Vísir - 01.04.1975, Page 7

Visir. Þriöjudagur 1. april 1975
7
„Ég veit, oð lausnari minn lifir"
Tónleikar i Háskólabiói á
föstudaginn langa.
G.F. Hándel: óratórian
„Messias”.
Flytjendur: Pólýfónkórinn,
kammersveit, konsertmeist-
ari Guðný Guðmundsdóttir.
Einsöngvarar: Janet Price,
sópran
Rut L. Magnússon, alt
Neil Mackie, tenór
Glynn Davenport, bassi.
Stjórnandi: Ingólfur Guð-
brandsson.
Ekki eru þau mörg tón-
skáldin sem hafa hlotið
þann heiður að vera
lögð til hinstu hvilu i
Westminster Abbey. Ef
urstu sópranariu sem
heimurinn á; ,,Ég veit,
að lausnari minn lifir”.
Sum tónskáld verða ódauðleg
I huga almennings fyrir eitt-
hvert verka sinna eða hluta úr
þeim. Þanniger t.d. með 1. kafl-
ann úr 40. sinfóniu Mozarts og
kórkaflann úr 9. sinfóniu Beet-
hovens, og fleiri mætti tina til.
G.F. Hándel er þekktastur fyrir
óratóriuna „Messias”, og nægir
það verk eitt til að gera hann
ódauðlegan sem tónskáld. Ef til
vill ætti frekar að segja að
Hallelúja-kórinn úr Messiasi
haldi nafni hans á lofti, en það
er eitt af þeim verkum sem
flestir virðast geta raulað,
a.m.k. einhvern hluta úr þvi.
Það voru örlögin sem urðu
þess valdandi, að hinn þýskætt-
En það var ekki fyrr en 13.
april árið eftir, að verkið var
flutt i fyrsta sinn, og þá i Dublin
á írlandi. Hann hafði engan hug
á að frumflytja verkið i London,
og hefði honum ekki borist boð
um að halda hljómleika i Dyfl-
inni, er óvist, hvenær verkið
hefði verið flutt. Er skemmst
frá þvi að segja, að Irar báru
hann á höndum sér, og var það
honum mikil sárabót eftir með-
feröina i London. Siðan hefur
verkið átt óskiptum vinsældum
að fagna um allan hinn sið-
menntaða heim, og eru sögur af
þvi, að mörgum kórum hefur
þótt það hápunktur ferils sins að
hafa flutt Messias.
Þrekvirki
Ingólfur Guðbrandsson má
vera stoltur af Pólýfónkórnum.
Margar perlur tónbókmennt-
anna hefur kórinn flutt fyrir
landsmenn, en held ég að aldrei
hafi honum tekist eins vel i
heildina eins og með Messias.
Að geta æft og haldið saman 150
manna kór er þrekvirki i sjálfu
sér, sérstaklega er þess er gætt,
að minnstur hluti kórfólksins er
tónlistarmenntaður, og einnig
verður að hrósa kórnum fyrir
áhuga og elju, þvi mörg kvöld-
stundin hefur farið i æfingar,
hefi ég aldrei séð eins stifa
æfingatöflu og hjá Pólýfónkórn-
um fyrir þetta verk.
Arangurinn var lika eftir þvi,
stórgóður flutningur er á heild-
ina er litið. Það er ekki hægt aö
fetta fingur út i það þótt sópran-
innhafi ekki alveg náð i tónhæð-
ina á stöku stað, eða að
tenórarnir áttu það til að vera
dálitið hvellir á háu tónunum.
m / ~ a
Él i * > v ***» "V Y

r jM,'
r^0

Frá flutningi Pólýfónkórsins á Messiasi á laugardag. Ljósm.Bj.Bj.
Kórinn hefði einnig mátt syngja
af dálitið meiri innlifun á stöku
stað, eins og t.d. I Hallelúja-
kórnum og i loka-kórnum. En
það er gott að geta haldið uppi
jafn-góðum söng i um þrjá tima,
þó með hvildum inn á milli, er
einsöngvararnir sungu. Af þeim
fannst mér sópransöngkonan
Janet Price langbest. Akaflega
tilfinningarikur söngur, mýkt
og fegurð I hverri hendingu. Rut
L. Magnússon stóð fyrir sinu að
vanda, tenórinn söng mjög
fallega, mjúk og þokkafull rödd-
in hljómaði vel, þótt ekki væri
nógu sterkt á stundum, en
bassasöngvarinn stóð sig einna
sist, þó vel væri gert.
„Læra” á
stjórnandann
Hljómsveitin skilaði sinu hlut-
verki þokkalega, ef eitthvað var
að, þá var það helst, að orgelið
vildi stundum vera á undan eða
eftir, og má það skrifast á
reikning stjórnandans, þvi ekki
er gott að átta sig á slögunum
hans Ingólfs, það þarf að „læra”
á taktsláttinn hans. Fannst mér
stundum hljómsveitin frekar
hafa augun á konsertmeistaran-
um en á stjórnandanum, sér-
staklega i innkomunum. Tvis-
var var hlé, og var andrúmsloft-
ið dálitið vandræðalegt er flutn-
ingurinn hófst á ný, voru áheyr-
endur ekki alveg með á þvi
hvemig ætti að hegða sér.
TÓNLIST
eftir Jón
Kristin Cortez
noWíurt tónskáld átti
það skilið, þá var það
Georg Friðrik Hándel,
einn mesti snillingur-
inn i sögu tónlistarinn-
ar i meðferð kóra og á
legsteini hans eru texti
og tónar að einni feg-
aði H'ándel fór að semja óratóri-
ur. Hann átti mikilli velgengni
að fagna I London sem óperu-
tónskáld upp á italska móðinn,
en eitt sinn, er biskupinn I
London lagði bann á að hann
færði söguna um Ester I óperu-
búning, ákvað hann að setja
verkið upp i konsert- eöa
óratóriuformi. Þetta tónlistar-
form féll i góðan jarðveg hjá
áheyrendum, svo hann hætti við
óperurnar, enda voru þær ekki
lengur i „tisku”, og vinsældir
hans sjálfs fóru dvinandi, Vel-
gengni óratóriunnar björguðu
honum úr skuldafeni þvi, sem
hann var sokkinn i, en hann
hafði tapað aleigunni á uppsetn-
ingu óperanna sinna, og hann
varð sjálfur vinsæll á ný. En það
stóð ekki lengi, hann átti sér
marga óvildarmenn, sem öf-
unduðu hann af hylli konungs og
alþýðunnar, og þeir voru
ákveðnir i að koma honum i
ónáð á nýjan leik. Það tókst, og
1741 hafði London snúið við hon-
um baki á nýjan leik. Hann dró
sig I hlé á heimili sinu, bugaður
og vonsvikinn, og enn einu sinni
févana. En þá barst honum i
hendur handritið að Messiasi.
Var það auðugur uppskafning-
ur, Charles Jennens að nafni,
sem hafði tint til valdar ritn-
ingargreinar, að mestu úr
Gamla testamentinu. Hándel
þótti mikið til handritsins koma
og tók strax til við að semja tón-
listina, er átti eftir að gera
hann ódauðlegan. A 24 dögum
lauk hann við verkið, og var
ákafi hans og innblástur svo
mikill, að stundum gleymdi
hann að matast og sofa. Lauk
hann verkinu 14. september
1741.