Lesbók Morgunblaðsins - 06.11.1949, Page 7
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
499
löngu seinna. Bærinn stóð þar sem
Þórður Thoroddsen læknir bygði
hús sitt á horni Túngötu og Garða-
strætis).
54. Vaktarabær (stóð vestur við
Götuhúsatún, kendur við Guð-
mund Gissurarson vaktara. Seinna
bjó þar Sigríður Ólafsdóttir ekkja
og þar ólst upp sonur hennar
Bertel E. Ó. Þorleifsson skáld).
55. Finnbogabær, sem Jón sál.
Ólafsson átti — þar hefir Magnús
Ólafsson snikkari bygt" tvíloftað
hús. (Þennan bæ reisti Finnbogi
Björnsson, faðir Teits dýralæknis.
1859 keypti Jón Ólafsson prentari
bæinn. Húsið, sem Magnús Ólafs-
son reisti þar er fyrir sunnan
Grjótagötu og var 'lengi kallað
„Hæstirjettur“, af því að það stóð
hátt og var svo hátt að það gnæfði
yfir byggingarnar þar um kring).
56. Ástnundarbær. (Hann var
kendur við Ásmund Sigurðsson,
bróður Einars í Melkoti.' Þarna bjó
lengi Þorkell Þórðarson, einn af
hinum kunnu Borgarabæarbræðr-
um. Bærinn stóð fyrir norðan
Helgabæ). ’
57. Grjóti. (Þetta var upphaflega
hjáleiga frá Vík og er svo talið í
Jarðabókinni. Þar fyrir norðan var
Grjótatún. En þegar farið var að
byggja dómkirkjuna, var grjótið
til hennar rifið upp úr Grjótatúni
og það ónýtt. Komu þar þá kál-
garðar. Um miðbik 18. aldar var
komið þarna bæahverfi. í Grjóta
bjó einu sinni Sighvatur Sighvats-
son, langafi Sighvats Bjarnasonar
bankastjóra. Grjóti stóð næstur fyr-
ir norðan Helgabæ, neðan við
Ásmundarbæ).
58. Hákonarbær (var fyrir norð-
an Grjótaþorpið. Hann var kend-
ur við Hákon Oddsson frá Vatns-
leysu, sem kallaður var Hákon ríki,
þótt bláfátækur væri. Hann bvgði
bæinn um 1799. Sonur hans var
Einar hattari og kaupmaður, kall-
aður Haakonsen. Seinna eignaðist
Melshúsabærinn austasti.
bæinn Jón, fóstursonur Geirs bisk-
ups. Sonur Jóns var Torfi formað-
ur, er bjó þar alla sína tíð. lón
sonur Torfa reif bæinn um sein-
ustu aldamót og bygði timburhús,
sem enn stendur þar rjett fvrir
austan — Mjóstræti 10).
59. Birgittubær var þar sem hús
sjera Odds Gíslasonar stendur.
(Hann var kendur við Birgittu
Halldórsdóttur, ekkju Sigmundar
Jónssonar trjesmiðs, er hafði reist
hann. Seinna keypti Gísli Jónsson
snikkari bæinn, reif hann 1844 og
bygði þar timburhús, Brattagata
5. Kona Gísla hjet Rósa Grímsdótt-
ir, „mikilúðleg kona, há og þrek-
in og hafði hvellan málróm. Hún
drotnaði yfir Grjótaþorpi og göt-
unni, sem þá var altaf nefnd Rósu-
stígur og húsið Rósuhús.“ Sonur
þeirra hjóna var sjera Oddur V.
Gíslason).
60. Sandholtsbær þar sem nú
stendur hús Thomsenssystra.
(Hann stóð norðanvert við Grjóta-
götu og var kendur við Bgil
Sandholt, sem reisti hann. Að Agli
látnum bjó Jens sonur hans þar til
æviloka 1837. Seinast bjó þar Oeir
skóari Jónsson frá Hákonarbæ og
var bærinn þá nefndur Geirsbær.
Hann var rifinn um 1850 og þar
bygt timburhús, sem Stefán Eiríks-
son trjeskeri átti).
61. Arabær (stóð norðan við
Hákonarbæ og hjet upphaflega
Hjallakot, en dró nafn af Ara
Magnússyni, síðar í Skálholtskoti,
af því að hann bjó þar um hríð.
Þar var einu sinni þríbýli. Nú er
þar Mjóstræti 4).
62. Brekkubær rifinn og þar bygt
Vinaminni.. (Þarna var upphaflega
fjós mikið, sem Kristófer Faber
átti. Var búið í vesturenda þess
og kallað Fabersfjós. Þegar fjósið
var rifið bygði Þóroddur nokkur
Sigmundsson þar bæ og var hann
kallaður Þóroddsbær. Seinna var
honum gefið nafnið Brekka, en var
alment kallaður Brekkubær. Þar
bjuggu seinast Einar hattari Sæ-
mundsson og Guðrún Ólafsdóttir.
„Sigríður dóttir hjóna í Brekku-
bæ“ varð kona Eiríks meistara
Magnússonar í Cambridge).
63. Hákot. (Það var reist nokkru
eftir aldamót 1800, rjett hjá Ara-
bæ. Bjó þar lengi Þórður Gisía-
son og síðan Jón sonur hans, bæj-
arfulltrúi og merkur maður, d.
1902).
64. Vigfúsarkot. (Það hjet fyrst