Vísir - 23.09.1975, Page 6

6
Visir. Þriðjudagur 23. september 1975
VÍSIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson
Ritstjóri og ábm: Þorsteinn Pálsson
Ritstjóri frétta: Arni Gunnarsson
Fréttastjóri erl. frétta: Guðmundur Pétursson
y Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Siðumúla 14. Simi 86611. 7 linur
Askriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands.
f lausasölu 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Þegar trúnað brestur
Umsjón: GP
:■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■!■■■■■
::
W
OUUSYST
|i
URNAR SJO
Ýmislegt bendir til þess, að allverulegrar stjórn-
málaþreytu gæti hjá þorra fólks i landinu. Stjórn-
málastarfsemin er að ýmsu leyti stöðnuð, og áhrifa-
máttur stjórnmálaflokkanna virðist fara þverrandi
eftir þvi sem hagsmunasamtökin verða sterkari.
Þvi er ekki að leyna, að stjórnmálaþrætur eru oft-
ast nær heldur lágkúrulegar. Mestum tima er varið
i þref um staðreyndir. Þannig er t.a.m. nær útilok-
að, að stjórnmálaflokkar geti verið á einu máli um,
hvort staða þjóðarbúsins sé slæm eða góð. Þegar
málatilbúnaður allur er af þessu tagi, er þess varla
að vænta, að stjórnmálamenn rökræði um markmið
og leiðir.
Stjómmálaflokkarnir halda uppi að meira og
minna leyti tilbúnum ágreiningi. Þegar til kastanna
kemur, beita þeir i meginatriðum sömu ráðum við
lausn aðsteðjandi vandamála. Almenningur verður
þvi ekki á borði var við þau skörpu skil, sem stjórn-
málaflokkarnir draga sin á milli i orði.
Stjómmálaleiðinn kemur fram i ýmsum mynd-
um og hefur þegar dregið úr áhrifamætti stjórn-
málaflokkanna i landinu. Hringlandaháttur stjórn-
málaflokka, þegar þeir skipta um hlutverk i leik
stjórnar og stjórnarandstöðu, er ævinlega broslegur
i meira lagi.
Að þessu leyti hafa stjórnmálaflokkarnir glatað
trausti almennings. Til viðbótar má nefna, að
flokkakerfið er á margan hátt staðnað og lokað. Þar
er ekki lengur jarðvegur nýrra hugmynda og hrær-
inga i þjóðfélaginu. Þær koma yfirleitt utanfrá, og
stjórnmálaflokkarnir taka þær upp, ef einhver
hagsmunasamtök eru nægjanlega ýtin.
Þá er á það að lita, að ýmsum finnst talsvert
skorta á pólitiska ábyrgð i þjóðfélaginu. Afstaða
stjórnmálaflokka og forystumanna hagsmunasam-
taka mótast æði oft af flokkspólitiskri taflmennsku
en ekki málefnum. Vinnubrögð af þvi tagi grafa
undan þeirri virðingu, sem þessir burðarásar
lýðræðisþjóðfélagsins verða að njóta.
Stjómmál eru i æ rikari mæli að verða atvinnu-
mennska. Áður fyrr var mun algengara en nú, að
þingmenn væru i lifandi tengslum við umhverfi sitt.
Nú eru stjórnmál að verða sérstakt fag fyrir þá,
sem vilja hafa það að atvinnu að fylgja eftir kröfum
hinna ýmsu hagsmunahópa. Þetta er afleiðing
breyttra þjóðlifshátta, en eigi að siður óheillaþróun
að ýmsu leyti.
Hér þarf að söðla um og veita stjórnmálaflokkun-
um miklum mun meira aðhald en verið hefur fram
til þessa. Kjósendur þurfa að gera strangari kröfur
um vandaðan málflutning, en mestu skiptir að
stjórnmálaflokkarnir átti sig á breyttum aðstæðum
og láti af þeim skollaleik, sem öðru fremur einkenn-
ir stjórnmálastarfsemina.
Það er hættulegt fyrir lýðræðið i landinu, ef
trúnað brestur á milli stjórnmálamannanna og
þjóðarinnar. Ýmis kennimerki benda þó til þess, að
svo geti orðið. Gegn þvi verður að vinna. í þvi sam-
bandi verður að gera auknar kröfur málefnalegar
og siðferðilegar til þeirra, sem við stjórnmál fást og
bjóðast til þess að fara með opinbert vald á Alþingi
og i sveitarstjórnum.
::
„Risafyrirtækin sjö, sem réðu
yfir olíumörkuðum heims I
hálfa öld, eru komin i þá að-
stöðu, að það er þeim lifshags-
munamái að styðja samtök oiiu-
framieiðsiurikja og verðþenslu-
stefnu þeirra.
Stjórnir Vesturlanda, sem
aldrei hafa náð tökum á þvi að
stjórna oliufélögunum, eiga þvi
þann vanda fyrir höndum að
þurfa að koma á aiþjóðiegu
stjórnkerfi yfir olíubirgðir.”
Þessar eru niðurstöður og
ályktanir brezka blaðamanns-
ins og rithöfundarins, Anthony
Sampson, ibók hans „Systurnar
sjö”, sem útgefendur sendu á
markað á sunnudaginn. 1 bók
þessari rekur hann stormasama
viðburðarásf sögu oliuiðnaðar-
ins allt frá upphafi hans i
Bandarikjunum fyrir heilli öld.
Skilgreinineur bókarhöfundar
á atburðarásinni allt fram til
orkukreppunnar kom einmitt
fram, meðan olian er meðal
efstumála á baugi. Á miðviku-
daginn hefst i Vinarborg fundur
samtaka oliuútflutningsrikja
,<OPEC), þar sem rætt verður
um möguleikana á hækkun oliu-
verðs rétt einu sinni.
Það, sem vekur mesta athygli
i bók Sampsons, er frásögn hans
af stofnun OPECs, notkun oliu-
vopnsins i Yom Kippur-striðinu
1973, kreppuöldunni, sem skall á
heiminum vegna fimmfaldrar
hækkunar oliuverðsins, og svo
skilgreining hans á pólitiskum
afskiptum OPECs á borð við
ráðstefnu samtakanna i Alsir i
marz i vor.
Sampson rifjar upp, hvernig
markaðurinn sneri undanhaldi
upp i sókn gegn OPEC-löndun-
um i byrjun þessa árs, þegar
oliuframboð á heimsmarkaði
komst aftur framúr eftirspurn,
og hvemig OPEC stóð af sér þá
raun.
Hannskrifar: „Eins og shjeik
Ahmed Zaki Yamani hafði spáð,
þá voru stærstu oliuframleið-
endurnir ekki fjárvana, og
höfðu þvi enga hagsmuni af þvi
að byrja að undirbjóða hver
annan i sölu á oliu, eins og hefði
getað orðið i venjulegri verzl-
un.”
Höfundur tekur einnig fyrir
þær breytingar, sem orðið hafa
á samskiptum oliufélaganna og
framleiðendanna. Þau taka svip
af þvi að flest stærstu fram-
leiðslurikin eru staðráðin i að ná
að fullu i sinar hendur nýtingu
oliulinda sinna, eða þjóðnýta al-
veg eignir oliufélaganna.
„Þar sem aðilar OPECs hafa
ekki getað komið sér saman um
það ennþá, hvernig þeir eigi að
jafna á milli sin áhrifum sam-
Siátursalan er þegar hafin I Hafnarfirði. „Það er nóg að gera og nú er ég búin aö vinna hjá honum
Guömundi I 28 ár”, sagði Guðrún Ásgeirsdóttir, sem starfar I siáturhúsi Guðmundar Magnússonar
við Viðistaði. Hún sér jafnframt um útbreiðslu Visis I Hafnarfirði. Ljósm. Loftur
Kannfu að gera
fast við þennan sið ár eftir ár.
Þeir þurfa þá ekki á neinum
uppskriftum að halda. Þeir
kunna orðið sitt fag.
En fyrir ykkur, sem ætlið að
gera slátur I fyrsta skipti eða
eruð hálfgerðir byrjendur, birt-
um viö þetta:
Það þarf vist tæpast að spyrja
fólk að þvi, hvort þvi þyki gott
slátur. En kanntu að gera slát-
ur? Ekki? Þá hjálpum við upp á
sakirnar, og ef þú hefur aldrei á
ævinni gert slátur en langar til
þess núna, þá ættirðu að geta
þaö, þegar þú hefur lesið þessa
siðu.
Hjá vönu sláturgerðarfólki fer
sláturlyktin áður en langt um
liður að anga og menn fá vatn-I
munninn, þegar þeir hugsa til
þessa bragðgóða matar. Þvi að
flestum finnst slátur ljúffengt.
Þeir eru margir, sem halda