhátiðarár-
inu.
Einhver hefði nú talið, að Spánn
væri það land, sem sizt þyrfti á
aðfluttum söng og hljómlist að
halda, svo yfirgnæfandi er fram-
lag þess lands til þessara list-
greina.
En afmælisbörn á 1100 ára
þjóðhátið láta sér ekki nægja inn-
lent fúsk, þegar þeir gista fram-
andi lönd. „Við erum með allt
með okkur”, sögðu landshorna-
flakkararnir hér áður fyrr.
Svipað mætti segja um hina
islenzku suðurlandafara. s.em
taka með sér, næstum allt sem til
þarf, til þess að geta lifað áfram
Islenzku menningarlifi erlendis.
„Sólargleði á Mallorca, — i til-
efni þjóðhátiðarársins. Islenzk
hljómsveit, óperusöngvari, þjóð-
lagasöngvari, og dansað fram
undir morgun”. Eitthvað á þessa
leið hljóða auglýsingarnar fyrir
væntanlegar þúsundir ferða-
manna, sem þarna munu verða,
til þess að fagna islenzku þjóð-
hátiðarári, — islenzku gjaldeyris-
hári. — Eða eigum við kannske að
segja islenzku þjóðargjaldþrots-
ári?
Þúsundir ferðamanna hljóta að
verða þarna, þvi fréttir hafa stað-
fest, að undanfarnar vikur hafi
verið fluttir frá tslandi allt upp i
350 ferðamenn á dag suður
þangað. Ekki skulu bornar brigð-
ur á þær fréttir, svo mikið er vist,
að ekki náðist til allra þeirra, er
samkvæmt tilkynntri dagskrá
áttu að koma fram við þjóð-
hátiðarhöld hér á landi, þeir voru
„staddir erlendis”, uppteknir við
að „koma fram” þar.
Það væri annars verðugt verk-
efni fyrir félagsfræðinga að leita
orsaka fyrir þeirri tilhneigingu
tslendinga að leita uppi aðra
landa sina og hópast saman,
þegar út fyrir landsteinana er
komið, jafnvel til nokkurra daga
dvalar, — þótt heima fyrir beri
minna á þessari „samstöðu” og
„alþýðlegheitum”. Alkunn eru
dæmin úr sambýlishúsalifinu, eða
hinum svokölluðu blokkum, þar
sem sums staðar er samstööunni
þann veg háttað , að fólk heilsast
vart, nema af illri nauðsyn.
Dæmigerð er lika sagan um
hjónin, sem fóru i sumarfri til
sólarlanda, til þess að „slappa
af”. Þau bjuggu á hóteli, þar sem
fátt var um Norðurlandabúa, og
ekkert af tslendingum. Þegar þau
höföu komið sér sæmilega fyrir á
hótelinu og höfðu kannað þjóðerni
fiestra hótelgestanna, að tveim til
þrem dögum liðnum, tóku þau að
spyrjast fyrir um það meðal
þjónustufólksins, hvort nokkrir
Islendingar hefðu búið á hótelinu,
eða væru væntanlegir.
Svarið var neikvætt, enginn af
þvi þjóðerni hafði verið þar, og
enginn væntanlegur, svo vitað
væri, en allir höfðu góð orð um að
láta hjónin vita, ef vart yrði gesta
frá þessu framandi landi, ekki
sizt, þar sem þjónustufólki hótels-
ins fannst sem hjónunum væri
það mikið kappsmál aö komast i
samband við landa sina, ef þá
bæri að garði.
Ekki höfðu hjónin dvalið nema
tvo daga til viðbótar i afslöppun-
inni, þegar liðlegur þjónn á hótel-
inu tilkynnti hjónunum við
morgunverðarborðið, að undrið
væri skeð. Starfsbróðir hans á
næsta hóteli hafði sagt honum, að
kvöldið áður hefðu komið á
hótelið hjón frá tslandi og myndu
verða þar þrjár vikur.
En þessi frétt olli þáttaskilum i
sumarfrii hónanna beggja Eftir
morgunverðinn hófust hjónin
strax handa um að fá uppgefið
nafn og simanúmer hótels þess,
er hin nykomnu hjón gistu, og
umsvifalaust lagt til atlögu við
að ná sambandi við þau. Það
tókst vandræðalitið, nema hvað
þvi var svarað i gestamóttöku
hótels hinna nýkomnu hjóna að
liklega svæfu þau enn, þar sem
þau hefðu komið seint á hótelið,
Geir R. Andersen:
í sól og sumaryl
íslenzkur söngur og slagverk halda tenglsum ferðamanna
á sólarströndum órofnum vlð föðurlandið.
Þessi mynd er frá sumarhátið ferðaskrifstofunnar Sunnu
Mallorka, en þar komu 700 islendingar santan á stórum herra
garði um 20 kilómetra fyrir utan höfuðborgina Palma.
Aðalumræðuefnið var þó sá
skortur á islenzkum fréttum, sem
hjónin bæði voru sammála um að
háði þeim þarna i sólarlandinu,
og sá möguleiki að komast a.m.k.
I samband við fleiri landa, jafnvel
reyna „að hafa upp á” Islendingi
nokkrum, manni sem hin ný-
komnu hjón sögðu að hefði setzt
að i þessu suðlæga landi og ætti að
búa einmitt þarna, ekki allfjarri.
Þar nú ekki að orðlengja það,
að næstu dagana voru hjónin
bæði, ýmist saman eða sitt i
hvoru lagi, upptekin við að kanna
og spyrjast fyrir, hvar hinn að-
flutta tslending væri að finna.
Kvöldin voru góður timi, til þess
aö ræða árangur dagsins, frá
upplýsingaferðunum.
Að viku liðinni voru hvor hjónin
um sig þó farin að kenna „hin-
um” um árangursleysið i leitinni,
og er leið að lokum dvalartima
þeirra hjónanna, er fyrr ætluðu
burt, var svo komið málum, að
bæði hjónin voru orðin uppgefin á
leitinni að landanum. Sumarfriið
var senn á enda, og hafði að
mestu farið i leitina að þeirri lifs-
hamingju, sem islenzkum ferða-
mönnum finnst felast i þvi að
vera innan um sem flesta landa
sina, þegar þeir eru á erlendri
grund.
Nú er dæmið um hjónin, sem
sagt er frá orðið sjaldgæft.
Islenzkum ferðamönnum hefur
lærzt að það getur orðið djúpt á
þvi að „hafa upp á” löndum sin-
um erlendis, er þeir eru á ferð
„einir sins liðs” og langt frá allri
„menningu”. Þvi er nú annar
háttur hafður á. Ekki kemur til
mála annað en ferðast i hópum,
þar sem öruggt má telja að ekki
verði viðskilnaður við landann.
Og þegar þvi skilyrði hefur
verið fullnægt að tryggja andlega
heilsu á ferðalögum erlendis með
nærveru nógu margra landa,
ásamt söng, slagverki og annarri
skemmtan „að heiman”, er
næsta skref að sjá fyrir likamleg-
um þörfum slnum.
Eitt dagblaða okkar slær þvi
upp sem forsiðufrétt sunnud. 1.
þ.m. að „nú taki fólk með sér
nesti i Spánarferðir, svo að mag-
inn geri ekki uppreisn”! Blaðið
ræddi við nokkra Spánarfara og
hafði það eftir þeim, að algeng-
ustu neyzluvörurnar, sem teknar
væru með sér suður i sólina væru
niðursuðuvörur, svo og harð-
fiskur og saltfiskur, og ein-
hverrra hluta vegna þykja niður-
suðuvörurnar islenzku fullt eins
góðar, ef ekki betri en þær á Spáni
(þótt engan veginn væri verið að
gera litið úr mat i þvi landi,
Spáni!) . En aðaltilgangurinn
með matarflutningum ferða-
manna til Suðurlanda er þó
sagður, að auka fjölbreytnina!
— Já, það er náttúrlega ekki
fjölbreytninni fyrir að fara á
Spáni, hvað viðvikur mataræði
fyrir hina kröftugu norrænu vik-
inga, sem nýlega hafa setið 1100
ára þjóðhátiðarveizlu.
Með nýju gengi islenzku krón-
unnar og rýmkuðum reglum um
ferðamannagjaldeyri, og með þvi
að upphæð ferðamannagjaldeyris
verði leiðrétt, eins og segir i til-
kynningu frá Seðlabankanum er
þess þó að vænta að halda megi
uppteknum hætti, og sem leysi
frumþörf tslendinga i Suðurlönd-
um, að veita gjaldeyri til greiöslu
á afþreyingarmeðulum meðan á
dvöl þeirra stendur. Auk þess
væri vansalaust að koma upp sér-
stakri skrifstofu fyrir útflutning
islenzkra matvæla til suðurfara
okkar, sem tæki að sér flutning og
dreifingu þessara vara. Það hefur
verið stofnuð útflutningsskrif-
stofa af minna tilefni!
borðað seint og farið seint til her-
bergis. En með þvi að sá er
hringdi kynnti sig „landa” þeirra
og kvað mikið liggja við að ná
sambandi við hjónin, var það
auðsótt.
Hjónin voru vakin upp með
simhringingu frá löndum sinum,
og eftir að skipzt hafði verið á
venjulegum kynningarsetningum
og „hvenær-komuð-þið-að-heim-
an” spurningum á báða bóga,
upphófust nú mikil gleði- og fagn-
aðarlæti báðum megin simtól-
anna, yfir þvi að vera búin að ná
sambandi við „landa” i útland-
inu.
Hin nýkomnu hjón tóku ekki
annað i mál en drifa sig umsvifa-
laust á fætur og koma til móts við
landa sina, sem höfðu verið svo
vinsamleg að „leita þau uppi”, og
til þess að segja þeim allt af létta
að heiman, þvi það fannst þeim
nýkomna að hefði verið aðal-
áhugamál þeirra er hringdu að fá
vitneskju um, eftir bráðum
„viku-dvöl” i útlandinu!
Akveðið var að hittast i hóteli
þeirra nýkomnu, hin hjónin sögð-
ust „bara myndu biða niðri”, þar
til hin kæmu niður. Það urðu
fagnaðarfundir, er hjónin hittust,
rætt um daginn og veginn, góða
veðrið en bölvaðan hitann i sólar-
landinu, o.s.frv. — Þar kom þó að
lokum, að hjónin, þau er fyrr
höfðu komið spurðu, hvort þau
nýkomnu hefðu engin dagblöð
meðferðis,. „Nei, þvi er nú verr”,
það höfðu þau ekki hugsað út i.
„Þar fór i verra”, varð hinum
blaða-og fréttaþyrsta eiginmanni
að orði. „Við höfum nefnilega
verið alveg sambandslaus við ts-
land, siðan við fórum, fyrir tæpri
viku, og vitum bara ekkert hvað
er að ske heima”. „Hvernig er
veörið heima”, spurði hann siðan.
„Það var eindæma fallegt veður,
þegar við fórum”, svaraði sá ný-
komni. „Já, hvergi er eins gott
veður, ef það er gott, og á tslandi,
það er munur eða þessi voðalegi
hiti hér.”
Var nú rætt um stund um sið-
ustu atburði I hinu norðlæga
landi, stjórnarkreppu, hræðileg
„gjaldeyrishöft”, og nauðsyn
þess að „gefa erlendan gjaldeyri
frjálsan” til allra, er hafa vildu,
svo fólk gæti haft „rýmra um sig”
á ferðum sinum erlendis en nú
væri.
Umboð fyrir amerískar, enskar og
japanskar bifreiðir. Allt á sama stað
erhjáAgli
Frájapan: MINICA-Station
Eyöir aðeins 5 Itr. á 100 km. Verð kr. 430 þús.
Allt á sama stað
Laugavegi 118 - Símar 22240 og 15700
EGILL VILHJALMSSON HF