Lesbók Morgunblaðsins - 17.09.1950, Blaðsíða 8

428
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
„MúU múta“, ,ir Guðrún.
En e Jci rak . „ateinn lengra þetta
má1
Guörún i Leirhöfn hafði átt stulku-
U'n áður en hún giftist og var ekki
Jóns barn. Ólst stúika þessi upp hja
þeim i Leiihöfn, og var kerijng móð-
ir hennar mjög vond við hana. Auk
annars kugaði hún þessa dóttur sína
til aö stela og var stúlkunni það þo
þvernauði'gt.
Esiuni var fiskur- ekki til i Leir-
h-4-i og sendi þá Guðrún dóttur sina
ut i Grjótnes að steia fiski frá Þor-
steini. Seg:? ekki af ferðum hennar
, /r tn Þg. -íteinn bónoi kom snemma
at einn ntorgun aö vanda á Grjotnesi
ni geivu. hann oían að fiskitrönum sín-
41. Sá hann þá að ailmargir spyrðing-
or v\ 'u horfnir úr trönunum. Litast
hann nú um og sjer von bráðar hrúku
-ta á Búrtjarnarholti þar suður frá,
r ekki átti þar að vera. Hleypur Þor-
steinn þangað og sjer þogar að þetta
or dóttir Guðrúnar í Leirhöfn með
íiskabagga ærið stóran á baki.
Ekki yrðir Þorsteinn á stúlkuna eða
k— sjer neitt aí henm en gengur
fram hjá henni. Halda sióaii baeði inn
í Leirhöfn og er stúlkan kemur þar í
hlaðið, bíðui' Þorsteinn hennar þar og
tekur oían af henni fiskabaggann. —
Ganga þau síðan í bæinn. Er þá mælt
að Þorsteinn hafi tálað svo yfir þeirn
Leu hafnarhjónum, að ekki hafi Guð-
rún oftar dirfst að hafa dóttur sína til j-
siikra sendiferða. Að öðru leyti ljet
Þor: .inn þetta mál ekki lengra reka.
En því tók Þorsteinn eigi fiskinn und-
ir eins af stúlkunni á Búrtjarnarholt •
mu, heldur fór sjálfur inn í Leirhöfn,
að hanu vissi, ef hann hefði það gert, að
þá mundi Guðrún hafa gengið næst
lífi dóttur sinnar.
Þorsteir.n bjó fram yfir mót átjándu
og niijái.au aldar á Grjótnesi, uns Há-
kou sonur hans tók við, er átti Þór-
ur.ni Stefánsdóttu- Skevings prests í
Presthólum. Fór Þorsteinn þá að Biika-
ióni á Sljettu til Halldóru dóttur sinn-
ar og manns hennar Jóns, sonar Vig-
fúsar sýslumanns Jónssonar og að
Blikalóni dó Þorsteinn Hákonarson í
júlímánuði 1805, áttræður að aldri og
þótti verið hafa hinn besti drengur.
(Handrit sjera Þorleifs Jónssonar á
Skinnastað, í Landsbókasafninu).
* ii 4# ^ V
GAMLI BÆRINN Á HÓLUM — Hann stendur nokkuð hærra heldur en aðrar
byggingar staðarins og sómir sjer þar vel, þótt eigi sje hann háreistur. —
Stafnþilin þrjú snúa mót vestri og er næst stofa og svefnloft yfir. Þá koma
bæjardyr og þvi næst skemma. Á bak við bessi hús sjest eldhúsið fyrst og þar
næst baðstofan. Þessi bær er friðlýstur og undir ve*nd Þjóðminjasafnsins.
Var einu sinni gert ráð fyrir að geyma þar ýmsa búshiuti, sem algengir voru a
hverju sveitarheimili á 19. öld, svo að bærinu væri fullkomið sýnishorn af
bóndabæ frá þeim tíma. — (Ljósm. Ól. K. Magnússon).
Kýrnar taldai
Einu sinni voru öldruð hjón á Reyk-
hólum og hotðu þann starfa að hfrða
kýrnar. Einu sinni vantaði margt af
kúnum og kerlingin fann upp á því
að best væri að telja þær, sem vantaði.
„Eigum við ekki að byvja á henru
Huppu?“ — „Nei, nei,“ segir karlinn,
„við skulum heidur byrja á honum
bola“. — „Byrja á honuro bola! Ónei.
Þá skulum við heldur byrja á henni
rauðu kússu“. — „Nei, við skulum ekki
byrja á henni rauðu kussu, við skulum
heldur byrja á henni Skjöldu“. — Og
þannig heldu þau áfram að telja allar
kýynar, sem vantaði. en voru þó engu
nær á eftir.
Virkið i Griiulavík.
Anno 1532 var hjer í landi í Grinda-
vík einn engelskur kaupmaður, hjet
Jóhann Breiði. Hann varð missáttur
við kóngs fóvita á Bessastöðum og
vildi ekki gjalda honum toll sem vera
átti. Einnig komu misgreimngar í með
þessum Jóhann og Hamborgurum, sem
og lágu til kaupskapar á Suðurnesjum,
og keypti hann og helt skreið nokk-
urri, er þeir áttu að hafa og komu orð
í með þeim hvorutveggjum um þessi
efni. Gerði sagður Jóhann Bi’eiði sjer
þá vígi eður virkisgarð skamt frá þúð-
um á Járngerðarstöðum, sem enn sjer
merki og gerði orð með spotti þeim
Hamborgurum að sækja til sín skreið-
ina. Tóku sig þá til hinir þýsku menn
og Bessastaðafóviti og komu óvart um
nótt upp i Grindavik, komu upp i virki
Jóhanns og slógu hann til dauða og
alla hans menn, en tóku skip og góss
og alt hvað þeir áttu. Þar sjest kumi
þeirra eða dysjar hjá virkisgarði. —
(Skarðsannall).
Fyrirboðar.
Stundum kom það fyrir í Marteins-
tungu í Holtum, sem er kirkjustaður,
en þar er jeg fæddur og upp alinn, að
eitt eða fleiri högg (oftast þó eitt)
komu í baðstofuþilið um miðjar næt-
ur, svo að allir vöknuðu. Oftast voru
þessi högg fyrirboði þess að einhver
yrði jarðaður við kirkjuna, áður en
langt um liði. — (A. J. Johnson).