Lesbók Morgunblaðsins - 04.07.1948, Blaðsíða 7

LESBÖK MORGUNBL AÐSINS
323
ingu höfðu konurnar ljest um 13y2 öðrum og þriðja degi, að elta ljós með
pund að meðaltali. A næstu 12 dög- augunum, en önnur hafa ekkert vit á
um ljettust þær ennfremur um 3y2 því fyr en þau eru nokkurra vikna
pund að meðaltali. Sex vikum eftir eða mánaða gömul.
barnsburð höfðu þær að meðaltali [(Þýtt úr „Science Digest“).
ljest um 17% pund. En meðalþyngd-
arauki kvenna rjett fyrir fæðingu er
22 pund, svo að enn eru eftir af því
rúm 4 pund, þegar sex vikur eru liðn-
ar frá barnsburði. Þessi þyngdarauki
stafar sennilega af fitu.
Öll börn bláeyg
Flest nýfædd börn hafa gráblá eða
vatnsblá augu. En augnaliturinn fer
að breytast á þriðja mánuði hjá þeim,
sem hafa gráblá augu. Þá fara að
koma brúnir blettir í sjáaldrið og
smám saman döknar það, svo að aug-
un verða brún (eða svört). En þau
börn, sem fæðast með vatnsblá augu,
eru venjulega bláeyg alla ævi.
Nýfædd börn kunna ekki að beita
augunum, og því sýnast þau oft rang-
eyg, af því að þau renna augunum í
skjalg. En smám saman lærist þeim
að beita augunum og fyrsti vottur-
inn um það er að þau einblína lengi
á sama hlutinn. En sje augnaráðið
ekki orðið eðlilegt þegar þau eru árs-
gömul, er sjálfsagt að leita læknis.
Önnur breyting verður líka á aug-
unum fyrstu mánuðina. Nýfætt barn
getur ekki tárast. Það er alveg sama
hvernig það öskrar og „grætur“, það
grætur þurrum tárum. Fyrstu tárin
koma venjulega þegar börnin eru
þriggja mánaða gömul, og eftir það
eru þau venjulega útgrátin á hverjum
einasta degi í nokkur ár.
Margt hefur verið um það rætt
hvort börn muni sjá um leið og þau
fæðast. En þeirri spurningu verður að
svara játandi. Að minsta kosti er það
alveg víst að þau greina skil ljóss og
myrkurs. Það þarf ekki annað til
sannindamerkis þar um, en að geisli
falli á auga nýfædds barns. Auga-
steinninn dregst óðar saman, en víkk-
ar svo aftur þegar geislinn hverfur.
Sum börn hafa jafnvel þá skynsemi á

JÚLÍ
Geislaiöur gleöji lýö,
guöafriöur blíöur;
fuglakliöur fylli hlíö
og fossaniöur pýöur.
Láttu angan blóma blítt
blœ í fangi ala,
árdag langan anda hlýtt
engivang og bala.
Hugann fylla hrifning ná
himingyllingarn ar
pegar tyllast tjarnir á
tíbrár hyllingarnar.
BENEDIKT EINARSSON
Miðengi.
íW íW • v V *
Ýmsir rithöfundar taka sjer gervi-
nöfn, og veröa frœgir undir peim. —
Hjer á landi má nefna Jón Trausta
(Guömund Magnússon), Gest (Guö-
mund Bjömsson), Örn Arnarson
(Magnús Stefánsson) og Þóri Bergs-
son (Þorstein Jónsson). Margir fræg-
ir erlendir rithöfundar hjetu álls ekki
pví nafni, sem vjer nefnum pá, og má
par telja: O. Henry (William Sidney
Porter), Anthony Abbot (Fulton Our-
sler) George Eliot (Mary Ann Evans),
Lewis Corroll (Charles L. Dodgson),
Mark Twain (Samuel L, Clement),
Glen Trevor (James Hilton), Kather-
ine Mansfield (Kathleen Murry),
George Sand (Armentine Lucile Dop-
in Dudevant).
3iUh L
yarcjar
clrotnin
T
Einu sinni var Viktoria Englands-
drotning á ferö meö hraölest. Þaö
haföi rignt mikiö um daginn og nú
var komin poka. Alt í einu sá lest*
arstjórinn hvar einhver svört vera
veifaöi ákaflega til lestarinnar. Hann
helt aö einhver hætta vasri á feröutn
og stöövaöi lestina. Maöur var send-
ur á staö til pess aö finna pann, sem
hœttumerkiö haföi gefiö. En pegar
hann var kominn svo sem 200 metra
frá lestinni bar hann aö gili. Þar átti
aö vera járnbrautarbrú yfir, en hún
var hrunin. Óskaplegt flóö haföi kom-
iö i giliö og vatniö, brotiö brúna. En
hvergi fannst sá, sem haföi varaö viö
hættunni og bjargaö lífi drotningar-
innar og margra annara.
Nokkrum klukkustundum síöar
haföi veriö gert viö brúna og lestin
komst leiöar sinnar. Eftir venju fór
lestarstjórinn aö athuga hvort alt væri
í lagi. Þegar hann skoöaöi kastljós
eimreiöarinnar sá hann aö stórt fiör-
ildi haföi flogiö á Ijóskeriö- og var
par dautt. Skugginn af pvi haföi end-
urspeglast í pokunni, svo aö honum
sýndist par vera maöur, sem baöaöi
út. handleggjunum. Þetta dauöa fiör-
ildi, sem bjargaöi drotningunni, er enn
til sýnis í British Museum.
tírii
áem dttaviti
Þú getur notaö úriö pitt til pess áö
finna rjettar áttir. Ef pú snýrö pví
Pannig aö litli vísirinb bendir á sól-
ina, pá er hásuöur mitt á milli Kátis
og tölunnar 12. v:
^ ^ ^ W ':'J v
HÁ
Sú var trú hjer áður, að aldrei pngettf.
slá há á túnum. Væri það gert, mætti
eiga vist að stöðugar rigningar kæmi
á eftir, þriggja vikna óþúrkar sögðii'
sumir. ’-í