Tíminn - 03.05.1966, Blaðsíða 9

ÞRIÐJUDAGUR 3. maí 1966
TÍMINN
r
Rætt við Magnús Jónsson óperusöngvara:
Hér þyrftu að vera
tveir ,Hoffmannar‘
Þessa dagana standa æfing-
ar á óperunni Ævintýri Hoff-
manns eftir Offenbach yfir af
fullum krafti, það má heita
svo, að æft sé tíu klufckustund
ir daglega, og það var rétt
svona með herkjum að okkur
tókst að króa höfuðpaurinn,
Magnús Jónsson, af og varpa
fyrir hann nokkrum spurning-
um. Þegar svona stór verk eins
og Ævintýri Hoffmanns eru
sett upp hér á landi, er það
vitaskuld mikils virði, að hafa
góða og reynda söngvara í að-
alhlutverkum, og það var mik-
ið lán að Magnús Jónsson
skyldi vera fáanlegur í þetta
skipti, en svo sem kunnugt er,
hefur hann um margra ára
skeið verið fastráðinn við Kon-
unglega leikhúsið í Kaup-
mannahöfn og það er ekki oft
sem hann hefur komið fram
hér heima, að minnsta kosti
ekki í seinni tíð. En nú er
Magnús kominn heim, og það
líklega til lengri dvalar, að því
er hann tjáði okkur, þegar okk
ur tókst loks að hafa samband
við hann, er hlé varð á æfing-
um.
— Hvernig leggst Hoffmann
í þig, Magnús?
— Maður vonar alltaf það
bezta. Annars fær maður alltaf
talsverðan glímuskjálfta, þegar
fer að nálgast frumflutning,
og miklar þá fyrir sér örðug-
leikana. Ég söng Hoffmann
fyrir þremur árum úti í Dan-
mörku, og þá vitaskuld á
dönsku. Þegar ég byrjaði svo
hér .hélt ég að ég væri fær í
flestan sjó af þeim sökum en
nú er svo komið, að óg óska
þess, að hafa aldrei sungið
þetta áður, því að ég er alltaf
með danska textann í huga,
og það gerir mér mjög óhægt
um vik. Svo er æfingatíminn
alltof stuttur, ég byrjaði ekki
fyrr en 20. þessa mánaðar, og
þar af leiðir að daglegar æf-
ingar eru mjög langar og
strangar, fara jafnvel upp í tíu
stundir á dag.
— En Hoffmann. er hann
ekki skemmtilegur viðureign-
ar?
— Jú, skemmtilegur er
hann, en jafnframt afar erfið-
ur. Hann er á sviðinu svo að
segja allan tímann, og eigin-
lega þyrfti að hafa tvo Hoff-
manna, ef vel ætti að vera.
Hlutverkið gefur mjög góð tæki
færi til söngs og leiks og er
eitt það skemmtilegasta, sem
ég hef sungið. Hoffmann er
skáld, draumóramaður og hug-
myndaflugið fer með hann út
í öfgar, og hann kennir öðr-
um um ófarir sínar, sem mest
eru honum sjálfum að kenna
— Hvernig gekk þér með
dönsikuna meðan þú varst þar
ytra?
— Það er afar erfitt að
syngja á dönsku, og ég var
nokkuð lengi að ná sæmilegum
framburði, enda fékk maður
óspart að heyra það. Aftur á
móti er ágætt að syngja á ís-
lenzku, ég hef aldrei lent í
erfiðleikum með það fyrr en
nú.
— Er ekki nokkuð langt síð
an þú hefur sungið hér í óper-
um?
— Ég hef aldrei fyrr sungið
í óperum á vegum Þjóðleik-
hússins, árið 1954 söng ég í
La Bohéme en það var á veg-
um einsöngvarafélagsins, ‘56
söng ég í Kátu ekkjunni, og
svo í Nitouohe fyrir mörgum
árum síðan. Ég get ekki neitað
því, að það eru talsverð við-
brigði að koma hingað heim,
breytt starfsskilyrði, loftlags-
breytingar og alls konar breyt-
ingar, en þrátt fyrir það er ég
mjög ánægður með að vera
kominn heim. Það er alltaf
langbezt að vera hér heima.
— Ertu kominn hingað heim
fyrir fullt og fast?
— Ég endurnýjaði ekki
samning minn hjá Konunglega
vegna þess að ég var orðinn
óánægður, og þar var ekki
gengið að körfum mínum. Ég
er búinn að vera lengi erlend-
is, 10 ár í Kaupmannahöfn, 4
ár á ftalíu og svo í Stokk-
hólmi. Einhvern tíma hlýtur að
líða að því að maður snúi
heim til föðurtúna, og það er
bezt að gera það, meðan maður
Æfing í fullum gangi. Magnús er lengst til vinstrL (Ljósm. B. B.)
getur eitthvað.
— Ertu að hugsa um, að
gera sönginn að aðalstafi hér
heima?
— Ég veit ekki, hvort það
er hægt. Ég hef ekkert á móti
því að fá mér einhverja aðra
vinnu. og hafa sönginn í hjá-
verkum. Það væri vitaskuld
mjög gaman, að geta gert eitt-
hvað í söngmálunum hér heima.
Mér virðist söngáhugi mjög
vaxandi hér, fjöldinn allur af
fólki hefur ágætisraddir og
áhuga, en það hefur bara ekki
verið gert nægilega mikið f
þvf að koma þvf á framfæri,
það er eins og það skorti virki-
lega driffjöður f þeim efnum.
En mér finnst eins og þetta sé
óðum að glæðast, það er sem
söngfólkið sé að vafcna af dvala
og það er ekkert vafamál, að
mikið væri hægt að gera i þess
um efnum. c>tæiv . , ;
— Hvernig lízt þér þá á hug-
myndina um íslenzka óperu?
— Það er allavega nægilega
margt gott söngfólk hér til að
stofna óperu, en það yrði áreið
anlega mjög mikið átak, og
söngfólkið þyrfti mikið að
fórna sér að minnsta kosti
fyrstu árin. En það er hægt
að ráðast í margt annað en
óperu. Það má efla sönglíf í
alls konar formi, svo sem með
því að senda einþáttunga út á
land, svo að nokkuð sé nefnt.
En svo að við snúum okk-
ur aftur að Hoffmann, var
honum ekki vel tekið í Höfn?
— Alla vega var aðsóknin
mjög góð, ef það á að leggj-
ast til grundvallar. Jú, þetta
var nokkuð gott, og ég er viss
um, að þetta heppnast vel hjá
okkur líka. í hinum stóru hlut-
verkunum er prýðilegt söng-
fólk, Guðmundur Jónsson syng
ur kölska, og það er mjög
stórt hlutverk, þá eru þær Sig-
urveig, Eygló, Svala og Þuríður
Pálsdóttir f kvenhlutverkunum.
Það eina sem ég er óánægður
með er að þessi naumi æfinga-
tími skapar alltof mikið erfiði
svona rétt fyrir frumflutning,
en vonandi tekst þetta vel, og
að lokum vil ég segja, að ég
hlakka til að syngja hér heima
fyrir landa mína, þeir hafa allt
af tekið mér vel og eru mjög
lifandi públfkum. gþe.

Sjötugur:
Einar Ólafsson
Lækjarhvammi
Sl. sunnud. varð sjötugur Einar
Ólafss. bóndi í Lætkjarhvemmi. Ein
ar er fæddur 1. maí 1896 í Flekku-
dal í Kjós, sonur Ólafs Einars-
sonar bónda þar og konu hans
Sigríðar Guðnadóttur.
Einar ólst þar upp í hópi syst-
kina sinna og vandist snemma
allri algengri sveitavinnu eins og
þá var venja sveitabarna. Ekki
átti hann kost neinnar skólagóngu
i æsku utan venjulegrar barna-
fræðslu sem þá var líka mjög lítil.
Um tvítugt fór Einar til sjós á
togara og stundaði sjómennsku
um 10 ára skeið alla vetur bæði
á íslenzkum og erlendum togurum,
en var heima á sumrin hjá föð-
ur sínum við heyskap og önnur
bústörf. Á þessum árurn fékk Ein
ar víðtæka almenna þekkingu,
einnig á atvinnumálum þjóðarinn-
ar. sem komið hefur honum að
góðum notum síðar á ævinni í fé-
lagsmálastörfum hans. Auk þess
sótti hann í sjóinn fé til að
byggja upp búskap sinn í Lækjar-
hvammi, en þar hóf hann búskap
árið 1926.
Snemma kom í ljós að Einar
var mjög glöggur maður og greind
ur og vel til forystu fallinn i fé-
lagsmálum. Enda hefur hann ver-
íð einn af atkvæðamestu mönn-
um í félagssamtökum íslenzkra
bænda síðustu þrjá áratugi.
Fyrstu félagsmálastörf Einars
voru í ungmennafélaginu Dreng-
ur í Kjós og var hann formaður
félagsins um skeið og er nú heið-
ursfélagi þess. Þar hefur Einar
vafalaust eins og margir aðrir ís-
lenzkir sveitaunglingar mótazt af
hugsjónum og umbótavilja ung-
mennafélagsskaparins og lært að
fórna tíma og körftum í þágu hug-
sjóna sinna án tillits til endur-
gjalds á veraldar vísu. Einar hef
ur verið nægjusamur og hófsam-
nr og virt þannig fornar þjóðleg-
ar dyggðir og ekki gert miklar
kröfur um endurgjald fyrir þá
geysimiklu vinnu, sem hann hef-
ur fórnað félagsanálum ýmisskonar
Einar var kosinn formaður jarð-
ræktarfélags Reykjavíkur 1941 og
hefur verið það alla tið síðan.
Kosinn var hann í stjórn Mjólk-
ursamsölunnar 1943 og er í henni
enn. Fulltrúi Búnaðarsambands
Kjalamesþings á Búnaðarþingi hef
ur hann verið síðan 1942. Formað-
ur Ræktunarsambands Kjalarnes-
þings var hann árin 1947—1961 og
í stjóm B.s. Kjalarnesþings síðan
1961.
Þegar Stéttasamband bænda var
stofnað árið 1945 var mikill ágrein
ingur meðal bænda um það, með
hvaða hætti bændur ættu að skipa
hagsmunabaráttu sinni, til að geta
haldið hlut sínum í þjóðfélaginu
til jafns við aðrar stéttir. Hafði
flokksleg og pólitísk afstaða nokk-
ur áhrif á sfeoðanir manna í því
efni og var um skeið tvísýnt um
að takast mætti að sameina stétt
ina um ein hagsmunasamtök. Þá
gengust nokkrir menn úr Sjálf-
stæðisflokknum og Framsóknar-
flokknum fyrir því að velja til
forystu i þessum nýju samtökum
menn úr báðum þessum flokkum,
menn sem treyst var til að laða
saman hin óliku sjónarmið inn-
an stéttarinnar og velja baráttu
stéttarinnar form óháð flokkslegri
afstöðu manna.
Sverrir Gislason í Hvammi var
kosinn formaður, en einn af þeim
mönnum, sem kosinn var með hon
um í stjórnina var Einar Ólafsson
Framhald á 14. síðu.
MINNING
Einar Krístjánsson
óperusöngvari
„Þú skalt ávallt temja þér
litillæti og reyndu að þekkja
sjálfan þig“. Þessi orð voru
ein þau fyrstu, sem Einar
Kristjánsson, óperusöngvari
sagði við mig.
Ég kynntist Einari ekki fyrr
en hann kom alkominn heim
til íslands og hóf störf sín við
söngkennslu. Þetta var ekki
langur tími en nógu langur til
þess, að mér varð maðurinn
hugstæður. Nú er hann skyndi
lega farin úr þessum heimi.
Þessar línur eiga ekki að
vera frá minni hendi annað
en lítill þakklætisvottur, vegna
þess að maðurinn, Einar Krist-
jánsson, skildi eftir í mínum
huga endurminningar, sem mér
eru mikils virði. En undirtónn
inn í þeim minningum eru upp-
hafsorð þessa greinarkorns.
Einar Kristjánsson var vel
greindur og drengur góð-
ur. Það var líka hverjum
Ijóst af viðkynningu við hann
að margan erfiðan hjallan
var hann búinn að klífa, en upp
skorið ríkuleg sigurlaun í
listgrein sinni. En það er önn-
ur saga og meiri, sem skráð
verður af öðrum mér færari.
Ég þakka Einari Kristjáns-
syni fyrir samstarfið og leið-
beiningarnar og bið honum
til handa blessunar Guðs á
þeirri vegferð, sem hann nú er
að hefja.
Ég votta eiginkonu hans,
dætrum og öðrum ástvinum
mína dýpstu samúð.
Hjörtur Hjartarson.