Tíminn - 13.09.1966, Blaðsíða 5

ÞREÐJUDAGUR 13. september 1966
TÍIWIINN
Úrgeranai: rKM/nSUKnAKrLUK^uKirlN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb) Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og indriði
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug-
lýsingastj.: Steingrimur Gislason Ritstj.skrifstofur t Eddu-
húsinu, símar 18300—18305 Skrifstofur Bankastræti 7. Af-
greiðslusími 12323 Auglýsingasimi 19523 Aðrar skrifstofur,
sími 18300 Askriftargjald kr 105.00 á mán innanlands — t
lausasölu kr. 7.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA n. f.
Tíu staðreyndir
Mlol. er enn einu sinni byrjað á hinu gamla nöldri sínu
um að allt hafi verið í rústum, þegar vinstri stjórnin lét
^af völdum 1958, en núv. ríkisstjórn hafi reist allt við
aftur. í tilefni af þessu vill Tíminn enn einu sinni spyrja
Mbl., hvort það treysti sér til að mótmæla eftirgreindum
staðreyndum:
1. Skuldir þjóðarinnar við útlönd, að frádregnum inn-
eignum bankanna, voru mun minni í árslok 1958, þegar
vinstri stjórnin lét af völdum en þær eru nú.
2. Útgjöld ríkisins hafá margfaldazt síðan vinstri stjórn-
in lét af Völdum, og álögurnar sem ríkið leggur á al-
menning, hafa þó aukizt enin meira.
3. í kaupsamningum þeim, sem gerðir voru til bráða-
birgða s.l .vor, urðu verkamenn að sætta sig við daglaun,
sem hafa minni kaupmátt en daglaun þeirra 1958.
4. Aðstaða atvinnuveganna er lakari nú en í árslok
1958 vegna stóraukins stofn- og rekstrarkostnaðar, stór-
um óhentugri lánskjara og nýrra álaga.
5. Vinstri stjórnin var á góðri leið með að útrýma hús-
næðisskorti 1 kaupstöðum og kauptúnum en hann hefur
stóraukizt aftur vegna ónógra íbúðarbygginga.
6. Mjög hefur hallað á ýmis byggðarlög seinustu árin
og jafnvægisleysið í byggð landsins er því orðið miklu
stærra vandamál en það var fyrir átta árum.
7. Þau höft, sem lama hvað mest framtak og sjálfs-
bjargarviðleitni hina mörgu, lánsfjárhöft og vaxtahöft,
hafa verið tekin upp 1 sívaxandi mæli s,ðan vimstri stjórn-
in fór frá völdum.
8. Skipulagsleysi og glundroði í fjárfestingarmálum
hefur vaxið úr hófi fram, því að stjórnin hefur ekkert
viljað gera til að þrengja olnbogarými hinna ríku.
9. Verðmæti gjaldmiðilsins — krónunnar — er nú í
mörgum tiKellum helmingi mina en það var, þegar
vinstri stjórnin lét af völdum, sökum hinnar hóflausu
verðhækkunarstefnu ríkistjórnarinnar.
10. íslendingar voru búnir að fá 12 mílna fiskveiðiland-
helgi, þegar vinstri stjórnin lét af völdum, og höfðu auk
þess einhliða útfærslurétt og gátu því hvenær, sem þeir
vildu helga sér landgrunnið allt. Þessum mikilvæga rétti
hefur ríkistjórnin afsalað sér.
Hér með er enn einu sinni skorað á Mbl. að reyna að
hnekkja þeim staðreyndum. Því meira, sem þessi mál
verða rædd, mun það koma betur í Ijós, að núv. ríkis-
stjórn hefur haft betri möguleika en nokkur önnur ís-
lenzk stjórn til að bæta hag atvinnuveganna og almenn-
ings sakir óvenjulegs góðæris, en engin stjórn hefur not-
að möguleika sína verr vegna þjónustu sinnar við stór-
gróðavaldið. Því er hún stjórn hins „óiskaplega lán-
leysis”, eins og Mbl. hefur sjálft komizt að orði. ,
Sjónvarpsmálið
Ástæða er til að fagna því, að sjónvarpsmálið er nú
komið í það horf, að innan skamms tíma verður ekki
starfrækt í landinu annað sjónvarp fyrir landsmenn en
það, sem íslendingar reka sjálfir Engin sjálfstæð þjóð
getur unað því, að í landi hennar sé starfrækt til almenn-
ingsafnota annað sjónvarp en það, sem hún ræður sjálf
yfir.
Vonandi hjaðna nú þær deilur. sem staðið hafa um
þetta mál, en allir leggist á eitt um að efla hið íslenzka
sjónvarp, er brátt hefur göngu sína. Ef vel tekst til, á
það að geta orðið bæði til gagns og ánægju.
Steingrímur Hermannsson:
SKIPULEG EFLING SJÁVAR-
ÚTVEGS OG FISKIÐNADAR
Sumarið er nú senn liðið og,
eins og fyrr, hafa síldveiðarnar
fyrlr norðan og austan fyrst
og fremst sett svip sinn á und
anfama mánuði,
Þeir em margir, sem hafa
beðið óþreyjufullir eftir síldar
fréttum dag hvern og bíða enn,
og þar á meðal hljóta að vera
ýmsir ráðamenn þjóðarinnar
því það er áreiðanlega ekki of
mikið sagt, að þjóðarbúskapur
okkar íslendinga stendur
eða fellur með síldveiðunum.
Þær era það happdræfti, sem
íslcnzkur þjóðarbúskapur bygg
ist fyrst og fremst á. Að
vísu hafa líkurnar fyr-
ir stóra vinningnum, góðri síld
veiði verið nokkuð auknar með
ágætu starfi vísindamanna, sem
vita nú betur en áður hvar síld
ina er að finna og með nýjum
og góðum tækjum og stærri
bátum, sem framsýnir útgerðar
menn og sjómenn hafa aflað.
En á hinn bóginn virðist af-
koma okkar í vaxandi mæli
vera háð síldveiðunum.
Aðrar greinar sjávarútvegs
ins hafa horfið í skugga sild
veiðanna. Togaraútgerðin hef-
ur að mestu lagzt niður og bol-
fiskveiðarnar eru víða reknar
með vafasömum hagnaði. Fisk
iðnaðurinn á í erfiðleikuni,
annar en síldariðnaðurinn, því
ekki er fáanlegt fjármagn til
nauðsynlegra umbóta.
Þetta hafa ýmsir framámenn
í þeirri atvinnugrein staðfest,
eins og kunnugt er. Fjármagn
ið er fryst til þess að draga úr
verðbölgunni, að því er sagt
er. Nú er það hins vegar svo,
að dýrtíðin stafar ekki sízt af
stöðugum skorti á vinnuafli,
sem nauðsynlegt reynist að
keppa um með yfirboðum, ef
dýr atvinnutæki eiga ekki að
standa ónotuð. Því mætti ætla,
að ötullega væri unnið að auk
inni framleiðni í fiskiðnaðinum,
eða að fjármagn væri að
minnsta kosti auðfengið til fjár
festinga i þessari atvinnugrein.
sem spara vinnuafl eða auka
nýtni framleiðslutækjanna. Svo
er þó ekki, því miður. Frægt er
Steingrímur Hermannsson
orðið dæmi Haraldar Böðvars
sonar, útgerðarmanns á Akra
nesi. Þar fékkst ekki fjármagn
til kaupa á gaffallyftu í frysti-
hús, þótt losað hefði þrjá til
fjóra vinnandi menn.
Þetta ástand er óþolandi í
höfuðatvinnuvegi okkar ís-
Iendinga, siávarútveginum í
heild. Á vel skipulögðum, f jöl
breyttum og arðbærum sjávar
útvegi hlýtur gfkofna þessa
þjóðfélags að byggjast nnn um
áraraðir.
Mér þóttu athyglisverð um
mæli eins þekktasta sérfræð
ings okkar á sviði fiskiðnaðar
og sjávarútvegs á fundi ný-
lega ,þar sem rætt var um
virkjanir og álbræðslu. Til
undirbúnings þessara mála hef
ur verið varið milljónatugum,
sérstaklega til undirbúnings
virkjunarframkvæmda. Þar
hafa vcrið kallaðir til færustu
innlendir og erlendir sérfræð
ingar og ekkert til sparað.
Þcssu ber að fagna; góður und
irbúningur er ávallt til bóta.
En fyrrgreindum manni varð
þá að orði, hvers vegna má
ekki vinna á svipaðan hátt að
eflingu höfuðatvinnuvegar ís-
lenzku þjóðarinnar, sjávarút-
vegi og fiskiðnaði. Það er tími
til kominn að gera allsherjar
úttekt á þessum atvinnuvegi og i
kalla þar til færustu sérfræð g
inga innlenda og jafnvel erl., &
ef nauðsyn krefur, og vinua sið f
an með festu að eflingu sjávar á
útvegs og þá sérstaklega fisk
iðnaðar. Þetta er stórkostlegt
verkefni og varðar alla framtið
þessa þjóðfélags. Við strendur
Iandsins eru einhver beztu fiski
mið í heimi og við eigum sjó-
mcnn ,sem afla meira en nokkr
ir aðrir. Hráefnið er mikið og
gott. Við verðum að kappkosta
að nýta það til hins ítrasta, en
það verður að gerast að vcl
athuguðu máli og á skipuleg
an hátt.
Enginn vafi er á þvi, að ým-
is ljón verða á v »'i slíkrar upp
byggingar. Hvarflar hugurinn
þá meðal annars til niðursuðu
verksmiðiu þeirrar, sem nokkr
ir einstaklingar hafa byggt í
Hafnarðirði af sérstökum dugn
að og framsýni að því
er virðist. Menn þessir
leituðu samstarfs við norskt
fyrirtæki um tækni- og
markaðsmri og er það talið
einna fremst í heiminum á
þessu sviði. Þarna virðist und
irbúningur allur hafa verið með
ágætum, en þó vill nú svo ein
kennilega til að fyrirtæki þetta
hcfur varla fyrr hafið starfsemi
sína en það stöðvast • Manna á
meðal eru nefndar ýmsar ástæð
ur, en fæstar virðast þær á
haldgóðum rökum rcistar. Ilér
er um mjög alvarlegt mál að
ræða, ekki aðeins fyrir þá ein
staklinga, sem byggðu upp
fyrirtæki þetta, heldur einnig
fyrir þjóðarbúskapinn allan.
Ríkisvaldið ætti nú þegar að
hefja rannsókn á rekstrarerfið
leikum þessa fyrirtækis, alls
ekki til þess að hegna þeiin
mönnum, sem fyrirtækið eiga,
heldur til hins að læra megi af
þeim mistökum, sem þarna
kunna að hafa orðið. Seint vil
ég trúa því, að við íslendingar,
með okkar miklu og góðu síld,
getum ekki starfrækt síldarnið
ursuðu og annan . fullkominn
síldariðnað pins vel eða betur
en aðrar þjóðir.
yem
AfíabrögS á Vestfíörðum
Gæftir voru yfirleitt góðar í
ágúst og nokkuð jafn og góður aíli
allan mánuðinn. Alls bárust á
land 2.497 lestir, en á sama tíma
í fyrra var aflinn aðeins 1.352 lest
ir. Er heildaraflinn á suman/ertið
inni, júní/ágúst, þá orðinn um 7
þús- lestir, og er það nolckru meiri
afli en á sama tima í fyrra.
Flestir bátarnir stunduðu hand
færaveiðar, eins og áður, en marg
ir stærri bátanna tóku upo línu
veiðar í byrjun mánaðarins og einn
bátur frá ísafirði tók upp netaveið
ar um miðjan mánuðinn og fékk
reytingsafla öðru hverju. 17 bát
ar stunduðu dragnótaveiðar, flestir
af suður-fjörðunum, og var afli
þeirar dágóður, að mestu leyti
bolfiskur,
Síðari hluta mánaðarins gekk
kolkrabbi inn á Arnarfjörð. Hættu
þá margir minni bátanna handfæra
veiðunum og fóru að stunda kol
krabbaveiðar ,og er þegar búið að
frysta nokkurt magn til beitu.
Aflinn í einstökum verstöðvum:
Patreksfjörður — 6 bátar stund
uðu dragnótaveiðar og 12 trillur
réru stopult með færi. Varð heild
arfalinn í mánuðinum 290 lestir,
og er mestur hluti aflans fenginn
í dragnót eða 262 lestir. Aflahæst
ir dragnótabátanna voru Skúli
Hjartarson með q6 lestir og Ðiddó
með 55 lestir.
Tálknafjörður: Þar bárust á land
157 lestir af 3 dragnótabátum og
4 færabátum. Aflahæstir drag-
nótabátanna voru Sæborg með
65 lestir og Höfrungur með 56
lestir.
Bíldudalur — 5 dragnótabatar
og 3 trillur stunduðu veiðar í mán
uðinum og var mánaðaraflinn 207
lestir. Er sá afli nær eingöngu
fenginn í dragnót, eins og á Pat
reksfirði og Tálknafirði. Aflabæstu
bátarnir voru Freyja með 52
lestir, Jörundur Bjarnason með
46 lestir og Dröfn með 45 lestir
Þingeyri: 12 bátar stunduóu
handfæraveiðar frá Þingeyri, og
varð afli þeirra 164 lestir í mánuð
inum. Aflahæstur var Bíörgvin
með 19 lestir á 2.% færi.
Flateyri: Þrír bátar réru með
línu, 1 með dragnót og 14 með
færi, og varð heildarafli þeirra i
mánuðinum 151 lest. Aflanæstur
línubátanna var Bragi með 55 lest
ir í 14 róðrum. Þorsteinn aflaði 36
lestir í dragnót, en af færabatun
um hafði Auðunn beztan afla, 6
lestir á 1 færi.
Suðureyri: 18 bátar stunduðu
veiðar í mánuðinum, 14 með línu
og 4 með handfæri. Var heildar
afli þeirra i mánuðinum 351 lest.
Aflahæstir voru Kveldúlfur með
63 lestir i 20 róðrum, Gyllir 59
lestir í 20 róðrum og Jón Guð-
mundsson 41 lest í 20 róðrum, en
þessir bátar eru allir með línu.
Framhald á bls. 12.