Vísir - 10.12.1975, Blaðsíða 9

VISIR Miðvikudagur 10. desember 1975.
9
KANTORINN Á MIKL-
AR ÞAKKIR SKILDAR
Tónleikar i Háteigskirkju
sunnudaginn 7. desember.
- 0 —
Efnisskrá:
Bach: Fimm sálmforleikir
Heinrich Schutz: Vegsamið
Drottinn
Brahms: Gjör dyrnar breiðar
Willy Burkhard: Magnificat op
64a
Bach: Erschallet, ihr Lieder —
kantatata nr. 172.
- 0 -
Flytjendur:
Margrét Bóasdóttir — sópran
Rut Magnússon — alt
Garðar Cortes — tenör
Halldór Vilhelmsson — bassi
Hörður Áskelsson — orgel
Kór Háteigskirkju ásamt
aðstoðarfólki félagar úr
Sinfóniuhljómsveitinni -
Stjórnandi: Marteinn Hunger
Friðriksson.
Ungur organisti, Hörður
Áskelsson, lék sálmforleiki
Bachs úr Orgelbæklingnum
mjög snyrtilega og fallega.
Þetta voru þeir sálforleikir sem
Bach samdi um jólalög og að-
ventusöngva, ákaflega mikil og
djúp músik
Þarnæst kom kórinn og flutti
mótettuna Vegsamið Drottinn
sem samin er við 100. sálm
Daviðs, og söng kórinn verkið á
islensku. Verkið er gert fyrir tvo
kóra, stóran og litinn kór eða
kvartett. Kórnum var stillt upp
sitt hvoru megin i kirkjunni og
hl’jómaði samsöngur þeirra
ágætlega. Sama var að segja
um mótettu Brahms Gjör
dyrnar breiðar. Það var einnig
sungið á islensku, sem að minu
mati er mjög virðingarvert.
Okkur ber að syngja sem mest á
móðurmáli okkar, og sjálfsagt
er að láta þýða söngtexta þegar
þvi verður við komið. Kórinn
söng hreint, innkomur voru
skýrar og öruggar, túlkun öll i
besta lagi og stjórn Marteins
mjög skýr og örugg. En þvi
miður — textinn skildist ekki
nógu vel. Mér finnst að islenskt
söngfólk yfirleitt mega taka sig
til og bæta framburð sinn á is-
lensku og á það bæði við ein-
söngvara og kórfólk.
Ég hef ekki heýrt Margréti
Bóasdóttur syngja áður. Hún
hefur háa og heilbrigða sópran-
rödd, sem hún vonandi á eftir að
þjálfa meira. Hún flutti
Magnificat eftir svissneska tón-
skáldið Willy Burkhard, einkar
fallegt og innilegt verk.
Burkhard er eitt frægasta tón-
skáld Svissara, og margrómað-
ur kennari, Jón Nordal var
meðal nemenda hans ef mig
minnir réttt. Margrét gerði
margt vel, én mér fannst verkið
vera henni ofviða. Hún hefði átt
skilið viðráðanlégra verkefni i
þetta sinn.
Að lokum var flutt ein af
kantötum Bachs Hljómið þér
söngljóð. Flutningur þessa
verks var mjög vandaður. Kór,
einsöngvarar og hljómsveit,
undir stjórn Marteins, komu
tónhugsun Bach gamla hreinni
og ómengaðri til skila. Einkum
var samleikur trompetanna,
Lárusar, Jóns og Sæbjörns,
gælsilegur.
Kantor Háteigskirkju
Marteinn Hunger á miklar
TONLIST
Atli Heimir
Sveinsson
skrifar
þakkir skildar fyrir að standa
fyrir jafnvönduðum tónleikum
og þessum.
Var Guð
að œfa
sig þegar
hann
skapaði
Adam
á undan
Evu?
Arestófanes var einn mesti
snillingur bókmenntanna, sem
uppi hefur verið. Hann var eins
konar eldgos i bókmenntaheimi
samtiðar sinnar i Grikklandi.
Fjörið og fyndnin ofurmannleg,
enda var hann i sumum verkum
sinum meðal guðanna i vitund
þjóðar sinnar, hinna fornu
grikkja. Og þvi var þá bókstaf-
lega trúað, — að ætla má — að
hann hefði það úr griskum
guðaheimi er hann hélt þvi fram
að hinar fyrstu mannverur á
jörðinni hefðu verið tviefldar að
stærð og allri likamssköpun,
rhaður og kona i senn, fjórir
handleggir, fjórar fætur tvö
höfuð voru á þessari risaveru
og annað eftir þvi. Hún virtist
ætlá að vera sjálfri sér nóg i að
vera frjósöm og uppfylla jörð-
ina. — En sjálfir grisku guðirnir
frá Belveáere.
Apollon
STEFAN ÞORSTEINSSON SKRIFAR:
mörgum árum siðar ákallaði
vesalings útlenda skáldið Drott-
inn aftur, þá að visu i nokkuð
öðrum dúr - -: ,,Ég bið þig,
gerðu rifbein, gerðu reifbein úr
öllum minum konum”.
Góð eiginkona styður mann
sinn og örvar hann til dáða.
Stórt hlutverk og mikilsvert
hvernig með það er farið. Og nú
heyrast raddir um að nafn kon-
unnar sé ekki skráð nógu ofar-
lega i leikskrá lifsins. Kristur,
Michelangelo og Bach, standa
kannski ofar öllum þeim
mannanna nöfnum, sem við
þekkjum i dag. Hvar stendur
svo konan i lifi þeirra. Hér má
aðeins benda á að Maria
guðsmóðir er upphafin hjá
katólskum, og vitað er að seinni
kona Bachs var honum mikill
styrkur, einmitt þegar mest á
reyndi.
Þá er þrautseigla og um-
burðarlyndi eiginkonunnar
ómetanlegur þáttur i lifi og
starfi mannsins, þótt ekki sé
alltaf árangur sem erfiði. Nefna
má eitt dæmi, i þessu sambandi,
sem mun hafa átt sér stað á
Norðurlandi um aldamótin og
ekki er rétt að falli i gleymsku,
þvi það segir sina sögu og mætti
vera við hæfi að rifja upp á
kvenna-ári:
hræddust hana og láir það þeim
enginn.
í eilífri leit að betri
helmingnum
Þvi var það að æðsti himna-
guðinn Zeus tók sig til og hrein-
lega sagaði, eða klauf þessa
fyrstu mannveru i tvennt. En
sólguðinn Apollon, hinn listræni
sonur Zeusar var þá lika guða
visastur til að flikka þannig upp
á hvorn helminginn fyrir sig að
frammi fyrir honum stóðu
fullsköpuð konan og karlmaður-
inn. Og á þann hátt heldur þessi
sögn þvi fram að hin raunveru-
lega ást milli karla og konu hafi
myndast, allar götur frá þeim
timum hafi annar helmingurinn
verið að leita að hinum. Það
mætti gjarnan, á kvennaári
rekja hugtakið ,,betri helming-
urinn” til þessara fornu gisku
heimilda.
Nú er það vitað að frá okkar
trúfræðilega hlaðvarpa séð er
konan hreint og beint ,,hönnuð”
úr rifi karlsmannsins.
Kvenréttindakonan Laufey
Valdimarsdóttir var eitt sinn i
bil með nokkrum kenréttina-
konum. Þær töluðu margt um
sin áhugamál og þótti
bilstjóranum þær halla all-mjög
á karlmennina. Hann sagði þvi:
,,En Guð skapaði þó Adam á
undan Evu”. ,,Já”, svaraði
Laufey, ,,en það var bara af þvi
að hann var að æfa sig”.
Ljósmyndirnar eru teknar á
kvennafrideginum 24 október
sl.
,Gerðu konur úr
öllum minum
rifbeinum"
,Ég verð þó alltaf að
skreppa og skíra"
öðlingsmaðurinn landskunni
Steingrimur heitinn Jónsson,
rafmagnsstjóri — eins og hann
var tiðast nefndur — sat á efri
árum veislu og borðdama hans
var miðaldra frú. Hún spurði:
„Steingrimur, nú hefur þú náð
háum aldri, hvað finnst þér vera
dásamlegasta timabil ævinn-
ar?” Hvislaði þá hinn lifsreyndi
heiðursmaður með bros á vör:
,,Ég er ekki i neinum vafa um
það, dásamlegasti timinn er
skottiminn. Og ekki lék neinn
vafi á þvi við hvaða timabil
hann átti.
Á skottlma sinum orti skáld
nokkur, útlent, einu sinni eitt-
hvað á þessa leið og ávarpaði þá
Drottinn sinn: ,,Ég bið þig,
gerðu konur, gerðu konur úr öll-
um minum rifbeinum”. — All-
Heiðursklerkurinn i kauptún-
inu átti það til að fá sér i staup-
inu og nú hafði hann verið á
nokkra daga túr. Hann vaknaði
siðla dags, klæddist og gerði sig
liklegan til að labba út. 1 þvi lá
einmitt hættan, fannst prests-
frúnni, nú fannst henni nógu
langt gengið, á hinni hálu braut
flöskunnar og sagði stopp, ,,nú
verður þú heima góði minn, og
jafnar þig.” Þetta var góur
eiginmaður, virti konu sina og
orðin hennar gátu verið honum
lög, sem ekki kom til greina að
brjóta. — En nú skeði nokkuð
óvænt, þvi prestur sagði af sinni
alkunnu hógværð: „Heyrðu
elskan min, ég verð þó alltaf að
skreppa og skira blessað barn-
ið”. Að svo búnu tók hann nauð-
synleg „embættisgögn” og
hvarf út um dyrnar. Frúin vissi
af óskirðu barni i húsi einu i
þorpinu, svo ekki var neitt við
þetta að athuga, þótt fólkið vildi
nú láta skira það.
Um miðnættið komu
„félagarnir” með prestinn á
milli sin all-hreifann og mjök-
uðu honum alla leið upp i hjóna-
rúmið. Slöguðu siðan á brott.
Sjálfsagt þótti nú frúnni að
stumra yfir sinum vindrukkna
maka og tina af honum spjar-
irnar. Það er ekki umtalsvert
þótt konur séu forvitnar og nú
spurði þá prestmaddaman
mann sinn: „Og hvað hét svo
barnið?”. Það var engin hætta á
þvi að presturinn skrökvaði að
konu sinni, og nú umlaði i hon-
um: Ég veit það ekki. ----ég
var þar ekki”.
1 dag hringja kirkjuklukkurn-
ar i kauptúni hinna mikiu
heiðurshjóna lagstúf úr alkunnu
lagi þessa dáða klerks, með
vissu millibili. Hér vann hann'
mikið ævistarf og ómetanlegt i
einum þætti menningarlifs i
þessu landi, i skjóli eiginkon-
unnar.
Og frúin sýndi svo
mikinn manndóm...
Fyrir skömmu stofnaði
Kvenfélagið i Ólafsvik til kvöld-
skemmtunar i tilefni kvenna-
ársins. Kaffidrykkja var þar og
kræsingar, veitt af rausn. og
viðeigandi dagskrá, en konur
buðu körlum sinum með i
fagnaðinn.
i veislulok gengu þar fjórar
frúr á senu, með handrit vélrit-
uð, en þær lásu til skiptis áf
miklum myndugleik upp úr
ýmsum málflutningi kvennanna
frá „dagskrám” kvennafri-
dagsins á dögunum, er þær
höfðu fengið léðar af þessu til-
efni. Var þar margt spaklega
mælt.
Konurnar höfðu valið nokkra
kafla úr þessum efnivið til að
flytja þarna og fengið karl einn i
kauptúninu til að vélrita hand-
ritin. Hafði hann bætt við stöku.
frá eigin brjósti, sem stóð á
handriti þeirrar konu, sem upp-
lestrinum lauk þarna á
leiksviðinu. Og frúin sýndi svo
mikinn „manndóm” að láta þá
stökuna fjúka með. en hún
hljóðar svo:
Þið seint munuð jöfnuð fullan fa.
þótt fridaga eignist þið marga slika.
nema þið kunnið að koma þvi a.
að karlarnir gangi með börnin lika.
Ólafsvik, I des. 1975.
Stefán Þorsteinsson.