Lesbók Morgunblaðsins - 26.05.1929, Side 4
164
LESBÓK M0RG4JNBLAÐSINS
Nauta-at.
sjeð það með eigin augum, hvers
spænska þjóðin er megnug, þrátt
fyrir niðurlægingu þá, sem hún
hefir komist í eftir missi nýlenda
sinna; þeir munu sjá að hún er
ennþá fær til stórræða og verð-
skuldar að vera skipað framariega
á bekk með mehningarþjóðunum
í.Evrópu, hvað sem þeir segja, er
trúa af fávisku sinni eða illgirni
úreltum h'leypidómum um menn-
ingarskort, gjegómagirnd og ó-
mensku Spánverjans.
Þeir munu fyrst og freinst sanli-
færast um þá ómetanlegu listrænu
og bókmentalegu fjársjóði, sem
spænskt þjóðlíf hefir að geyma,
ef þeir vilja gera svo lítið að líta
inn í „spænska þorpið“, sem er
ein af deildum sýningarinnar. Það
er meistaraleg eftirstæling á gam-
aldags víggirtu þorpi frá GÖmlu
Kastilíu, með bændabýlum, úti-
húsum, verslunarholum, veitinga-
krám, serkneskri kirkju og hrÖr-
lfcgum rústum brendra riddara-
borga. Húsin eru með mismunandi
sniði og sýna byggingastíl helstu
hjeraða á Spáni á ýmsum tímum.
Þar mun verða hægt að gæða
sjer á uppáhaldsrjetti Spánverja,
sem þeir kalla „puchero“, og
bragða vín frá VaMepennas eða
Rioja.
Væri Don Quijote þangað kom-
inn, mundi hann sannarlega verða
frá sjer numinn. Þetta hlyti að
vera Toboso, fæðingarborg hinn-
ar óviðjafnanlegu Dulcineu, —
mundi hann hugsa, því hreysin
irundu fyrir hans sjónum vera
hallir, liver annari ríkulegri, og
í einni þeirra biði hún hans, þang-
að til hann hefði lagt að velli alla
f jölkyngismenn og yfirgangs-
sama farandriddara í heiminum.
Þar mundi og hinn aðalborni herra
frá Mancha fá tækifæri til að
þreyta burtreiðar við aðra ridd-
ara, sem hefðu krafta í kögglum
og hjartað á rjettum stað.
í þessu „spænska þorpi“ verða
sem sje háðar burtreiðar og nauta-
öt, eins og þau tíðkuðust á mið-
öldum, þegar það var eingöngu
leikur tíginna manna, en ekki al-
þýðuskemtun eins og nú er orðið;
auk ]iess verða sýndir þar þjóð-
leikir og dansar frá Öllum hjeruð-
um Spánar. Það verður vafalaust
mörgum starsýnt á hinar hros-
mildu, tígulegu Spánardætur, er
þær dansa fandango, bolero eða
jota af tilfinningu og syngja um
leið með seiðandi rödd einhverja
gálausa „co]da“ (ferskeytlu) eða
saknaðarljúfar „seguidillas.“ Allt
sem miðar að því að kenna gest-
unum siði og háttu Sþánverja,
skapgerð þeirra og sál þeirra,
veiður þar á boðstólum fyrir lítið
verð og litla fyrirhöfn.
Listamenn fara eltki erindisjeysu
á þessa sýningu, því að stærsta
liöllin þar er tekin undir ]iað að
sýna þróun spænskrar listar frá
upphafi til vorra daga. Hún er 32
þús. fermetra að flatarmáli og
turnar hennar eru alt að 60 metra
háir. Hátíðasalurinn getur rúmað
20 þús. áhorfendur. Þar verða
samankomin mörg frægustu verk
spænskra snillinga; frá Prado-safn-
inu í Madrid eru lánuð þangað mál-
verk eftir Ribera, Velázquez, Zur-
barán, Goya og aðra snilliniga.
Pyrir utan listahöllina hafa 12
—15 stórhýsi verið reist handa
sýningunni. Viktoria-Eugenia höll-
in er ætluð útlendum þátttakend-
um, sem sýna þar iðnaðarafurðir «
og útflutningsvörur landa sinna.
Þar hafa Norðmenn komið sjer
eftirtakanlega vel fyrir með fisk
sinn, og niðursuðuvörur, og í sam-
bandi við sýningu sína hafa þeir
gildaskála, sem lokkar eflaust til
sín margra spænska fiskinnflytj-
endur og rjetttrúaðar fiskætur.
íslendingar höfðu ekki efni á
að leigja sjer eitt skot í Viktoria-
höllinni til að sýna þar sinn óvið-