Lesbók Morgunblaðsins - 21.08.1966, Blaðsíða 1

t l
IM
■ ’ .■;.:
■ .
; ■■. .
i''l«V'SíXÍ V*'
@»S1p
:p ý ; h . -ví-ý«V\:
:.V:

..
KRISTM
í 29. tbl. 21. ág. 1966 — 41. árgangur
Jþróttamcnn raða sér upp fyrir
framan mynd af guðnum Maó á
íþróttasýningu í Peking í sept-
ember sl. Ilinn aldraði, lasburða
og slappfeiti „guð“ er nú heims-
meistari í sundi. ef trúa má
fréttum frá Peking, auk þess að
vera „mesta skáld mannkynsins,
óskeikull vísindamaður, leiðtogi
lýðsins og sonur sólarinnar“. -
Hann aetti að liafa nóg að gera.
þeirra til umræðu á almennum
fundum á vinnustöðum, þar sem
skorað er alvarlega á þá að „öðlast
næmari þjóðíélagslegan skilning“
og að „falla betur inn í hið mikla
kinverska þjóðfélag kommúnism-
ans“.
Framh. á bls. 10
K ristnir menn hafa aldrei vexið
fjölmennir í Kína. í»eir voru minna en
1% kírwersku þjóðarinnar, áður en
kommúnistar tóku völd á meginlandinu.
Flestir þeirra voru rómversk-kaþólskir.
Tala kristinna safnaðarmeðlima var um
fjórar milljónir, áður en kommúnistar
komust til valda, en er nú taep milljón.
Múhameðstrúarmenn voru taldir um 50
milljónir fyrir byltingu, en nú um 10
milljónir.
Bezt hefur kommúnistum tekizt að
uppræta kristni í sveitahérúðum. Þar
er kirkj-um lokað fyrir fullt og allt, eða
|þær eru notaðar sem vörugeymslur,
hlöður, skólar, skrifstofuhúsnæði, kvik-
myndahús, leikhús og samkomustaðir. í
sveitakommúnunum er lí'ka auðveldara
að koma við alls konar þvingunum.
Kristnir söfnuðir eru nú að mestu horfn-
ir úti á landsbyggðinni, vegna þess að
söfnuðunum hefur verið tvístrað og sam-
kunduhús þeirra tekin af þeim. Erlendir
trúboðar héldu líka hinu kristilega starfi
að mestu uppi í sveitunum, og þegar
þeir voru reknir úr landi, lag’ðist starf-
ið smám saman niður.
Hreinræktuð trúarbrögð hafa
lengstum skipt Kínverja litlu máli. Flest-
ir hafa játað trú á almáttuga veru, sem
kölluð er „yfirstjórnandi himinsins“, og
forfeðradýrkun hefur verið flestum Kín-
verjum sameiginleg. Auk „yfirstjórnand-
ans“ var trúað á fjölmörg goð og vætt-
ir hvers konar, og hvert byggðarlag átti
sér sína einkaguði. Inn í þennan átrún-
að hefur svo blandazt mismunandi mikil
Búddatrú, Konfúsíanismi og Taó-isimi.
Algengt var, þegar biðja þurfti einhvers
sérstaks, svo sem um vernd gegn flóð-
uim, að í hinni sameiginlegu þorpsbæn
væri blandað saman áköllum til Jesús
Krists, Múhaiméðs, Konfúsíusar, Maríu
meyjar, Búdda og Laó-tze.
Kommúnistar gera sér far um að eyða
öllum trúarlegum áhrif.um í Kína, en
ganga misríkt eftir því að spilla trúar-
legri starfsemi, eftir því hver í hlut á.
Algengast er, að fólk sé hrætt frá þátt-
töku í trúmálastarfsemi með einhverju
móti. Þótt kristnir menn hafi aldrei
verið hlutfallslega fjölmennir í Kína,
eins og fyrr er sagt, þá voru áhrif þeirra
Skýring teiknara sænska blaðsins
„Dagens Nyheter“ á sundafreki Maós.
mun meiri en tala safnaðarmeðlima
gaf til kynna. FélagsLeg starfsemi þeirra,
samheldni safnaðanna og oft undirstöðu-
góð menntun á kínverskan og vestrænan
mælikvarða gerði kristna menn öiflugri
en margar fjölmennari trúarhreyfingar.
Þess vegna þjóðnýttu kommúnistar trú-
boðsstöðvarnar, hjúkrunarstöðvar o.fl.
og ger'ðu erlenda trúboða landræka.
Kristnir menn voru ásakaðir um að vera
„útsendarar vestrænnar heimsveldis-
stefnu“, en söfnuðunum var ekki bein-
línis bannað að starfa, ef þeir játuðust
undir alger yfirráð ríkisvaldsins. T.d. fá
kaþólskir söfnuðir að starfa, ef þeir af-
neita yfirráðum páfa og slíta öll tengsl
við Páfagarð.
T
ao-ismi hefur orðið mjög illa
úti í henferð kommúnista gegn hvers-
konar trúarbrögðum öðrum en þeirra
eigin útgáfu af marx-lenínisma. Sumir
sérfræ'ðingar í málefnum Kína eru þeirr-
ar skoðunar, að taó-ismi sé úr sögunni
sem viðhorf til tilverunnar eða lífs-
skoðun í Kína. Margt veldur því, að taó
istum er sérstak'lega hætt í kommúnist-
ísku þjóðifélagi. Hneigð þeirra (oft
Hlutlaus athugandi, sem er
nýkominn úr þriggja mán-
aða ferðalagi um Kommúnista-Kína,
skýrir frá því, að kristin trú sé á
hröðu undanhaldi þar í landi. Söfn-
uðum fækkar, og tala kristinna
manna lækkar ört. Þar er átt við
þá, sem játa kristna trú opinberlega,
en þar eð til þess þarf nokkurn
kjark, má búast við, að tala krist-
inna manna sé nokkru hærri en sú,
sem er gefin upp opinberlega.
Kristnir menn eru ekki beint ofsótt-
ir, en þeim er gert lífið erfiðara á
marga lund. Vinnufélagar og eftir-
litsmenn ríkisvaldsins leggja þá í
einelti, tala við þá einslega í frí-
stundum og taka þá og hátterni
HNIGNAR
IKINA