Lesbók Morgunblaðsins - 29.08.1937, Blaðsíða 1
JWorgMwW<eiji®
34. tölublað. Sunnudaginn 29. ágúst 1937. XII. árgangur.
ÍMfitliMrprruliMlljt k/.
í síldarbragga
á Siglufirði.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini
Sfldarstúlknrnar á Siglufirði
búa fáai' í íbúðarhúsum —
heldur í sumarskýlum, sem
,,braggar“ eru uefnd. „Braggar“
l>essir eru flestir hverjir stór,
skúrlöguð timburhús og standa
sumir á staurum yfir sjó. Bragg-
arnir eru venjulega tvílyftir og
rúma tugi og jafnvel hundruð
manna, því þjett og þröngt er
búið. Þeir eru vanalega nefudir
, eftir eigandanum, eða þeim, sem
einu sinni átti þá.
Ibúðarherbergi bragganna eru
jafnau aflöng. Rúmaraðir standa
með þiljum fram, beggja vegna
í herberginu, og háarúm eru víða.
Þau virðast þó látin mæta af-
gangi.
Braggalífinu er viðbrugðið fyr-
ir gauragang ýmsan og gleðilæti,
og stúlkur, sem einu sinni hafa
dvalið sumarlangt í bragga, kváðu
ávalt langa þangað aftur — öll
sumur, alt til dauðans. Því þar
hafi þær fyrst „lifað lífinu“,
segja ]>ær á banasænginni í hárri
elli!
.Teg hafði ímvndað mjer bragg-
ana ekki ósvipaða skúrum vega-
gerðarmanna — liriplekar fleka-
hallir, allar af göflunum gengn-
ar. En þessu er annan veg farið.
Að sönnu eru braggarnir eng-
ar ljómandi draumahallir, „en
hjer líður fólki vel og gæti liðið
enn betur, ef það gætti ögn skár
hvíldartímans og peninganna
sinna“, sagði braggakona ein í
ltálfgerðum vandlætingarróm. sem
sennilega átti rót sína að rekja
til þess, að hún bjó í bragga með
manninum sínum! Iljónabönd eru
dálítið þvingandi bönd á Siglu-
firði, segja margjr.
I hverjum bragga er eitt eða
fleiri eldhús, og þar elda „bragga-
systurnar“ til eigin þarfa, hver
fvrir sig. Samsuða er þó óhjá-
kvæmileg, ef allar þær, sem hafa
aðgang að sama eldhúsi, eiga að
geta notið eldavjelarinnar að
jöfnu.
*
Það er gaman að gægjast of-
an í þessa samsuðupotta, Ungar
stúlkur sjóða t. d. kartöflur í
sama potti. Ein er bruðlsöm og
hefir keypt sjer nýjar, þrældýrar
kartöflur — en önnur er aðsjál
og lætur sjer nægja gamlar og ó-
dýrar kartöflur. Nú er enginn
vandi að þekkja sundur nýjar og
gainlar kartöflur í sama potti —
en þegar þrjár stúlkur eiga nýj-
ar kartöflur og aorar þrjár gaml-
ar kartöflur í saina sjóðandi vatn
inu. fer málið að vandast. En til
að fyrirbyggja ait misrjetti í þess
ari vandasömu l'jelagssuðu, hefir
liver stúlka hverrar suðudeildar
sitt lögákveðna kartöflumark.
Ein skora í eiula, skora í báða
enda, tvær skorur á hlið o. s. frv.
eru algengustu merkin. Pislc-
stykki og kjötbita þarf og að auð-
kenna í suðunni, og eru til þess
notaðir margvíslegir bindingar
og gegnumdrættir á spottum.
Stundum hafa kunnugar og sam
Ivndar stúlkur með sjer samsuðu
án nákvæmrar sundurgreiningar
eftirá. Súpa af nýju kjöti þykir
heppileg til slíkrar fjelagsneyslu,
og kvað gefast vel!
Annars virtist mjer síldarstúlk
urnar í bröggunum lifa í sáft og
samlyndi — en þó varð jeg þess
allvíða var, að sumar stríddu sum
Um, og sumar þoldu það illa . . .
Og hreinskilnar stúlkur trúðu
mjer fyrir því, að stundum rif-
ust sumar stúlkur þangað til tenn-
ur og hnefar rjeðu úrslitum deilu-
málanna — því hjer bæri margt
til ósamlyndis og öfundar, Og því
skyldu ekki síldarstúlkur mega
berjast einar fvrir sig í bröggum
inni, rneðan karlmenn láta sjer
sæma að slást á götum úti, við
góðar undirtektir áhorfenda?
I síldarbröggunum eru stúlkur
á ýmsum aldri, stúlkur frá ólík-
um beimkynnum og stúlkur með
lífsreynslu. Hjer eru konur, sem
viltust af sólvallagötu lífsins —
konur, sem loks leituðu sjer
skjóls og friðar undir panelþilj-
um síldarbragganna. Hjer eru
ungar stúlknr, sem sjá sólgylt
draumalöndin blika gegnum mist-