Lesbók Morgunblaðsins - 08.10.1961, Page 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
441
landnám geti hafizt á öðrum
hnöttum, og þar með sé afstýrt
þeirri hættu, að jörðin geti ekki
fætt mannkynið vegna offjölgun-
ar. En því miður er þetta ekki
rétt.
Setjum svo að næstu jarðstjörn-
urnar, Marz og Venus, væri svo
líkar jörðinni að menn gæti hafzt
þar við (en svo er þó ekki), þá
þyrftum vér að senda þangað á
hverri mínútu loftfar með 100
landnema, aðeins til þess að geta
hamlað upp á móti mannfjölg-
uninni hér á jörð.
En er þá ekki hægt að græða
á geimferðunum?
Það er varla nokkur vafi á því,
að þess verður ekki langt að bíða
að menn hafi náð fótfestu á tungl-
inu og Marz. Um Venus er allt
á meiri huldu, því að vér vitum
ekkert hvernig þar er umhorfs.
En eru þá ekki líkur til þess að
á tunglinu og Marz finnist svo
dýrmæt efni, að hægt sé að stór-
græða á því að flytja þau til
jarðar?
Varla verður það fyrst um
sinn.
Ýmsir fróðir menn hafa fullyrt,
að í framtíðinni verði flutnings-
gjöld frá Marz um 10 dollarar á
hvert pund, en frá tunglinu að-
eins 1 dollar á hvert pund. Nú er
þungi góðmálma reiknaður á ann-
an hátt, en eftir þessu ætti flutn-
ingsgjald frá Marz að nema 2,2
centum á hvert gramm. Það er
því augljóst, að verðgildi þess
sem flutt er, verður að vera tals-
vert meira en 2,2 cent grammið.
Nú er verð á hreinu silfri hér
á jörð 2,7 cent grammið. Ef menn
skyldu finna hreint silfur á Marz,
er augljóst að það borgaði sig
betur fyrir þá að nota það í raf-
magnsþræði í skálum sínum,
heldur en flytja það til jarðar.
Um gull er öðru máli að gegna.
Það kostar nú 1,11 dollar gramm-
ið og það mundi því greiða vel
flutningskostnaðinn. En það er
þó ódýrasta efnið, sem mundi
borga sig að flytja milli hnatta.
Aftur á móti mundi borga sig vel
að flytja á milli platínu, plutoni-
um, iridium, ruthenium og osmí-
um, vegna þess hve dýr þau efni
eru — plutonium kostar nú t. d.
50 dollara grammið.
En hvað er þá um gimsteina?
Það mundi alls ekki borga sig
að flytja þá til jarðar, vegna
þess að nú hefir mönnum tekizt
að gera gerfisteina, sem eru í
engu frábrugðnir gimsteinunum.
Það væri þá helzt ef svo ólíklega
skyldi fara, að fundinn yrði ein-
hver gimsteinn, sem ekki er til
á jörðinni.
Með öðrum orðum: Það eru að-
eins örfá dýr efni, sem hagur
væri að flytja frá öðrum hnött-
um til jarðar.
Vér vitum þó ekki hvernig fara
mun í framtíðinni. Þetta er mið-
að við það ástand sem nú er hér
á jörð. Og þó er varla nokkur
vafi á því, að venjulega smásteina
frá Marz mætti selja með góðum
hagnaði fyrst í stað, vegna þess
að þeir yrði taldir kjörgripir.
Og hver veit hvað framtíðin
kann að bera í skauti sínu? Ef
til vill breytt mati á öllum verð*-
mætum, svo að innflutningur frá
öðrum hnöttum verði gróðavæn-
legur.
Þegar Kolumbus fór að leita að
nýrri siglingaleið til Indlands, var
það gert í því skyni að hægt
væri að fá ódýrara silki og krydd.
Ekki gat hann grunað, þegarhann
fann Ameríku, að það mundi
verða til þess að auka eftirspurn
á öllum vörum öðrum en silki og
kryddi.
Sýklar drepnir
úr hungri
NÚ ER fundið nýtt ráð við tannátu,
en henni veldur, að sögn, sýkill sem
nefnist „lactobasilli“ og hefst við í
munnvatni manna. Ráðið er einfald-
lega sérstakt mataræði, og því er
haldið áfram þangað til sýklarnir eru
dauðir úr hungri. Sýklarnir þurfa sem
sé sérstök næringarefni til þess að
lifa, og því er nú ver, að það eru
einmitt þau næringarefni, sem flestir
menn þrífast bezt af, svo sem sykur
eða kolvetni.
Tilraunir, sem gerðar hafa verið 1
rannsóknastofum með þetta nýa
mataræði, sýna að það eru engin
skrök að hægt sé að svelta sýklana
til bana. A hálfum mánuði fækkar
þeim máske úr 100.000 í hverjum
teningssentimetra af munnvatni, nið-
ur í 2000. Og eftir einn mánuð geta
þeir verið aldauða. Þá mega menn
fara að neyta sömu fæðu og þeir eru
vanir, því að sýklarnir koma ekki
aftur. En mjög nauðsynlegt er að
fylgt sé nákvæmlega reglunum um
mataræði, meðan verið er að útrýma
sýklunum. Verði mönnum það t. d. á
að láta upp í sig brjóstsykurmola
eða hóstapillu meðan á reynslutím-
'anum stendur, þá er allt unnið fyrir
gíg, því að þá þjóta sýklarnir upp
eins og aldrei áður.
Verkfæri fornmanna
BANDARÍSKI vísindamaðurinn dr.
Leo A. Estel við Ohio-háskólann seg-
ir að verkfæri fornmanna-segi miklu
greinilegri sögu um íramþróunina
heldur en fornar beinagrindur. „Það
eru ekki beinin, heldur heilinn, sem
hefir stjórnað framþróuninni", segir
hann. Og af áhöldum og verkfærum
fornmanna og samanburði á þeim sé
hægt að leiða getur að því hvernig
hugsunin hafi þroskazt. Gömul haus-
kúpa gefi engar upplýsingar um
hvað hrærst hafi í þeim heila, sem
eitt sinn var í henni.