Vísir - 08.12.1975, Blaðsíða 8

8
VÍSIR
Ctgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson
Ritstjóri og ábm: Þorsteinn Pálsson
Ritstjórifrétta: Arni Gunnarsson
Fréttastjófi erl. frétta: Guðmundur Pétursson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiösla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Siöumúla 14. simi 86611. 7 linur
Askriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands.
i lausasöl;u 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Einarðleg framganga
Landhelgisgæslunnar
Framganga islensku landhelgisgæslunnar i
viðureigninni við breta hefur vakið verðskuldaða
athygli bæði hér heima og erlendis. Óhætt er að full-
yrða, að varðskipsmenn hafa náð mjög góðum ár-
angri við gæslustörfin að undanförnu við óvenju erf-
iðar og hættulegar aðstæður.
Það er ekki einvörðungu að breska rikisstjórnin
hafi orðið sér til háðungar með þvi að senda herskip
inn i islenska fiskveiðilögsögu, heldur hefur floti
hennar hátignar orðið að athlægi fyrir klaufalega
framgöngu. Þetta eru staðreyndir, sem vert er að
vekja athygli á.
Blöð i Bretlandi hafa mörg hver greint frá þvi,
hversu vanmátta breski flotinn er i viðureigninni
við islensku varðskipin. Starfsmönnum Landhelgis-
gæslunnar hefur einnig verið hælt á hvert reipi fyrir
afburða sjómennsku.
Þrátt fyrir herskipavernd hefur varðskipunum
hvað eftir annað tekist að klippa á togvira bresku
landhelgisbrjótanna. Bretar eru dæmdir til þess að
tapa þessu striði, hvernig sem á málið er iitið. En
það er bæði fróðlegt og ánægjulegt að sjá breska
flotann verða sér til minnkunar gagnvart islensku
varðskipunum þegar i byrjun þessara átaka.
Sá árangur sem við höfum náð lofar góðu um
framhaldið. Ef að likum lætur verður þess ekki
langt að biða, að bretar láti undan siga. En meðan
þeir halda áfram uppteknum hætti verðum við að
þrengja að þeim sem viðast, ekki aðeins á sjónum,
heldur einnig innan þeirra alþjóðastofnana, þar
sem tök eru á.
Forneskjulegar hugmyndir
Fyrir nokkru fóru fram allharðar umræður á Al-
þingi um auglýsingar i útvarpi. Þær orðræður, sem
þar áttu sér stað, báru keim af þeim hefðbundna
sandkassaleik, sem allt of oft einkennir stjórnmála-
umræður hér á landi.
Þingmennirnir upphófu orðaskak sitt i tilefni af
þvi, að útvarpið hafði ákveðið að framfylgja settum
reglum um auglýsingar. Þeir belgdu sig út hver i
kapp við annan og töluðu fjálglega um pólitiska
misbeitingu, en engum flaug i hug að ræða efnislega
um þær reglur, sem um þetta efni gilda.
Slikir auglýsingaleikir þingmanna eru ekki nýir
af nálinni. En af gefnu þessu tilefni er full ástæða til
þess að vekja athygli á þeim ströngu reglum, sem
útvarpinu er gert að hlita við birtingu auglýsinga. í
sjálfu sér er ekki óeðlilegt að setja ákveðnar reglur
um auglýsingar i opinberum fjölmiðlum, en þær
verða að vera innan skynsamlegra marka.
Að baki þessum reglum liggja að ýmsu leyti forn-
eskjulegar hugmyndir. öll dagblöð eru talin flokks-
pólitisk og af þeim sökum má ekki auglýsa efni
þeirra. Vikublöð eru hins vegar ekki undir þessa sök
seld og þvi má birta endalausar auglýsingar um
efni þeirra.
í sjálfu sér er ekki óeðlilegt að reistar séu nokkrar
skorður við þvi, að stjórnmálaflokkar eða önnur
samtök hafi uppi flokkspólitiskan áróður i auglýs-
ingum útvarps og sjónvarps. Hitt er hneisa, þegar
sjálfstæðum dagblöðum er meinað að auglýsa efni
sitt. í þessum efnum þarf að ryðja ýmsum úreltum
hugmyndum og fordómum úr vegi.
Mánudagur 8. desember 1975. VISIR
Umsjón: GP
KOMMISSARAR
KOMA SAMAN
A fundi kommúnistaleiðloga
Varsjá i næstu viku er húist við
að Leonid Bresnef verði fundar
stjóri. A fundi þessum sem fylg
ir i kjölfar aðalfundar pólska
kommúnistaflokksins, er lik
legast að vcröi rætt uin upp
skerubrcst sovétmanna, stefn-
una gagnvart vesturlöndum, og
efnahagsstefnu austurevrópu-
rikjanna.
Aðalfundur pólska
kommúnistaflokksins er fyrsti
fundur austurevrópskra
kommúnistaleiðtoga siöan i
Helsinki.
Samband milli
hagvaxtar Austur-
Evrópulandanna
Ef til vill ræðir Bresnef á
fundinum um horfurnar i
hagvexti Sovétrikjanna eftir
uppskerubrestinn, um leið og
fyrrnefnd atriði verða tekin
fyrir.
Leiötogar Sovétrikjanna
verða nú að einbeita sér að
landbúnaðinum og matvæla-
framleiðslunni.
Ef hörgull verður á
framleiðsluvörum frá Sovét-
rikjunum, gætu tilraunir til
nánari efnahagssamvinnu
kommúnistarikjanna runnið út i
sandinn.
Uppskerubrestur i Sovétrikj-
unum hefur leitt til þess, að
áætlanir um aukna neyslu i
Austurevrópu hafa verið lagðar
á hilluna.
Ef til vill gæti hann leitt til
þess, aðeinhverskriður kemst á
samkomulag um afvopnun milli
Bandarlkjanna og Sovét-
rikjanna.
Tito sendir mann i sinn stað.
Viðrœður
við Ford
Ýmsir Bandarikjamenn hafa
leitt hugann að þvi, hvort
Brésnef væri ekki viljugur til
viöræðna við Ford forseta, eftir
að hann hefur setið aðalfund
kúbanska kommúnistqflokksins
siöar i þessum mánuði.
En Bresnef mun liklegast
ræða eftirfarandi málefni á
fundinum i Varsjá:
1) Aðalfund helstu manna
Varsjárbandalagsrikjanna til
að hleypa einhverju lifi i Vinar-
fundina um minnkun herstyrkja
NATO og Varsjárbandalagsins i
Evrópu.
2) Efnahagsmálafund helstu
manna til að koma á ákveðnu
veröi á Utflutningsvörur Sovét-
blokkarinnar fyrir næsta ár,
auk viðræöna um breytta stefnu
gagnvart Efnahagsbandalags-
löndunum i Vestur-Evrópu.
3) Alheimsráðstefnu
kommúnistarikja með sérstöku
tilliti til Kina og öryggissátt-
mála fyrir Asiu.
Ceausescu
kemur ekki
Ráðstefnuna munu sækja
flokksleiðtogar frá Búlgariu,
Tékkóslóvakiu, Ungverjalandi,
Austur-býskalandi og Mongóliu
— auk Brésnefs. Gestgjafi henn-
ar verður Edward Gierek leið-
togi pólska kommúnistaflokks-
ins.
Vafasamt er hvort leiðtogi
rúmenska kommúnistaflokks-
ins, Nicolas Ceausescu muni
sækja ráðstefnuna.
Embættismaður innan
kommúnistaflokks JUgóslaviu
mun verða fulltrúi JUgóslava,
og búist er við fulltrúum frá
stærstu kommúnistaflokkum
Evrópu, þeim italska og þeim
franska.
Gierek mun gera grein fyrir
fimm ára áætlun Pólverja sem
taka mun gildi næsta ár og gilda
til 1980. Hún mun leggja áherslu
á forgangsrétt neytenda, að svo
miklu leyti sem hagsmumr
þeirra stangast ekki á við hags-
muni útflutningsiðnaðarins.
Pólverjar hafa hækkað laun,
hækkaðverðá frosnum matvæl-
um, bætt lifskjör og yfirleitt
aukið hagvöxt. En allt hefur þaö
verið að þakka vestrænum inn-
flutningi og eru þvi gjaldeyris-
viðskipti þeirra illa liðin orðið
meðal annarra þjóða
Austurevrópu.
Neytendur teymdir
ó asnaeyrunum
Meginmarkmiðið með Ut-
flutningnum er þvi að greiða
Bresnef mun leggja linuna.
fyrir innflutningsvöru frá
Vesturlöndum og hráefni sem
áttu svo mikinn þátt i efnahags-
framförum Pólverja frá árinu
1971.
Pólverjar sjálfir eru gagnrýn-
ir á ákvarðanir flokksráöstefna,
sem þeir álita geta haft i för
með sér hægfara kauphækkan-
ir, frekari verðhækkanir auk
aukinna krafna um meiri vinnu.
En Gierek væntir mjög
traustsalmenningsoghefur sett
velferð neytendá mjög á odd-
inn.
Það verður raunar ekki annað
sagt en hann hafi að miklu leyti
staðið við þau loforð, er hann
gaf þjóðihni, þegar hann tók við
stjórn eftir uppþotin i desember
árið 1970.
Þegar á heildina er litið, hefur
Pólland undir forystu Giereks
rétt mjög Ur kútnum á sl. fimm
árum, og velferðarþjóðfélagið
hefur birst neytendum i sýn,
þótt það sé enn ekki innan seil-
ingar.
En það hefur ekki unnið
Gierek mikilla vinsælda innan
Comecon, aö hann hefur sótt
50% af innflutningi Pólverja til
Vesturlanda.
Viðskiptin byggjast
ó vinóttu
En ekki er hann litinn svip-
uðum augum og Ceausescu sem
hefur reynt að auka viðskipti við
Vesturlönd, og styrkja þarmeð.
sjálfstæði Rúmeniu gagnvart
RUssum.
EnGierek hefurhamraðá þvi
viö erlenda gesti, að viðskipti
sin við Vesturlönd byggðust á
vináttu. „Bandamenn okkar
ganga fyrir.”