Lesbók Morgunblaðsins - 10.04.1927, Blaðsíða 7

Lésbók moeöunjblaðsín's
Fjarskygni.
»Að sjá i gegnum holft og haeðlr.<
Talið er víst, að sá tími sje ná"
lægur, er menn geta sent lifandi
myndir í einskonar útvarpi, að menn
geti jafn framt því, sem þeir heyra
raddir gegn um útvarpstækin,
sjeð mynd þess sem talar, á
hvítu klæði, á vegguum hjá sjer.
Jafnframt útvarpi orða og hljóma,*
verði hægt að senda lifandi myndir
út í geiminu, til móttökutækja, er
varpa myndunum á vegg í heimilum
manna.
I mörg ár hafa hugvitsmenu bro.tið
heilan um, hvernig hægt væri að
koma þessu í kring. Meðal þeirra
manna, er unnið hafa að þessu, er
skotskur verkfræðingur Baird að
nafni. Fyrir fjórum árum tókst hon-
um að senda þráðlaust „skugga* ‘ -
myndir á hreyfingu. Móttökutækið
sýndi hvorki ljósbrigði, svipbrigði cða
neitt slíkt, aðeins útlínur myndarinu-
ar hrcyfðust, eins og þegar' skugga
bregður á vegg.
En snemma á árinu sem leið, tókst
Baird að senda mynd af mannsaud-
liti. Gátu þeir, sem við móttöku-
tækið voru, greinilega sjeð svip og
iiil svipbrigði mannsins. Og nú er
Baird kominu svo langt í ranusókn-
um sínum og undirbúningi, að hann
iullyrðir, að brátt muni hann geta
stofnsett og starfrækt útvarpsstöð, er
geti sent lifandi myndir um alt Eng-
land.
Talsverðra truflaha verður vart við
sendingu mynda, eins og sendingu
hljóma. En fullyrt er að truflanirnar
við myndasendinguna sjeu áhorfend-
um ekki eins hvumleið, eins og hljóð-
truflanirnar. peir, sem þekkja til
útvarps, eru því einkar kunnugir,
að oftlega heyrist urg og blístur
alskonar er ýmist gerir möunum*
erfiðara að heyra til útvarps'
ins, ellegar jafnvel gerir mönnum
ill-mögulegt að hafa þess not. Trufl-
anir þessar koma oft svo suögglega,
að meun sem hafa heyrnartól um
höfuðið, geta fengið lokur fyrir
eyrun.
En truflanir á myudumim eru ýmist
hvítar rákir, er renna til eftir veggn-
um, ellegar því svipaðast, sem vfir
myndina komi mismunandi þjett, hvít
skæðadrífa. petta gerir myndina að
sönnu óskýrari, en veldur eigi þeim
óþægiudum fyrir áhorfendur eins og
hljóðtruflanir velda hlustendum.
Hingað til hefir þurft að hafa
fyrirkomulag á kvikmyndasendingum
þannig, að persónur eða atburðir þeiv,
sem myndir eru sendar af, þurfa að
vera í sterku ljósi. En Baird fullyrðir,
að þess sje ekki langt að bíða, að
hægt sje að senda myndir af atburð-
um, sem gerast í rökkri eða því
nær dimmu.
pegar svo langt er komið, gerast
mörg undur á þessu sviði, því þá
er t. d. hægt aff taka myndir af
mönnum, án þess þeir hafi hugmynd
um, og senda þær veg allrar verald-
ar, svo menn í fjarlægum hjeruðum
geti sjeð hverja hreyfingu, hvert
svipbrigði þeirra. pá verður í ófriði
hægt að taka myndir af hersveitum
er læðast áfram á næturþeli, og
senda myndirnar að hermönnum óaf-
vitandi, beint í herbúðir óvinanna.
. Yfirleitt er lítt mögulegt að gera
sjer grein fyrir, hvaða breytingum
það kemur af stað, þegar fjarskygnis
áhöldin eru svo fullkomin, sem búist
er við að þau verði á næstu árum.
——<w±>-
Kirkjnrnstin i Kirkjnbæ.
í Lesbók var fyrir stuttu grein
um og mynd af kirkjurústinni miklu
í Kirkjubæ á Straumey í Færeyjum,
og þar sagt frá því, að komið hefði
fram tillaga um það í Noregi, að
Norðmenn legðu fram fje til styrktar
Fære.vingum, svo þeir gætu látið f«11-
gera kirkjuna.
Ef til vill eru það margir af les'
endum „Lesbókarinnar“, sem lítið
vita um þetta mikla mannvirki frá
fornum tíma, en vildu gjarnan fræð-
ast um það, og verður því hjer bætt
nokkru við það, sem sagt var í Les-
bókinui um þetta efui.
JCjrkjurústin er við Kirkjub* á
súðurodda Straumevjar. Og er tulið
víst, að kirkjan hafí átt að verða
höfuðkirkja Færesinga, cn Færcyiug-
ar voru, eins og kunnugt er, alt frá
timum Olafs konungs kyrra, og fram
á 16. öld, sjerstakt biskupsdæmi. Og
eftir húsaleifum þeim að dæma, sem
cnu sjást umhverfis kirkjurústina,
lítur iit fyrir, að þar hafi staðið
munkabústaður, klausturskólar og
aðrar byggingar.
Pað er jafuvel talið sennilegt, að
Sverrir konungur, sem dvaldi í Fær-
eyjum frá því á barnsaldri og þar
til að hann var 25 ára, hafi íengið
þariia fyrstu mentun sína.
Kirkjurústiu liggur ekki, eins og
venjulegast á öðrum kirkjum, í austur
og vestur, heldur í suðuustur og uorð-
vestur, og er það talið að stafa af
ýmsum staðháttum þarna, jarðvegi
og öðru.
Kirkjurústin er bygð I hreinuui,
gotneskum stíl, og myndar hjer um
bil ferhyrning, en álma allstór, er
bygð út úr norðurhliðiuni, og sagði
gamalt fólk 1820, að það hefði heyrt
þess getið að þessi álma hefði verið
með þaki , en síðan hefir það hrunið.
Aðalbyggingin er að inuanmáli 72
feta löng og 23 feta breið, hliðar-
álman, sem líklegt þykir að hufi útt
að veru skruðhús, er 21 fet á lengd,
og 12 fet á breidd.
í vesturenda aðalbyggingarinnar, er
hæð múrsins enn 30 fet, en uð vest-
anverðu er haim nokkru lægiú. Alls
staðar eru veggir 5 feta þykkir.
Að vestanverðu eru 24 feta háar
dyr, og hafa þar auðsjáanlega átt að
vera aðaldyr kirkjuunar. Að sunnan-
verðu eru auk þess tvennar uiiuni
dyr og 5 afar stórir gluggar. Móti
austri og norðri er aðeins einn gluggi,
og á útbyggiugunni stór bogagluggi,
einn til austurs og annar minni hriug
gluggi til vesturs.
pað segir sig sjálft, að efnið í
þessari bvggingu, sem staðið hcfir að
nokkru leyti ósködduð í 7—8 aldir,
hcfir upprunalega verið ósvikið. Vcgg*
ir allir eru bvgðir úr óreglulega
höggnu grjóti, og er grjótið bundið
sarnan úr óvenjulega sterku kalki, sem
ólitið er að muni vera unnið úr skclj-
um. Höggvið letur er víða á kirkju-
rústinni, t. d. milli glugga og yfir
dyrum. Eru þar og víða höggnir kros.s
ar og bogi dreginn utan um. Á stcin-
ununi 6, er stevpt.ir cru í bnða hliðnr'
veggina, og ætlaðir eru til þcss að