Lesbók Morgunblaðsins - 23.08.1964, Blaðsíða 2
rsviPi
LMVNDj
Hinn 1. ágúst síðastliðinn tók
við störfum nýr fram-
kvæm dastj óri Atlantshaf sbanda-
lagsins, ítalinn Manlio Brosio, sem
vai' til skamms tíma sendiherra
lands síns í París. Brosio er fjórði
maðurinn sem gegnir embætti fram
kvæmdastjórans. Fyrirrennarar
hans voru þeir Ismay lávarður, sem
gegndi starfinu á árunum 1952-
1957, Paul-Henri Spaak, núverandi
utanríkisráðherra Belgíu, sem var
framkvæmdastjóri 1957-1961, og nú
síðustu þrjú árin Hollendingurinn
Dirk Stikker.
Stikker var um skeið sendiherra
Hollands á íslandi og kynntist þá
allnáið landi og þjóð. Orsakir þess
að hann lét af starfi framkvæmda-
stjóra Atlantshafsbandalagsins
munu fyrst og fremst hafa verið
heilsufarslegar. í kveðjuheimsókn
sirmi hingað til lands fyrir nokkr-
um vikum komst hann í því sam-
bandi meðal annars svo að orði við
íslenzka fréttamenn: „Þið skuluð
ekki halda, að ég sé þungt haldinn
af veikindum, þó ég hafi kosið að
láta nú af störfum. Sannleikurinn
er miklu fremur sá, að jafnframt
því sem staða framkvæmdastjórans
er mjög heillandi starf, þá krefst
hún óvenjulega mikillar starfsorku.
Ég hef ævinlega lagt höfuðáherzlu á
að kynna mér málin ofan í kjölinn
sjálfur. Og eigi slíkt að takast, er
starfsdagur framkvæmdastjórans
aldrei skemmri en 14 klukkustund-
ir á sólarhring, jafnt helga daga
sem virka. Og þau þrjú ár, sem ég
hef gegnt starfinu, hefur aldrei
gefizt tóm til hvíldar. Það er þess
vegna sem læknar mínir hafa nú
eindregið ráðið mér til að snúa mér
að einhverju „venjulegu“ starfi."
Þ annig lýsti Dirk Stikker kvöð-
um og starfsbyrði framkvæmdastjóra
Atlantshafsbandalagsins. Hver er nú
maðurinn sem kvaddur hefur verið til
að axla þessa byrði um sinn og hafa af
henni veg og vanda?
Maniio Brosio fæddist í Torino á
Noiður-Ítalíu árið 1897 og er því 67
ára gamall. Hann hóf nám í lögfræði
við háskólann í Torino, þegar hann
hafði aldur til. Fyrri heimsstyrjöid
gerð' strik í reikninginn og tafði Brosio
á námsbrautinni. Hann gekk um skeið
á herskóla, gegndi herþjónustu og varð
liðsforingi í Alpa-stórskotaliðinu, þar
sem hann stóð sig með mikilli prýði og
var sæmdur heiðursmerkjum fyrir vask
lega framgöngu.
Að heimsstyrjöldinni lokinni hvarf
Brosio aftur að laganámi og lauk em-
bættisprófi í þeirri grein árið 1920.
Sneri hann sér þá þegar að stjórnmál-
MANLIO BROSIO
um og gekk í Frjálslynda flokkinn. Á
þessu skeiði var valdabarátta fasista
undir forustu Mussolinis byrjuð og
kvíðvænlegar blikur á lofti í ítölskum
stjórnmálum. ,Brosio tók höndium sam-
an við andstæðinga fasista og átti virk-
an þátt í aðgerðum til að hefta fram-
gang þeirra — en þær báru ekki árang-
ur.
egar fasistum hafði vaxið fisk-
ur um hrygg og þeir voru búnir að
festa sig í sessi með alkunnum aðferð-
um sínum, ofsóknum, útlegðardómum
og launmorðum, barst Brosio dag nokk-
urn viðvörun frá fasistalögreglu Musso
linis: Honum voru stranglega bönnuð
ÖJI frekari afskipti af stjórnmálum.
Við svo búið neyddist Brosio til að
leggja hendur í skaut og taka upp lög-
fræðistörf að nýju. Rak hann næstu
ár:.n lögfræðiskrifstofu í Torino. Jafn-
framt starfi sínu hélt iiann þó stöðugu
sambandi við andfasista og samtök
þeirra, meðal annarra heimspekinginn
víðkunna Benedetto Croce og hagfræð-
inginn Ltiigi Einaudi, sem síðar varð
forseti Ítalíu.
E ftir að Mussolini hafði verið
steypt af srtóli í júLí 1943, tók Brosio
aítur upp þráðinn í Rómaborg — sem
félagi í Frjálslynda flokknum. Hann
starfaði ötullaga í neðanjarðarhreyfing-
unni og átti jafnframt næstu tvö árin
sæti í ítölsku þjóðfreLsisnefndinni.
Þegar Róm var aftur orðin fullkom-
lega frjáls, varð Brosio framkvæmda-
stjóri Frjálsiynda flokksins, og á árinu
1944 sat hann sem ráðherra án stjórn-
ardeildar í tveimur ríkisstjórnum undir
forsæti Bonoinis. Árið eftir var hann
uir. hríð varaforsætisráðlierra í ríkis-
stjórn Parris. Síðar sama ár og fram
eftir árinu 1946 gegndi hann embætti
ha'-málaráðherra í fyrstu ríkisstjórn de
Gasperis.
egar hér var lcomið sögu, venti
Brosio slnu kvæði i kross og hóf í jan-
aar 1947 gtæisiiegan og margbreytilegan
feril sinn í ítölsku utanríkisþjónusturmk
Til marks um dugnað og velgengnl
hans á þessum vettvangi má hafa það,
að næstu 17 árin gegndi hann sendi-
herraembættum í öllum fjórum heiztu
höfuðborgum heimsins, hverri á eftir
annairi: Moskvu, Lundúnum, Washing-
ton og París.
í Moskvu var Brosio sendiherra frá
1947 til ársloka 1951. Þar féil það með-
al annars í hlut hans að semja við
Rússa um friðarsamning milli landanna
eftir heimsstyrjöldina, skaðabætur og
heimsendingu ítalskra fanga. Einnig
átti hann stóran þátt í fyrsta viðskipta-
sanmingi Ítalíu og Sovétríkjanna eítir
seinnj heimsstyrjöld.
í Lundúnum var Brosio sendiherra á
árunum 1952-1954. Þar var hann meðal
annars fulltrúi Ítalíu í samningsviðræð
unum um hið erfiða og viðkvæma Tri-
este-vandamál og undirritaði af hálfu
lends síns samkomulagið um lausn deil
unnar. Sú saga gekk á sínum tixna og
þótti lýsa manninum vel, að þegar
Brosio kom fyrst til Lundúna hafi hann
einsett sér að hitta að máli og snæða
ir.eð hverjum einasta þingmanni í neðri
málstofu brezka þingsins, áður en starfa
tíma hans í Lundúnum lyki — en þing-
mennirnir eru sem kunnugt er 630 tals
ins. Ekki er annars getið en Brosio
hafi staðið við þennan ásetning sinn!
Frá ársbyrjun 1955 fram á mitt ár
1961 var Brosio sendiherra í Washing-
ton — eða hálft sjöunda ár — en sið-
ustu þrjú árin fram til mánaðamótanna
júní—júlí var hann svo sendiiherra ílala
í París.
I. París fór það orð af 3rosio, að
hann gerði strangar kröfur til samstarfs
m nna sinna, bæði um vinnusemi og
nákvæmni, en fyrir bvort tveggja er
hani'. sjálfur kunnur. Hann er óvenju-
lega mikill starfsmaður. Hann tekur
daginn snemma, leikur tennis stundar-
korn á hverjum morgni áður en hann
heldur til skrifstofu sinnar. Þangað
kemur hann venjulega um níuleytið og
er þá búinn að fara yfir flest helztu
heirnsblöðin, sem fáanleg eru. Meðal
annars les hann „Pravda“ daglega, því
hann les og talar rússnesku auk ensku,
þýzku og frönsku. í störfum sendiráðs-
ins er hann sagður fylgjast jafnt með
stóru og smáu. Hann er talinn viðfelld-
inn í umgengni, en þó formlegur, og
gæddur mikilli samningslipurð. Hann er
sagður túlka mál sín skýrt í fáum orð-
um og vera laus við mælgi og mála-
lengingar samlanda sinna.
S tundvísi Brosios er viðbrugðið.
„Hann hefur aldrei komið of seint til
eins eða neins,“ er haft eftir einum sam
starfsmanni hans — og sá hinn saml
bætti við: „og enginn, sem einhvern
tíma hefur orðið of seinn á fund sendi-
herrans, hefur komizt hjá ádrepu.“ Það
fylgir hins vegar sögunni, að Brosio sé
einkar lagið að sýna mönnum sársauka-
laust fram á villu síns vegar og láti
samstarfsfólk sitt njóta þess hæfileika
— ekki síður en aðra. Hann er vin-
gjarnlegur í viðmóti og hefur til að
bera góða kímnigáfu, þó hann hafi
kannski ekki sífeLlt gamansögur á hratff
bergi sjálfur.
Framhald á bls. 12
Utgelandl: H.Í. Arvakur, UeykjavHr.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: SigurSur Bjarnason frá Vieur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur KonráS Jónsson.
Auglýslngar: Arni GarSar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstrætl 6. Sími 22480.
2 LESBOK morgunblaðsins
27. tbl. 1964