Lesbók Morgunblaðsins - 04.05.1958, Qupperneq 4

236
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
hraða yfir þorpin Carbet og Le
Precheur og skall svo á borginni.
Á þremur mínútum gleypti eld-
flóðið þessa þrjá staði og drap 40
þúsundir manna.
Fernand Clerc var þá staddur
eina mílu vestan við borgina og sá
hvað fram fór. En í sömu andrá
skall yfir svartnættismyrkur. Hon-
um og fjölskyldu hans var borgið
en allir ættingjar þeirra og vinir,
sem þau höfðu kvatt fyrir lítilli
stund, þar á meðal bandaríski kon-
súllinn og kona hans, höfðu farizt
í þessum náttúruhamförum, og
aldrei mundu þau sjást framar.
í FANGAKLEFANUM sat Auguste
Ciparis í kolsvarta myrkri. Inn
á milli rimlanna á hurðinni kom
ofsaheitur loftstraumur sem
brenndi hann. Hann æddi um klef-
ann sem örvita og hrópaði á hjálp.
En enginn svaraði.
Eldhrönnin, sem hafði lagt borg-
ina í auðn, æddi áfram út yfir höfn-
ina og sjóinn, en sjórinn hopaði
hvæsandi undan ofurmagni hennar
Á þilfari „Roraima“ stóð Scott
yfirstýrimaður og hafði verið að
horfa í sjónauka á fjallið. Þegar
hann sá eldhrönnina koma sem
fellibyl, fleygði hann frá sér sjón-
aukanum og vafði sig innan í segl.
Skipið lagðist á hliðina undan
bylnum, eins og því væri að hvolfa.
Siglutrén kubbuðust í sundur, og
allt lauslegt á þiljum, þar á meðal
bátarnir, sópaðist fyrir borð.
Scott staulaðist á fætur. Hann
sá hvar brezka gufuskipið „Rod-
dam“ barst út til hafs og var í
björtu báli. Af sextán skipum öðr-
um, sem höfðu legið á höfninni,
sást ekki tangur né tetur.
Scott hafði brennst mikið. Hann
ráfaði að rústum stjórnpallsins og
þar sá hann Muggah skipstjóra
koma skjögrandi, kolsvartan í
framan. „Allir menn á þiljur“,
kallaði hann. „Léttið akkerum!“
Allir menn! Ekki voru aðrir uppi
standandi en Scott, tveir vélstjórar
og fáeinir svertingjar, sem höfðu
verið að vinna í lestinni.
Það var ekki hægt að draga inn
akkerið. „Bjargið konum og börn-
um“, kallaði skipstjóri. Hann fór
sjálfur að reyna að koma báti á
flot, en fell þá í sjóinn.
Nú geisuðu eldar á „Roraima“
bæði í stafni og skut. Allt um kring
voru hljóðandi og veinandi farþeg-
ar, brenndir til ólífis. Scott og þrír
menn aðrir reyndu að slökkva eld-
ana, en aðrir voru svo brenndir á
höndum, að þeir gátu ekki snert a
neinu.
Þegar franska beitiskipið „Such-
et“ kom á vettvang til að bjarga,
voru ekki aðrir farþegar lifandi en
lítil stúlka og fóstra hennar. Af
48 n.anna skipshöfn voru 28 dauðir.
ÞAÐ VAR EKKI fyrr en að kvöldi
hins 8. maí að borgarrústirnar voru
farnar að kólna svo, að björgunar-
lið frá Port de France áræddi að
fara að leita þar. Þeir fundu enga
lifandi veru, nema konu eina, sem
svo dó í höndunum á þeim.
Presturinn á eynni skrifaði bisk-
upi sínum: „St. Pierre, sem í morg-
un var full af glaðværu fólki, er
horfin. Jlún liggur nú fyrir fót-
um vorum sem rjúkandi rústir með
eldgiæringum, dauð borg. Vér
skimum í allar áttir eftir lifandi
verum, sem flýa þennan stað, og
eftir venzlafólki sem kemur til að
bjarga, en vér sjáum ekki nokkurn
lifandi mann. Það leynist ekkert
líf í þessum ömurlegu rjúkandi
rústum. Ef eitthvað rofar í gegn
um mökkinn, sjáum vér fjallshlíð-
arnar, sem einu sinni voru grænar,
en eru nú naktar. Það er engu lík-
ara en grárri íshellu hafi verið
steypt utan um fjallið. Birtan er
ankannaleg og þegar vér horfum á
þetta, er það eins og horfa inn í
helheim“.
Það var ekki hraunflóð, sem lagði
St. Pierre í rústir, heldur brenn-
andi fellibylur, sem gaus upp úr
iðrum jarðar og geistist niður úr
gjánni með 150 km. hraða á klukku-
stund. Svo snöggur og ofsalegur
var bylurinn, að ekkert hús stóðst
fyrir honum. Það sýnir bezt ofs-
ann að hann kubbaði sundur 14
metra hátt eirlíkneski af Maríu
mey.
Bylnum fylgdu sjóðandi gufur og
eimyrja og eldur. Svo snögglega
fór bylurinn yfir, að hinn létti
sumarfatnaður fólksins brann ekki,
en um leið og menn önduðu þessu
brennandi lofti að sér, voru þeir
dauðir. Mörg lík voru með hendur
fyrir munni og nefi, höfðu gripið
þar dauðataki um leið og brenn-
andi loftið kom niður í lungun
Hart lag af ösku lá á sumum lík-
unum, en önnur höfðu brunnið upp
til ösku svo að ekki var eftir annað
en beinin.
Fólk, sem hafði verið í húsum
inni, hafði látizt samstundis og
húsin hrundu en líkamar þess voru
ekki jafn afskræmdir og hinna, sem
höfðu verið úti við. Dauðinn hafði
komið á þetta fólk svo snögglega.
að líkast var því að það svæfi. Á
einum stað lá lítil stúlka og faðm-
aði að sér fætur á Maríulíkneski
Á öðrum stað var önnur lítil stúlka
með brúðuna sína í fanginu. Þegar
taka átti brúðuna varð hún öll að
dufti nema augun, sem voru úr
gleri. Á einum stað sat skrifstofu-
maður við borð, studdi hönd undir
kinn og helt á pennastöng í hinni
hendinni. Bakari nokkur stóð hálf-
boginn fyrir framan bökunarofn-
inn sinn. Á einu heimili sat ung
stúlka í hægindastóli og var í bað-
fötum. Bak við hana stóð svert-
ingjakona og hafði verið að greiða
hár hennar. Skammt þar frá var
lík Xonu, sem hafði verið fagur-
lega vaxin sem grísk gyðja, og eins
og sumar grísku gyðjumyndirnar