Lesbók Morgunblaðsins - 19.05.1946, Blaðsíða 2

238
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
En nú var vonin vöknuð á ný.
Vonin eins viss eins og dagur fylg-
ir nótt, er vakti innilega hjartans
gleði. Augun störðu út um glugg-
ana, fengu aldrei nóg af því að
fylgja hinum takmarkaða sjón-
deildarhr. Var fyrst rent upp litlu
brekkuna, síðan fylgdu þau með
íhygli útlínum gaddavírsgirðing-
arinnar, síðan haldið áfram niður
til jarðar „hjerpa megin“. Þar sem
hægt var að sjá ofurlitla jarðræmu
með steinum og greinum og úr-
kasti eftir braggabyggingar.
Þannig var sá aldingarður, þótt
ekki væri þar hægt að stíga sínum
fæti og taka á neinum hlut. Meira
segja ólöglegt að horfa þangað.
Þarna með fram veggnum var ein-
mitt litla rennan, þar sem hægt
var á kyrrum kvöldstundum, að
loknu dagsins erfiði, að hlusta á
skolpið síga út undir gólfinu.
Óþefurinn upp úr þessari rennu
jókst æði mikið, eftir því sem
hitnaði í veðrinu og sólin skein
heitar á þilin og hinar gisnu fjalir
bragganna, svo varla var lengur
hægt að opna glugga.
En þarna inn á þennan stað höfðu
töfrar vorsins slæðst, vorboðar.
Þeir höfðu smogið þarna innfyrir,
Þetta eru fyrstu öruggu merki um
vorkomu, sem hvert barn þekkir.
Þeir komu frá hinum mikla ríka
skógi, yfir rafurmagnaðar girðing-
ar, fram hjá varðmönnum og alla
leið niður að hinni skitnu skolp-
rennu og vöktu fögnuð í brjósti
hvers manns, sem þá sá.
„Velkomin! Velkomin! Vorblóm
og hrosshófur“.
Hver einasta kona í bragganum
ljómaði af gleði, er hún sá þessa
aufúsu gesti þarna utan við glugg-
ann, kinka kollinum allan daginn,
og jafnvel kalla á fjelaga sína. En
úr því vorblómin voguðu sjer þetta,
því skyldu þá ekki aðrir hafa kjark.
í húmi kvöldsins tók einn af föng-
unum sig til og hoppaði út um
gluggann, skreið eftir hinni röku
jörð, lagði sig flatan með fram girð
ingunni, losaði upp steina til þess
að geta stungið lófanum undir
blómahnaus og rifið hann upp.
Hvílíkur fengur, hvílk dásemi.
Hátt hljómaði söngurinn þetta
kvöld.
Fangarnir í karlmannadeildinni
undruðust yfir því, hvað hjer væri
á seiði. Þeir símuðu og hraðrituðu
á fingramáli sínu fyrirspurnir um
það, hvort alt kvenfólkið væri nú
orðið vitlaust. Og hvort allur frið-
ur væri úti okkar megin.
„Vorið er komið“, var þeim svar
að. „Við getum skilað til ykkar
kveðju frá vorblóminu“. „Segið þið
okkur heldur einhverjar frjettir",
sögðu þeir þar fyrir handan. „Við
vitum alt um vorið“, var þeim
svarað. „Bóndinn sáir og kúnum
er hleypt út. Krakkarnir hoppa í
paradís. Og Þjóðverjarnir drekka“.
„Takið þið saman pjönkur ykkar.
Þið verðið sendir heim; fyrr en
ykkur grunar“. Heim Þeim var
kunnugt um það. Þeir vanræktu
aldrei fullyrðingar sínar í þá átt.
„Margir voru í útivinnu í dag“,
voru þeir vanir að segja. Þeir
komu með nýjar frjettir í fangabúð
irnar aftur, þeir urðu varir við
mikla ókyrð meðal fólksins úti.
Allir væntu mikilla tíðinda.
Loftárásir á Berlín bæði dag og
nótt, sögðu þeir. Stríðið bráðum
búið. Vestri-herinn kominn með
fram allri Rín. Stríðið bráðum
búið! Rússarnir eru að ná Vín.
Stríðið bráðum búið! Frjetst hefir
að við fáum súpu með fleski, í mið'
dagsmat á morgun. Stríðið bráð-
um búið!
En á hverju kvöldi meðan þýsku
frjettirnar tilkyntu að herstaðan
hafi verið treyst við aðalbrýr og
hernum hafi tekist vel undanhald,
með miklu tjóni fyrir óvinina, þá
skiptu kvöldskýin um lit, í gull og
purpura, rjett eins og þau gæfu
endurskin af orustum, sem háðar
voru til úrslita í órafjarska. Svona
loftsjónir hlutu að boða sigur rjett-
lætisins. Þær gátu ekki logið. En
fangarnir er sátu innilokaðir þús-
undum saman, litu hverir á aðra,
og kinkuðu kolli fll samþykkis. Því
það var ekki að eins vor í loftinu,
sem dreifði áhyggjum þeirra. Það
voru meiri tíðindi í vændum.
★
Er setið var vdð vinnu á daginn
í hinum löngu og þröngu göngum,
og við þurftum að beygja okkur
yfir ræfla af gömlum gatslitnum
flíkum, höfðum við margt að segja.
Yfir hedtum þvottastömpum í
kjallaranum, þar sem konur stóðu
berfættar í trjeskóm, í skyrtum
með þýskum stimpli, rak hver
spurningin aðra.
Er nokkuð nýtt í frjettum, spurði
hvert andlit. Veistu nokkuð? Kom-
umst við heim fyrir 17. maí? Þá
hvein alt í einu 1 varðmönnunum,
svo sápan skvettist, en hjartað tók
kipp, og maður varð að keppast
við eftir mætti. „Arbeiten", öskr-
uðu þeir þýsku.
Á kvöldin, þegar „fjeð“ var talið
og komdð í hús, en marrandi Þjóð-
verjaskór og hringlandi lyklakipp-
ur voru á burt, þá byrjuðu sam-
ræðurnar fyrir alvöru. Þá þurfti að
skrafa um hvern einasta atburð
dagsins. En ef svo vel var, að náðst
hafði í þýsk blöð, þá var hrifning-
in svo mikil, að þakið nærri lyft-
ist af húsinu í þeim gleðilátum.
Því bæði greinar og hernaðartil-
kynningar gátu ekki leynt sann-
leikanum. Að vísu voru þarna hót-
andr. En staðreyndirnar gerðu þær
máttlausar. Og hernaðarkortin í
blöðunum! Ekkert sýndi betur,
hvernig komið var fyrir Þjóðverj-
um. Kortin voru sálubót jafnvel