Vísir - 16.01.1975, Page 6

6
Vlsir. Fimmtudagur 16. janúar 1975
visir
(Jtgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjóri
Fréttastjóri
Ritstjórnarfulltrúi
Auglýsingastjóri
Auglýsingar
Afgrei&sla
Ritstjórn
Askriftargjald 600
1 lausasölu 35 kr.
: Reykjaprent Kf.
: Sveinn R. Eyjólfsson
: Jónas Kristjánsson
: Jón Birgir Pétursson
: Haukur Helgason
: Skúli G. Jóhannessón
: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
: Hverfisgötu 44. Simi 86611
: Si&umúla 14. Simi 86611. 7 linur
kr. á mánu&i innanlands.
eintaki&. Bla&aprent hf.
Ábendingar OECD
Það er rétt, sem segir i skýrslu Efnahags- og
framfarastofnunarinnar OECD, að efnahagsað-
gerðir hér á landi hafa i alltof rlkum mæli verið
neyðarráðstafanir, eftir að i óefni var komið. Þær
hafa flestar miðað að þvi að lækna einkenni
sjúkdómsins en ekki sjúkdóminn sjálfan, þær
hafa með öðrum orðum komið þvi til leiðar, að
sjúklingnum hefur liðið betur, þótt hann væri
áfram sjúkur.
Aðgerðir stjórnvalda hafa af pólitiskum ástæð-
um verið dregnar á langinn, von úr viti. Yfirleitt
hafa rikisstjórnir i lengstu lög reynt að komast
hjá vandanum, svo sem með þvi að halda gengi
krónunnar uppi með styrkjakerfi, þótt það væri i
raun réttri fallið.
Þannig er einnig rétt, sem OECD bendir iitil-
lega á, að hið opinbera hefur ekki beitt fjárlögum
sem tæki i efnahagsmálum almennt, svo að heitið
geti. Þvert á móti hafa framkvæmdir hins opin-
bera oft verið ein aðalorsök verðbólgunnar, i stað
þess að þeim væri unnt að haga þannig, að þær
drægju úr verðbólgu.
Ennfremur hefur dregizt of lengi, að tekið yrði
upp staðgreiðslukerfi skatta. Það yrði þrátt fyrir
ýmsa annmarka til hagsbóta bæði skattgreiðend-
um og hinu opinbera.
OECD varpar fram þeirri spurningu, hvort Is-
land geti staðið af sér 40-50 prósent verðbólgu, án
þess að efnahagur biði varanlegt tjón af. Hins
vegar sé erfitt eða ógerlegt að skilgreina hversu
mikil verðbólga sé þolanleg. 1 liðinni tið hafa
menn fórnað höndum og talið allt glatað, þegar
verðbólga hefur orðið veruleg, þótt sams konar
verðbólga mundi teljast vel bærileg árið 1975.
Islendingar hafa áður kynnzt mikilli verðbólgu,
til dæmis á timum fyrra striðsins og fyrst eftir
það, þegar verðbólgan komst allt upp i 60 prósent,
og einnig á árum siðari heimsstyrjaldarinnar.
ísland hefur einnig áður staðið af sér örðug-
leika i utanrikisviðskiptum, þar sem saman hefur
farið verðfall á útflutningsafurðum og verðhækk-
un á innfluttum vörum.
OECD telur, að nú verði að beita aðgerðum i
skatta- og peningamálum i rikari mæli en áður
hefur verið gert hér. Gömlu leiðirnar muni tæp-
ast gefast nógu vel i þeim vanda, sem við blasir.
Þótt Islendingar séu ýmsu vanir og hafi með
sæmd sigrazt á margs konar efnahagsvanda,
verði að horfast i augu við óvininn og mæta hon-
um með nýjum og betri vopnum.
OECD bendir á tvennt, sem hefur hindrað öfl-
uga beitingu skattastefnu við efnahagsvanda hér
á landi. I fyrsta lagi hafi skattvisitalan, sem yfir-
leitt hefur verið beitt til að hækka persónufrá-
drátt og skattstiga, bundið hendur rikisstjðrna i
þessum efnum. í öðru lagi sé hér alltof mikill
áhugi á að hafa jöfnuð milli útgjalda og tekna
ríkisins á fjárlögum, i stað þess að hugsa um
fjárlög sem tæki til að lækna sjúkleika efnahags-
ins.
Vonandi taka islenzk stjórnvöld slikar ábend-
ingar til greina i framtiðinni. Mestu skiptir, að
leiðir finnist til að bæta lifskjör til frambúðar,
þótt stundum sé unnt að halda þeim sjúka gang-
andi á pillum um hrið.
— HH
Rockefeller: ,,Við munum komast til botns i mál-
inu”.
TEKIÐ
TIL
BÆNA
Liklegt þykir, að rannsóknarnefnd
sú, sem Ford Bandarikjaforseti hefur
sett til þess að rýna i störf og starfs-
hætti leyniþjónustu Bandarikjanna,
CIA, eigi eftir að leiða ýmislegt mis-
jafnt i ljós. — Hversu alvarleg brot
hafa átt sér stað, kemur i ljós, þegar
nefndin skilar skýrslu sinni, sem
verður ekki i bráð.
James Schlesinger, varnarmálaráöherra, sem
veitti CIA forstööu áriö 1973, sagöi fréttamönnum:
„Akveönir hlutir komu i ljós.” — En meira vildi
hann ekki segja um endurskoöun sem nær til at-
hafna CIA siöustu 20 árin aftur i timann.
Hann bætti þó viö, aö mönnum mundi eiga eftir
aöfinnast — þegar aö væri gáö — Irauninni um
aö ræöa tiltölulega fá tilvik, þegar litiö væri til þess,
hvaö þetta spannaöi langan tima.
Rannsóknarnefndin, sem er undir forsæti Neisons
Rockefeller, varaforseta, mun fyrst og fremst beina
athugununum aö kærum um, aö CIA hafi fylgzt
með og haldið spjaldskrá yfir ýmsa róttæka and-
stæöinga Vietnamstyrjaldarinnar.ÞvIhefur veriö
haldið fram, að CIA hafi haft aö minnsta kosti 10
þúsund Bandarikjamenn á skrá, látiö fremja
innbrot og fleira, sem allt brýtur I bága við
starfsskrá þessarar stofnunar.
Samkvæmt lögum á CIA aöeins að starfa er-
lendis, en öryggi innanlands heyrir til alrikislög-
reglunni, FBI.
Eftir að þessar ásakanir komu fram, hafa ýmsir
starfsmenn CIA — fyrrverandi sem núverandi —
látið frá sér heyra til þess aö andmæla áburðinum.
Einn þeirra, Jemaes Angleton, sem var yfir-
maður leyndustu gagnnjósnadeildar CIA, þar til
hann fór á eftirlaun i siöasta mánuði, hefur verið
spurður um þetta. Hann þvertekur fyrir aö vita
nokkuð til þess, aö CIA hafi haldiö uppi njósnum um
Bandarikjamenn innanlands.
Einn starfsmanna Angletons sagði: „Þaö var
okkar stefna að halda engu leyndu fyrir FBI.
Enginn rigur hefur verið á milli þessara stofnana.”
I sama streng tók Sam Papich, háttsettur starfs-
maður alrikislögreglunnar, sem var einn helzti
meðalgöngumaður FBI og CIA um 15 ára skeið eöa
þar til hann settist i helgan stein 1970.
Papich er nú formaður glæpavarnarnefndar Nýju
Mexikó. Hann sagði á dögunum I viðtali við frétta-
mann Reuters: „Hafi CIA látið njósna um heima-
menn hér, eða hlera samtöl þeirra, þá hef ég
aldrei heyrt um neitt slikt.”
„Hafi það verið gert, þá hefur einhver starfs-
maður eöa starfsmenn stofnunarinnar tekiö það
upp hjá sjálfum sér, án samráðs viö yfirmenn
hennar. Ég er viss um, að þeirra samþykki hefði
aldrei fengizt fyrir sliku,” bætti hann við.
Papich, sem segist hafa staðið i daglegu sam-
bandi við CIA meðan hann starfaði hjá FBI, bendir
á, að J. Edgar Hoover — sem lengst af veitti FBI
forstöðu og þótti bæði ráðrikur og einþykkur — hefði
aldrei þolað að CIA eða nokkur önnur stofnun færi
inn á verksvið FBI eða skipti sér af öryggi innan-
lands, sem væri hans mál.
„Halda menn virkilega, að aðrar stofnanir gætu
starfað að sliku hingað og þangað um landið, án
þess að FBI fengi af þvi einhvern pata?” spyr
Papich.
Honum þykir einnig undarlegt, að enginn þeirra,
sem ber á CIA persónunjósnir heima fyrir, skuli
geta bent á ákveðin dæmi, stað eða stund, þar sem
slikar njósnir hafi átt sér stað.
Eftir að New York Times birti frétt, þar sem þvi
var haldið fram, að CIA hefði haldið uppi njósnum
um 10 þúsund Bandarlkjamenn, sem voru á lista hjá
stofnuninni, hefur málið flækzt nokkuð. Einn starfs-
manna dómsmálaráðuneytisins, James nokkur
Devine, hefur nefnilega gefið sig fram og segir, að
hann og aðstoðarmaður hans hjá ráðuneytinu hafi
látið CIA hafa lista yfir 9000 menn, sem CIA var
beðið að fylgjast með, ef þeir færu úr landi.
Devine segist halda að þarna sé um að ræða sama
nafnalistann, sem New York Times gat um. — En
aðrir embættismenn hafa siðar komið fram og
upplýst, að nafnalisti ráðuneytisins hafi fljótlega
ient I ruslakörfunni.
James Devine starfaði á árunum 1968 til ’70 hjá
þeirri deild, sem hafði með að gera öryggi stofnun-
arinnar inn á við. Þ.e.a.s. gekk úr skugga um, að til
CIA slæddist enginn, sem ekki yrði trúað fyrir störf-
um i þágu stofnunarinnar, ábyrgðist að inn i aðal-
stöðvarnar kæmist enginn án vilja eða vitundar
þeirra, sem þar ráða. — Devine segist ekki vita til
þess, að neinar njósnir hafi verið hafðar á mönnum
heima við.
Aðrar upplýsingadeildir hafa bent á, að ekki geti
talizt nema eðlilegt, að CIA hafi á skrá hjá sér ein-
hvern fjölda Bandaríkjamanna, þvi að árlega
ferðist þúsundir Amerikana út fyrir landsteinana.
Slikir ferðamenn geti ýmist safnað upplýsingum I
ferðum sinum eða látið erlendum flugumönnum i té
upplýsingar.
Þrátt fyrir þetta blak, sem borið hefur verið af
CIA eru flestir sannfærðir um, að eitthvert misferli
hafi átt sér stað hjá stofnuninni, sem hafi farið út
fyrir þann starfsramma, sem henni var markaður.
Það er enn óupplýst I hverju það liggur.
Rockefeller hefur 90 daga til þess að skila Ford
skýrslu um máliö. Hann hefur lofað þvi, að sjö
manna nefnd hans, „skuli komast til botns I
málinu”.
En þingmönnum mörgum þykir vissara að hafa
hönd I bagga með rannsókninni og að minnsta kosti
fjórar þingnefndir búa sig undir að gera eftir-
grennslanir.
Aöalstö&vai CIA i Kandaríkjunum.