Lesbók Morgunblaðsins - 05.11.1933, Síða 6

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
342
Jonas Lie.
Á morgun eru 100 á;
síðan hann fæddist.
Jonas Lie.
Jónas Lauritz Lie fæddist 6.
nóvember 1833 á Eker lijá Hauga-
sundi. — Faðir hans, Mons Lie
var málafærslumaður og fluttist
liann nokkrum árum seinna til
Tromsö og var skipaður bæjarfó-
geti þar. Móðir Jónasar var ættuð
frá Norður-Noregi og voru þau
lijónin talsvert skyld.
Þegar Jónas Lie var 13 ára
fluttist faðir lians til Sunnhörða-
lands og tók þar við sýslumanns-
embætti. Var Jónas nú sendur til
Frederiksværn og átti að gera
hann að sjóliðsforingja. En hann
fór aldrei nema eina ferð á her-
skipi og eftir það var hann settur
í latinuskólann í Bergen og síðan
í Kristiania. Þar var hann sam-
tíma þeim Björnson, Ibsen og
Vinje. Hann varð stúdent 1851 og
lauk lögfræðisprófi 1858. Árið eft-
ir settist, hann að í Kongsvinger
sem málafærslumaður.
Árið 1859 kvæntist hann frænd-
konu sinni Thomasine Henriette
Lie og kom tengdafaðir hans hon-
um í kunningskap við A. B. Sta-
bell, forstjóra norska Kreditbank-
ans. Varð það til þess, að Jónas
Lie steypti sjer inn í timburbrask,
sem þá var í algleymingi í skóg-
ar hjeruðunum í Austurdal. En
það endaði með ósköpum og 1868
fluttist Jónas sem öreiga maður
til Kristiania og hugðist hafa þar
ofan af fyrir sjer með ritstörfum.
Hafði hann þá gefið út ljóðabók
fyrir tveimur árum og skrifað
margar greinir í blöðin, aðallega
um utanríkismál. Nú skrifaði hann
um langt skeið grein í laugar-
dagsblað „Morgenposten", og fekk
hann 12 krónur í ritlaun fyrir
hveirja grein. Greinar hans voru
fjörugar og fullar af nýjum hug-
myndum, sem oft voru aðeins
skýjaborgir. Var blaðamenska
lians mótuð af hinu einkennilega
samblandi af ímyndun og veru-
leika, sem einkent hefir skáldskap
hans.
/
Um jólin 1870 kom út skáld-
saga hans „Den Fremsynte“ (Da-
víð skygni) og gerði hún hann
frægan á svipstundu. Fekk hann
mi fjárstyrk, ferðaðist til Róm og
á næstu árum gaf hann vit „Skild-
i'inger og Fortællinger fra Norge“
og „Tremasteren Fremtiden eller
Liv Nord paa“. 1874 kom út hin
ógæta saga „Lodsen og hans
Hustru“ með meistaralegum lýs-
ingum á sjómannalífi og mann-
eðli. Þetta ár veitti stórþingið
honum skáldalaun og helt hann
þeim til æfiloka. Rak nú liver
bókin aðra og yrðj of langt mál að
telja þær allar. Þó má geta um
„Livsslaven“, Familien paa Gilje“,
„En Malström“, þar sem fram
koma endurminningar hans frá
timburbraskinu, „8 Fortællinger“
(þar á meðal hin ágæta smásaga,
Tobías slátrari), „Onde Magter“,
„Trold“, sem allar hafa notið mik-
illa vinsælda og gert höfundinn
frægan. En ekki tókst honum eins
vel með leikrit sín. Það var aðeins
eitt þeirra, „Lindilin“, (samið upp
úr einni sögunni í ,,Trold“), sem
nokkrum vinsældum náði.
Jonas Lie andaðist 5. júlí 1908.
Hann er talinn með fremstu skáld-
um Norðmanna, og á þann heiðurs-
sess skilinn. Öll ritverk hans hafa
þrisvar sinnum verið gefin út í
heildarútgáfu.
— Hvernig líst þjer á þessa, sem
leikur á fiðluna?
— Hún minnir mig á Gretu
Garbo.
— Hvemig þá ? Ekki kann
Greta Garbo að leika á fiðlu.
— Það kann þessi ekki heldur.
Fyiir kvenfólkið.
VII. Feitt andlitshörund —
nabbar á nefi og höku.
Jeg verð fyrst að taka það fram,
að seinna mun jeg skrifa grein
um bólur í andliti, en það er að-
allega læknanna að gera að þeim.
Það er tiltölulega sjaldan að
ungar stúlkur hafa hinar leiðin-
legu bólur í andliti, nema því að-
eins að hörundið sje of feitt. En
svarta nabba geta menn fengið,
hvort sem hörundið er þurt eða
feitt. Og oft kemur það fyrir að
fituútsláttur er aðeins sums stað-
ar á hörundinu en það annars
vstaðar þurt.
Þegar hörund smitar, stafar það
af því, að of mikil fituútférð er
um svitaholurnar, og getur hún
orðið svo mikil, að svitaholurnar
stíflist og þenjist út. Fitan dreg-
ur í sig ryk úr loftinu og verður
svört. Þannig myndast hinir svörtu
,nabbar.
Það eru nóg meðul til þess að
gera hörundið þurrara og einnig
er hægt að dylja nabbana, en
hörundið læknast ekki á þvi, og
verður bæði líflaust og litlaust við
notkun þeirra meðala.
Best væri, ef menn gæti leyft
sjer það, að nota hvað eftir annað
aðferð Dr. Jaquet, því að hún
læknar hörundið á skömmum tíma.
En fyrir þær konur, sem ekki
geta notið þessarar lækningar, eru
þó til önnur ráð. Besta ráðið er,
að bursta á hverju kvöldi þá hör-
undsbletti, sem em smitandi og
með nöbbum. Notar maður til þess
mjúkan bursta, sem difið er ofan
i heitt vatn, sem ein teskeið af
borax hefir verið uppleyst í. (Þó
verður að bursta mjög gætilega í
fyrstu). Þessi burstun örfar starf
svitaholanna og gerir hörundið
þurt. Einu sinni í viku, og sjaldn-
ar þegar manni fer að batna, má
þrýsta nöbbunum út úr hörund-
inu með hreinni rýju.
Eftir hverja burstun má bera
dálítið af nærandi smyrslum á
hiiðina og nudda þeim vel inn í
hana, svo að hún verði ekki of
þur, og ómjúk. En eftir nokkrar
mínútur verður að þurka af húð-
inni gljáa smyrslanna.