Lesbók Morgunblaðsins - 10.07.1932, Blaðsíða 4

208
LESBðk MORGUNBLAÐSINS
Jarðgeislar.
/
Eftir dr. K. R. v. Rogues.
Þýskur maður, v. Pohl fríherra, þykist hafa furdið hver
sje ástæðan til þess að menn fá krabbamein. Hann segir
að veikin stafi ekki af sóttkveikju, heldur af hættulegum
straumum eða geislum, sem stafa út frá jörðunni. Hann
hefir gefið út bók um rannsóknir sinar í þessu efni. —
Sii skoðun, sem jeg ætla að
tala hjer um, er svo stórfengleg
og hefir svo merkilega þvðingu
fyrir mannkynið, að ef jeg væri
spurður livaða dóm jeg vildi
leggja á hana, þá mundi jeg skjóta
uijer undan því að svara beinlínis,
en segja: „Jeg veit það ekki“.
Sem lyflæknir og ráðgjafi fjölda
manna verð jeg að vera varkár og
tortryggja alt, en á hinn bóginn
er skoðunin svo sennileg, og hún
styðst við fengna reynslu mann-
kynsins og -—■ rannsóknamaður-
inn er svo ákveðinn og viss í
sinni sök, að jeg er með sjálfum
mjer sannfærður og get ekki kom-
ið fram ineð neinar mótbárur. En
þótt þetth væri ekki rjett, nema að
litlu lejdi, og þótt ekki væri hægt
að hjálpa nema fáeinum mönnum,
og ef rannsóknum yrði haldið áfram
með öilum þeim ráðum, sem unt
er, þá væri þessar Oínur ekki ófyr-
irsynju ritaðar.
Kenning v. Pohls byggist á því,
að til sje heilnæmir og hættulegir
ósýnisgeislar. Það gildir einu hvort
menn kalla þessa geisla .kosmiska'
geisla, eins og franski vísindamað-
urinn Lakhovsky*, eða jarðgeisla,
e:ns og v. PohO. Niðurstöður
Jieirra beggja eru svo merkilegar,
að maður getur ekki neitað því
lengur, að til sje ósýnisgeislar, eða
straumar, sem hafa mikil áhrif.
Nú Iiefir v. Pohl gefið út hók
sem heitir ,,Erd-Strahlen als Krank
heitserreger" (Huher-forlag, Dies-
sen vor Miinchen) og þar segir
liann frá nærfelt 30 ára tilraunum
sínum með ,,óskakvist“, og ýms-
um atvikum og staðreyndum, sem
* Hann hefir fengist við að
rannsaka hættulega geisla, sem
stafa frá sólinni í sambandi við
sólblettina.
eru svo talandi, að maður verð-
ur að trúa þeim. Hann staðhæfir
(og sannar) hvorki meira nje
minna en það, að -jarðgeislar sje
orsök krabbameins. Aðrir, svo
sem Winzer og Melzer hafa áður
látið hið saina í Qjós (sjá lækna-
vikuritið „Medizinisehe Welt“
1927), án ]>ess þó að þeir hafi get-
að fært jafn mikil og sannfærandi
rök að því eins og v. Pohl.
Geislarnir.
v. Pohl ber eltki á móti því, að
til sje „Kosmiskir“ geislar, held-
ur þvert á móti játar hann, að þeir
stafi frá sólblettum og tunglinu,
en hann er jafn viss um hitt, að
geislar eða straumar þeir. sem
bar.n hefir Luidið með „óskakvisf-
inum“, stafi frá jörðinni sjálfri.
Samkvæmt' kenningu hans, stafa
, negativir" rafgeis'lar frá hinum
glóandi kjarna jarðarinnar, og
leita helst framrásar þar sem
vatnsæðar eru í jörð eða sprungur.
Geisla þessa leggur lóðrjett út frá
jörðinni, og þeir geta smogið í
gegn um alt með svo miklum
krafti, að engin einangrun dugar.
Og svo ná þeir langt út fvrir
jörðina, að v. Pohl hefir orðið
]>eirra var — í flugbelg — í rúm-
lega þúsund metra hæð.
Hjer skortir frekari rannsóknir.
AMsindin eru enn komin skamt á
leið í þekkingu á ósýnisgeislum,
enda. eru rannsóknir á þeim enn í
bernsku, og áhöld til þeirra vant-
ar. v. Pohl og þeir sem fylgja hon-
um (þar á meðal læknar), nota
,,óskakvist“, sem er nokkurs kon-
ai „sjötta skilningarvitið“ —-
næmleiki, eða öllu heldur ofur-
næmleiki á geislastrauma. ,,Óska-
kvisturinn“ sýnir með mælanleg-
tim titringi stefnu og styrkleika
geislastraumanna, en straumar
þessir eiga ekkert skylt við út-
geisliui af radíum.
Krabbamein.
Það er langt síðan að inenn þótt-
ust Skynja, að eitthvert samband
væri milli krabbameins og stað-
liátta. Fyrstu mennirnir, sem gátu
]>ess til. svo mjer sje kunnugt,
vr.ru læknarnir Kolb og Prinzing
(sjá Zeitsehrift f. Krebsforschung
1 í‘14). En þeir komust þó ekki að
neinni fastri niðurstöðu um það.
En liitt var sannað, að krabbamein
\æri miklu tíðara í ýmsum hjer.uð-
um en öðrum og þó sjerstaklega á
vissum stöðum (húsum eða bæj-
um). Með margra ára rannsóknum
hefir Pohl tekist að sanna, að rúm
krabbameins-sjúklinga (eða þeirra>
sem dáið liafa úr krabbameini)
hafa einmitt staðið þar ,sem sterk-
ar útgeislanir eru úr jörð. Hann
er því sá fyrsti, sem tekur sjer
fyrir hendur að sanna með skipu-
legum rannsóknum, að jarðgeisl-
arnir sje orsök krabbameins.
í janúarmánuði 1929 rannsakaði
hann, uridir opinberu eftirliti,
honum ókunnan stað, þorpið Yils-
biburg í Bayern. Átti hann að
finna þar með „óskakvisti“ sínum
hvar jarðgeislar kæmi fram. Þetta
gerði hann og merkti á uppdrátt
af bænum með línum hvar geisla
straumar væri. Síðan ljetu yfir-
völdin merkja á kortið kross við
öll þau hús, þar sem einhver hafði
dáið úr krabbameini, og var þar
farið eftir 10 ára skýrslum lækna
(1918—1928), og þá kom það
undraverða í Ijós, að krossarnir
fylgdu nákvæmlega þeim Gínum,
sem Pohl hafði markað á uppdrátt
inn, en enginn kross lenti utan við
Iiær línur. Sömu tilraunir hefir v.
Pold gert í öðrum bæjum, og
árangurinn hefir orðið sá sami.
Aðrir sjúkdómar.
f bók v. Pohls er þess líka get-
ið. að jarðgeislarnir <jeti valdið
öðrum sjúkdómum, eða ýtt undir
þá, svo sem svefnleysi, andarteppu,
æðabólgu, hjartveiki o. s. frv. Er
þar getið um mörg dæmi þar sem
sjúklingum batnaði, þegar rúm
þeirra voru færð úr stað og
þangað sem jarðgeislarnir náðu
þeim ekki. Eins og áður er sagt.