Lesbók Morgunblaðsins - 17.05.1936, Blaðsíða 4

156
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Hlutskifti gáfumanna.
eftir annað fyrir |iað. Ekki vildi
nú Björn meðg;anga þetta. Kvaðst
aðeins einu sinni eða tvisvar hafa
stolið smjöri í fangaklefa Jóns
Snorrasonar!
Þegar Jón Laxdal kom til bæj-
arins Gg var yfirheyrður, virðist
svo sem liann haii viljað gera sem
minst vtr þjófnaðinum og spjöllum
á húsinu. Kvaðst hann hvorki hafa
saknað skonroks, kringla nje
brennivíns, en eitthvað af smápen-
ingnm. sem voru á glámbekk.
hefði horfið.
Hinn 27. febrúar var Bj örn
dæmdur fyrir þennan inn-
brotsþjófnað að hýðast við
staur og þrælka æfílangt á
Brimarhó'-mi.
Framh.
Mýr amtmaður
í Færeyjum.
Færeyingar hafa fengið nýjan
amtmann. Hann lieitir Hilbert og
var áður dómari í Danmörku.
Hann sjest hjer á myndinni ásamt
korni sinni og dóttur.
Einu íúnni kom inaður i bæ og
liafði með sjer byssu. Fer kerl-
ing að skoða byssuna. rekur fing-
ur ofan í hlaupið og segir:
— Þetta hlýtur að vera góð
byssa, hún er helvíti djúp.
p.VRÍSARBLAÐ. sem gefið var
út árið 1610, segir frá ein-
kennilegum atburði:
Einn góðan veðurdag hljóp
maður fram og attur um stræti
borgarinnar, og á eftir honum
kom stór hópur öskrandi og
hlæjandi fólks, og hrópaði það að
honum smánarorðum og kersknis-
orðum, þeim sárustu, er frönsk
tunga á í fómm sínum, og er þá
mikið sagt. Þessi maður var liædd-
ur 0g fyrirlitinn af öllum.
Hvers vegna !
Vegna þess að hann helt staf á
loft. Á efri enda þess stafs voru
útspentir jámþræðir og yfir þá
þakið með dúki. Voru þræðirnir
þannig, að leggja mátti þá og
dúkinn niður með stafnum. en
þegar þeir voru útspentir, átti dúk-
urinn að hlífa manni við regni.
I ’et ta var fyrsta regnhlífin, sem
sögur fara af. ()g þess vegna varð
upphlaup, öskur og háðsglósur á
giitum Parísarborgar!
Bagan endurtekur sig altaf á
hverri öld þegar upp kemur eitt-
livað nýtt, sem menn eiga ekki að
venjast. Áður en þessi atburður
skeði höfðu menn notað „regn-
dúka“, nokkurskonar sjöl, sem
þeir breiddu yfir höfuð sjer. Eng-
inn minsti efi er á því, að .það var
mikil framför að fá regnhlífar í
þeirra stað. En þetta litla dæmi
nægir til að sanna hvað alt nýtt á
erfitt uppdráttar, og hvað gáfu-
menn, hugvitsmennirnir, em oftast
lítils virtir.
Á (’ampo de Fiori, blómatorg-
inu í Róm, stendur minnismerki
Giordano Bruno, gáfumannsins
mikla, sem skóp nýa héimsskoðun.
Hann skar fyrstur manna upp úr
með það, að heimurinn væri tak-
markalaus, hann fullyrti það fyrst-
ur manna að stjörnumar, sem
menn höfðu haldið að væri aðeins
ljósdeplar til prýði á festingunni,
væri risavaxnir linettir, og að í
himinhvelinu mundu óteljandi slík-
ir hnettir bygðii' lifandi og skyn-
emi gæddum verum. Hver vom
laun hans fyrir það að koma fram
ineð þessa skoðun? Hann var
brendur á báli fyrir það í febrú-
ar árið 1600, einmitt á þeim sama
stað, þar sem nú stendur minnis-
merki hans, uinfaðmað dýrlegu
blómskrúði. Hann var gáfusnill-
ingur, niörgum öldum á undan
samtíð sinni.
UNDAN SAMTÍÐINNÍ. Það
er dauðasvnd hugvitsmann-
anna! Það er auðveit að ámæla
þeim, sem ekki hafa kunnað að
meta snillingana, hafa ofsótt þá
og líflátið. En það sorglegasta við
þetta er ekki það. að snillingamir
hafa verið ofsóttir, heldur hitt, að
almenningur liefir gert það eftir
bestu sannfæringu.
Sá, seni heldur, að það sje að-
eins heimslringjar, sem ofsækja
gáfumenn og hugvitssnillinga.
honum skjöplast. Þegar Koper-
nicus kom fram með heimsskoðan
sína, hneyksluðust á henni hvorki
verri nje ininni menn en þeir
Marteinn Lúter 0g- Filip Melanch-
ton. Lúter sagði: „Þessi asni ætlar
að umhverfa himninum, en kenn-
ingar biblíunnar eru gagnstæðar
því, sem hann heldur fram“. En
um mikilmennið Lúter segir annar
eins vitmaður og Nietzsche, að
hann sje „heimskur sveitamaður“.
Napóleon mikli átti í stríði við
Englendinga, og gat ekki náð sjer
niðri á þeim, vegna þess að Bret-
ar höfðu yfirráðin á hafinu. Þrátt
fyrir það gat honum ekki skilist
hverja þýðingu gufuskip mundu
haf'a, og hundsaði snillinginn Ful-
ton, sem fyrstur fann þau upp og
reyndi að sýna keisaranum fram á
hverja yfirburði þau hefði yfir
seglskip.
Og stórskáldið Shakespeare varð
að þola það að vera kallaður
„versti leirbullari“ — ekki af ó-
mentuðum mönnum, heldur af
fremstu inönnum bresku þjóðar-
innar á þeim tíma.