Lesbók Morgunblaðsins - 04.03.1945, Blaðsíða 1
Asgeir Þorsteinsson, verkfræðingur,
segir að áburðarverksmiðja geti gert
Strau.mh.vörf í efn.aibnabi íandsins
í EFTIRFARANDI grein skýrir Ásgeir Þorsteinsson, verk-
fræðingur, frá því, hve margskonar efnasmiðjur sje hægt að
reisa í sambandi við væntanlega áburðarverksmiðju. Þegar
fengið er ammoniak sje hægt að nota það í sódaframleiðslu
og í þvagefni, sem er til margra hluta nytsamlegt, en saltpjet-
urssýruna er sennielga hægt að nota í hagkvæma súrheysgerð.
Þegar fengið er vatnsefni, er hægt að nota það til að koma
upp lýsisherslu o. fl. Eru hjer á ferðinni nýungar sem geta
komið að miklu gagni.
SlÐUSTU mánuði hefir mönnum
orðið tíðrætt um fyrirætlanir þær,
að stofna áburðarverksmiðju hjer á
landi. Sú var tíðin, að mikið var
rætt um það, að hjer risu mikil
iðjuver til áburðarframleiðslu. Var
það á þeim árum, er framleiðsla
köfnunarefnisáburðar fór ekki fram
nema í sambandi við mjög niikla
rafmagnsorku. Á þeim árum þótti
það koma til mála, að hjer yrði
framleiddur áburður, til afnota fyr-
ir erlendar þjóðir vegna þess, hve
h.jer væri tiltölulega auðvelt að
reisa stórfeld orkuver.
En þegar aðferð fannst til þess
að handsama köfnunarefni lofts-
ins, án þess að til þess þyrfti jafn
stórfelda raforku, eins og norsku
verkfræðingarnir Birkeland og Eide
notuðu í upphafi, fóru allar fyrir-
ætlanir um áburðarframleiðslu hjer
á landi fyrir erlenda rit í veður
og vind. Á þeim árum var notkun
tilbúinna áburðarefna hjer á landi,
bæði köfnunarefnisáburðar og ann-
arra tegunda, alveg hverfandi lítil.
En síðustu 20 árin hefir þetta
breytst svo, sem kunnugt er, að
fvrir einum 10 árum var farið að
hugloiða það fyrir alvöru að reisa
hjer áburðarverksmiðju til fram-
ieiðslu á köfnunarefnisáburði handa
íslenskum landbúnaði, og tafið, að
komið gæti til mála, að áburður
sem hjer yrði framleiddur. yrði svo
ódýr að hann gæti að verðlagi og
gæðum staðist samkepni við erlend-
an áburð.
Þörfin fvrir tilbúinn ábprð er
vitanlega altaf svo takmörkuð lijer,
að hætt er við, þegar flutningsgjöld
verða lág, þá verði erfiðleikum
bundið að hal'da verðlagi á áburði,
sem hjer yrði ' framleiddur jafn
lágu og verði á erlendri framleiðslu,
er hjer byðist. En með því að
tengja áburðaframleiðslu við aðrar
i
'framleiðslugiæinar landsmanna, ætti
þetta þó að geta tekist betur, en of
áburðarverksmiðjan yrði rekin án
þess að hún kæmist í samband við
aðrar atvinnugreinar.
t
ÁBURÐARVERKSM TÐ-TA
ORUNDVÖLLUR MARGS-
KONAR IÐNREKSTURS.
— Ilvernig má þettg, takast, að
gera iðnframleiðslu þessn að tengi-
lið i stærra iðnkerfi?
Þessa spurningu lagði jeg fyrir