Lesbók Morgunblaðsins - 17.07.1966, Page 3

m
Maður ríður norðan móinn
— Eins og venjulega.
— Meinarðu hann hafi lent í ána?
— Hefði Faxi ekki átt að skila sér?
— Nú, þetta kunni ekki góðri luklu*
að stýra.
— O, margur hefur nú drukkið.
— Og margur trúég farið í ána.
— Það fer sem vill.
M aður ríður norðan móinn.
Hesturinn reistur. Mikilfextur. Mað-
wrinn álútur á hestinum. Valtur.
Tuldrar niður í bringu. Stormur fer
um dalinn. Straumgnýr á eyrum. Þar
veltist á um sanda. Byltist milli bakka.
Dreifir sér um breiður. Niðar og kveð-
ur í storminn.
— Illir draumar. Illir draumar, Faxi,
— ha? En ekki er mark að draumum,
sagði sá argi þrjótur, Guðmundux ríki,
— og datt svo niður dauður, ha? Datt
svo niður dauður, Faxi, — ha? Já, mig
dreymdi illa í nótt sem leið, Faxi. Og
í morgun varst þú staður, þinn þrjót-
ur. Vildir ekki af stað. Vildir ekki af
stað. Rétt eins og sjálfur fjandinn
stæði í vegi. En nú er allt í lagi, heilla-
karlinn Faxi. Allt í lagi.Og ætli við
rötum ekki norðan móinn, Faxi, — ha?
Þótt hann blási. Þótt hann þjóti hérna
í skriðunum og hamist og djöflist. Og
um næstu helgi skal ég lesa yfir þeim
betur þarna útfrá. Messa yfir þeim svo
um muni, Faxi, — ha? Nú, en hvert þá
í sjóðandi, Faxi. Ætlar þessi mór aldrei
að enda? Og þetta myrkur. Og hvar er
herjans vaðið? En sjáum til, Faxi. Nú
glórir. Nú hleypum við fram á melinn.
Við beygjum hér. Svona, við beygjum
hér, Faxi. Senn komnir heim. Senn
komnir í áfanga. Berjum upp bæinn,
Faxi, — ha? Senn komnir heim þrátt
fyrir allt. Þrátt fyrir brennivínið bless-
að, Faxi. Þrátt fyrir illspár og hlótur.
En lótum þá hlæja, Faxi. Þeir hlæja,
þegar ég er fullur og get ekki lumbrað
á þeim. Um næstu helgi skal ég berja
þá. Messa yfir þeim og berja þá. Berja
þá ærlega, Faxi, — ha? Og þá skulum
við sjá, hver hlær, — og áfram rnú.
Áfram nú, Faxi, meðan birtan endist
og brennivínið hlýjar fyrir brjósti.
Senn kemur eyrin og vaðið, Faxi, —
ha? Og áfram nú.......
IMaður ríður norðan móinn.
Stormurinn þýtur yfir frosið land.
Eftir Kolhein frá Strönd
Fer með súgsveip um klettasnös og
giljadrag. Þegar sviptibylur æðir nakt-
ar skriður, berst þungur dynur úr
fjalli. Yfir hrannast skýjaklakkar, lýst-
ir daufri birtu frá gráhvítu rofi.
Maður ríður norðan móinn.
Hesturinn fer á hröðu brokki. Reis-
ir makka í fang. Faxið þyrlast í storm-
inum. Maðurinn álútur og hnípinn á
hestinum, þó óstöðugur og hallast sitt
á hvað. Hesturinn þræðir götuna, fót-
kvikur, viss. Hallar sér eftir 'hreyfing-
um mannsins. Snöggvast bregður
fölri birtu yfir móinn. Dökkar útlínur
manns og hests mótast skarpt í tungls-
birtunni, um leið og þeyst er fram á
gráan mel. Það glamrar í skeifum við
grjót. Ný stormhrina fer yfir dalinn.
Dynur úr fjalli blandast straumklið ár-
innar.
Svo rökkvar á ný. Melur og mór,
maður og hestur hverfa í myrfcur
haustnæturinnar. Ekkert verður eftir
nema dynur stormsins og slitrótt hófa-
tök í grjóti.
Myrkur og rof skiptast á. í einni
skímunni sést, að maðurinn er kominn
niður að ánni. Snögglega tekur hann
í taumana. Beygir fram á sandeyri.
Stefnir þvert á vatnsfallið.
Fram á eyraroddanum spyrnir hest-
urinn við fótum. Hálfrís að framan.
Víxlast sitt á hvað. Lætur að lokum að
vilja mannsins og stefckur út í ána.
Þá dimmir á ný. Harður vindgustur
fer um skriður. Áin dunar á eyrum.
Myrkrið afmáir allt, sem hefur form
eða lögun. Allt nema soghljóð storms-
ins og gný árinnar og — — hljóðið.
Hljóðið, sem ekki tilheyrir átökum
náttúruaflanna, heldur lífinu sjálfu —
—og þó dauðanum. Vonlaust og hróp-
andi út í myrkrið.
Neyðaróp deyjandi manns.
Birtan kemur eins snögglega og hún
hvarf. Skýjabálkarnir riðlast á loftinu.
Tunglið brunar fram í rofið undan bik-
svörtum klökkum. Harður, hvítur
bjarmi geysist yfir landið. Það þýtur í
Sumardagurinn fyrsti
Akureyri /966
Eftir Helga Valtýsson
Himinninn fullur af Drottins dýrð
hreinþveginn, hyldjúpur, blár!
Og Súlur eins hvítar og hugur minn,
þá hann reis í morgun ár!
Hér fiimst hvergi hlettur, skuggi né ský,
allt er skínandi lit-töfrum skráð!
Hve hugur minn fagnandi faðmar þig,
mitt fannhvíta, vorbláa láð!
★
Guð gefi að svo verði hugur vor hreinn:
Vor hjartsláttur fagnandi lofsöngur einn,
svo guðsblessun þjóð vorri gefi í mund
bessi glaðbjarta morgunstund!
mónum, og byljirnir tæta úfnar straum-
rastir árinnar.
Þar er enginn á ferð.
Hinum megin í dalnum stendur lág-
reistur bær á hjalla. Fólk í svefni.
Á in streymir niður eyrar. Veltir
sér í þröngum álnum. Rífur malareyri
hér. Hleður hana þar. Flennir sig um
breiða sanda. Hljóðlát á lygnum. Há-
vær í streng.
Þöglir menn leita með ánni. Ríða um
eyrar. Hvima með bökkum. Rekja slóð
fram á Svarteyri. Undarleg slóð norðan
vaðs. Spark við vatnsborðið. Framund-
Torfkirkja framundan bæjarhúsum,
fornleg og dökk. Kirkjugarður. Tún lít-
ið og þýft og kofar á dreif. Há fjalls-
hlíð að baki. Naktar urðir, en hamra-
kambar efra. Engjabelti milli ár og
hjalla. Svo siglir máninn inn í nýj-
an skýjabakka. Himinn og hauður
hverfa í botnlaust myrkur.
D agur rís. Veðrinu er slotað.
Skýjabakkar næturinnar horfnir. Mán-
inn, litverpur og sviplaus, hniginn á
lofti.
Áin niðar enn.
Fólk rís af svefni. Nuddar augu. Tín-
ir á sig spjarir. Dyr opnast á bæjum.
Spurul augu spá í veður. Þungbúin.
Áhyggjufull. Gest ber að garði.
— Séra Hrólfur ku ekki hafa komið
heim í gærkvöld.
— Núh?
— Messaði útfrá í gær. Fór seint.
— Hann hefur farið út á Fjörð.
— Nei, — sást frá Melabæjunum.
Stefndi suður á mó.
— Kenndur?
an breið lygna. Blautar sandeyrar
skjóta upp kolli. Þeir horfa þungbúnir
fram á breiðuna. Hrista höfuð. Hverfa
síðan á brott.
Ain geymir leyndarmálið. Hún hefur
framkvæmt dóminn. Huslað hræið.
Kveðið grafarsönginn. Nú þylur hún
erfiljóðið kliðmjúk og þung. Segir þó
engum neitt. Dunar á eyrum nótt og
dag. Ár af ári, meðan tíminn líður.
Hleður um sig íshrönn um vetur. Ryð-
ur henni á vori. Dillar andfugli og
fjallagæs á sumri. Vökvar eyrarrós á
malargeira. Þolir enga bið. Áfram,
áfram eins og tíminn. Áfram, áfram eins
og lífið.
Míaður ríður norðan móinn.
Þegar dimmir á hausti og stormbylj-
ir þjóta um gil og skörð. Þegar máninn
treður grásvartan liimin storma og
skýja, ríður maður norðan móinn.
Smalinn horfir snöggur um öxl. Hleyp-
ur við fót. Förukonan hvetur spor.
Signir sig. Bóndinn rýnir út í túnjað-
Framhald á bls. 12
17. júlí 1966
LESBOK MORGUNBLAÐSINS 3