Lesbók Morgunblaðsins - 20.04.1930, Qupperneq 8

128
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Öll hlutafjelög liafa sjerstakar
stjórnir, en hjer er það einn niað-
ur, sem öllu ræður. Bifreiðaverk-
smiðjurnar, járnbrautirnar, skipin,
flugvjelaverksihiðjurnar og land-
búnaðarvjelaverksmið j urnar — alt
etu þetta hjól í einu sigurverki og
Ilenry Ford sjer um það, að sigur-
verkið gangi. Og sá sein næstur
honitm gengur er Edsel sonur hans.
Þótt faðir hans vilji ekki láta
hann ráða miklu, þá kemur að því,
að hann verður að ráða. Og hann
er þegar farinn að láta til sín taka
og hann heíir nógan áliuga fyrir
því að auka framleiðsluna. Ilonum
eru að þakka, fremur en nokkrum
öðrum manui, þær breytingar, sem
nýlega voru gerðar á Fordbílunum.
Átti hann þó við raman leip að
draga, því að faðir hans áleit bíl-
inn nógu íullkominn, og engar
breytingar höfðu verið gerðar á
honum í 20 ár. Henry Ford hafði
tekið ástfóstri við „Model T“.
Hann hafði sjálfur fundið hann
upp þegar aðrir voru að reyna að
stæla • franska bíla. Hann hafði
sjálfur íundið upp vagn, sem einu
sinni var kallaður „lokuð kerra“,
setti þar í sterkan hreyfil, setti
aktaugarnar í samband við fóthe'm
il, þótt allir vjelfræðingar liefði
fullyrt að það væri ekki hægt. En
þessi vagn seldist meira en nokkur
annar, nokkuð yfir fiintán miljónir
og upp af þvi hefir vaxið stærri
iðnaður en nokkur einn maður hef-
ir stjórnað.
En þrátt fyrir það, þótt svona
vel gengi, voru keppinautarnir
farnir að draga á Ford. Á tveimur
árum fór sala bíla hans minkandi.
Keppinautarnir urðu jafuir að
framleiðslu og fóru svo fram lir.
Margir reyndu að koma Henry
Ford í skilning um að það væri
rangt að halda svo fast við bíllag-
ið, en gáfust upp við það. Menu
eins ng Senator Couzens, Dodge
bræður og fleiri deildu við hann
am þetta og yfirgáfu hann svo.
Svo breyttist bílasnið stórkost-
lega á tveimur árum og eins eftir-
spurnin að bílum. Bandaríkjaþjóð-
in rakaði að sjer fje, örar en dæmi
voru til áðuf. og hún vildi fá tæki-
færi til að eyða fjenu sjer til þæg-
ípda.', Og þa .jókst í’tir.spurn a dj
jrí ftóujn hn Fords. 'Ódýrari ■ ftM.'
voru heppilegri meðan inenn höfðu
ú" litlu áð moða, en nú heimtaði
fólkið dýra bíla. En Henry Ford
sat fastur við sinn keip — og
„Model T“. Þá misti hann marga
af bestu mönnum sínum. Hann
rjeði aðra menn í þeirra stað, unga
menn sem ekkj höfðu unnið nema
nokkur ár í verksmiðjunum, og öll,
um ókunnir utan við Ford-iðju-
verin. t
Þá var það að Edsel Ford skarst
í málið og hann gat sannfært föður
sinn um það að þráinn' í honum
væri til ills eins. Og þá vár breytt
um og hinum nýja Ford hleýpt
af stokkunum.
Edsel Ford hefir mikinn áhuga
fyrir flugvjelasmíðinni og flugsam-
göngum, en hann flýgur þó sjaldan
sjálfur. Menn segja að það sje
vegna þess að faðir hans vilji ekki
leyfa honum það. Hann þykist eiga
of mikið í hættunni þar sem Edsel
er. En þótt Edsel fái ekki að
fljúga, þá getur hann þó búið til
ílugvjelar handa öðrum. Og þe'ir
feðgarnir eru innilega sammála um
það, að þess muni ekki langt að
bíða að jafnmargar litlar flugvjel-
ar verði í notkun eins og litlir
bílar.
Flugvjelaverksmiðjur Fords
leggja mikið kapp á að búa til
góðar flugyjelar. A hVerjum degi
eru gerðar endurbætur á þeim.
Flugsamgöngum fleygir nú svo
fram, að það er freistandi fyrir
ungan og upprennandi mann eins
og Edsel Ford, að láta til sín taka
með endurbætur á því sviði. Og
hann hefir gengið að því með
sama kappi og faðir hans forðum
að bílasmíðinni.
í verksmiðjum Fords vinna 60
þúsundir manna. Yerksmiðjurnar
eru löng- steinsteypuhús, með mörg
um gluggum, og e'r þeim reglulega
iiiðurskipað. Upp úr háum reyk-
háfum streymir sífelt reykjarmökk
ur. .Úst úr bræðsluofnum kemur eld-
ur og glóandi málmur. Á kvöldin
eru verksmiðjurnar upplýstar með
grænum ljósum, sem þykja hollari
fyrir sjónina en önnur ljós. í þús-
undum glugga, röð við röð, eru
þessi grænu ljós, og eru í nátt-
myrkrinu að sjá eins og skraut-
öídar. Þefta kr sttrrvdídi FUrÖs.
Smælki.
Ameríkumenn vilja gjarnan hafa
met í hinu og þessu, og eru margar
íþróttirnar all-skringilegar. — Mað
ur nokkur í Indianapolis segist
hafa brúkað sama flibbahnapp frá
1886, en hann hafði varla gert
þetta opinbert, fyr en annar kom
til sögunnar, e'r keypt hafði tvo
hnappa 1883 og brúkar báða ennþá
Maður nokkur í Bandaríkjunum
hefir látið gera líkkistu sína, vánd
aða mjög. Meðal annars skrauts á
henni er mynd af A1 Smith, sem
var forsetaefni við kosningarnar
1928. Segir maðurinn, að hann hafi
haldið svo mikið upp á Smith, að
liann vilji hafa mynd hans í gröf-
ina með sjer.
Hún: Hjer stendur að me'ðal-
aldurinn hafi hækkað um 13 ár.
Hann: Það er fyrirtak.
Hún: Því ertu svo ánægður yfir
því.
Hann: Þá geri jeg mjer von um
að þú ljúkir við að stoppa sokk-
ana mína.
xVv.^v.Áv.eev.tlv.'v.',.v.v.v'.,.,.,.v.r..'//.v.v.,..v.l.l.l.l.l.l..l.f.l.l.l.l.i:i.l.lll.l!l.lJf^
—- Pabbi, kennarinn segir að
silkiormurinn sje mesta nytjadýr.
—• Svo. — Konan t hans notar
sennÍFkffl BkM siikisofelpa.