Lesbók Morgunblaðsins - 04.12.1960, Síða 1

42. tbl.
Sunnudagur 4. desember 1960 XXXV árg.
Sigurður J. Árness:
Hauskúpan í Húsavík eystra
Á R I Ð 1938 átti eg heima í svo-
nefndu Lúðvíkshúsi í Neskaupstað.
Þá um veturinn kom í mig einhver
löngun að fara til Borgarfjarðar
og hitta þar gamla kunningja eftir
ellefu ára fjarvistir. Eg fór svo
með skipi til Seyðisfjarðar og ætl-
aði að ganga þaðan yfir Heljar-
dalsheiði. Hún er bæði há og brött
og ekki gott að fara yfir hana í
vondum veðrum, enda hleður oft
miklum snjó á hana. Varð eg nú
hríðtepptur á Dvergasteini í fjóra
daga, en þá birti upp, svo að eg
komst yfir heiðina og í Loðmund-
arfjörð og gisti í Stakkahlíð Það-
an fór eg til Húsavíkur og dvaldist
nokkrar nætur á bæunum Dallandi
og Hólshúsum, en helt síðan til
Húsavíkur, sem var höfuðbólið í
N
Víkinni.
í Húsavík hefir frá fornu fari
verið kirkja og hafa prestar í Loð-
mundarfirði þjónað henni. Húsavík
var talin mikil og góð jörð og bún-
aðist flestum þar vel. Nú bjó þar
Þorsteinn Magnússon bónda á
Glettingsnesi, Benónýssonar, hins
hugvitssama manns. Kona Þor-
Sigurður J. Arness.
steins var Kristín Magnúsdóttir
bónda í Litluvík í Breiðavík, Jóns-
sonar bónda á Jökulsá, Magnússon-
ar bónda þar. Jónssonar prests á
Eiðum (d. 1800) Brynjólfssonar
bónda á Ægissíðu og Sandhólaferju
Markússonar; móðir séra Jóns var
Sigurveig Einarsdóttir prests (d.
1717) í Guttormshaga, Magnússon-
ar sýslumanns í Árbæ Þorsteins-
sonar sýslumanns í ÞyKkvabæ (d.
1656), er mikið ritaði um Kötlugos;
faðir Einars var Magnús Árnason
í Stóradal í Eyafirði, en móðir
Magnúss var Þuríður Sigurðar-
dóttir prests á Grenjaðarstað,
Jónssonar biskups Arasonar.
Eg vildi ekki sneiða hjá Húsavík,
því að Þorsteinn var glaðsinna og
gamansamur, bezti drengUr og
gestrisinn eins og allir barna í Vík-
unum.
Þegar eg kom heim að húsinu
blasti þar við mér allstór höfuð-
kúpa af manni blásin og ber.
Henni hafði verið tyllt bar fast við
húsdyrnar. Mér þótti þetta fremur
óviðfeldin sjón. Eg hafði verið
nokkuð hugsandi um dauðann og
hvað tæki við á bak við hið mikla
fortjald. Og fyrsta hugsun mín var
þessi þegar eg sá hauskúpuna:
„Ekki þýðir neitt að spyrja þessi
andasnauðu bein um það. Og
máske hefir þessi maður hvorki
verið guði né mönnum þóknanleg-
ur í lifandi lífi, fyrst svona fer um
hauskúpu hans“------
Þegar eg hitti Þorstein spurði eg
hann hvers vegna hann græfi ekki