Lesbók Morgunblaðsins - 21.01.1934, Blaðsíða 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
21
Erfðaskrá Nobels, með eigin hendi hans, sem við lá að yrði gerð
ógild.
Skyldi vöxtunum skift í fimm
hluta jafn stóra handa þeim, sem
mest afrek hefði unnið í eðlis-
fræði, efnafræði og lífeðlisfræði
eða læknisfræði, einn hlutinn
skyldi falla þeim í skaut, sem á
umliðnu ári hefði gefið út hestu
söguna með hugsærri stefnu og
anda, og loks skyldi einn hlutinn
ganga til þess manns, sem best
hefði unnið að vexti bræðralags-
liugsjónar þjóðanna og með mest-
um árangri. Úthlutun fjögra
fyrstnefndu verðlaunanna skyldi
annast þessar sænskar stofnanir:
vísindafjelagið, Karolinska stofn-
unin og akademíið í Stokkhólmi.
En friðarverðlaununum skyldi
fimm manna nefnd, kosin af
norska stórþinginu, úthluta.
Það munaði minstu, að þessi
erfðaskrá jTrði ógild. Ástæðan var
sú, að ýms ættmenni Nobels mót-
mæltu og reyndu að fá hana gerða
marklausa fyrir formgalla. Ef það
liefði tekist hefðu Svíar mist það
úr askinum, sem þeir telja þjóðar-
heiður sinn. Þakka má það frem-
ur en nokkrum einum manni öðr-
um, Lindhagen borgarstjóra í
Stokkhólmi, að erfðaskránni var
bjargað. Málaferlin um hana stóðu
í fimm ár, og hefði dómur gengið
í málinu í París, þar sem erfða-
skráin var gerð, er lítill vafi á, að
hún hefði verið ónýtt, vegna form
galla. Lindhagen tókst að koma
deilumálinu á sænskan vettvang
og þar náðust loks sættir við erf-
ingjana, er loks gengu að tilboði
um að þeir fengi 1.200.000 krónur.
Og að því loknu hófust veitingar
1901. Hafa alls 166 einstakir menn
og stofnanir fengið verðlaun á
umliðnum 32 árum og nema þau
rúmum 19 miljónum króna. Verð-
laun þessi eru breytileg, livað
upphæðina snertir, því að þar
kemur til greina peningagengi og
verðbrjefa og ýmislegt fleira. —
Markúsartorgið.
I Feneyjum snjóaði afar mikið
í desembermánuði, en svo kom
hláka og rigning sem olli svo
miklu flóði, að hægt var að fara
á bátum yfir Markúsartorgið- Var
þar yfir að líta eins og' íshaf, og
er það sjaldgæft.
Sjóbað um vetur.
Þrátt fyrir kuldana á megin-
landi Evrópu í vetur, hefir fjöldi
íþróttamanna haldið þeirri venju
sinni að fá sjer sjóbað, að minsta
kosti einu sinni á dag. Myndin er
af sundmanni, sem kemur úr sjó-
baði í hörkufrosti.
Lægst hafa þau verið 114.000 kr.
en hæst 173.000. Af verðlauna-
þegunum eru flestir þýskir, eða
39, en þar næst koma Bretar, alls
27. Af Dönum hafa 7 fengið
Nobelsverðlaun en enginn íslend-
iugur enn sem komið er.
---
• •••
• • •