Lesbók Morgunblaðsins - 31.03.1968, Qupperneq 16

p UP.P- HW U M iMú SfiM- Hi-T. SKR- HFf? -3 5 FÆR1 ToHN VÆHfl V Fvfzse TMHCk fJtúV- f)ft- £lM/«« fíd£>- S/íJ- fí R. ■ F/2JÓ- HMttl ' tA- M fíiM- f?H
FÆR! KRIKI H o ft- R-BHR
0«Ðfl- 1£>
ú '$khé |]l \/ ■
r
ÖHC- ^eim- -vSjlliPI Dý-K
3ei- Tfí im'a - ORi>
.U'tlfV plwglfc- EFNi V/vrn Fldhiir
mi &SK ZEIHi mtiF- ÐIST
mM Mfíur

KVTKflN LUUU FifíífJ m% ffl tártsm ffr/R
Bl'oM iivóVr- U R Loer- TEftUHP BRáWR
rw- ff fl/Erfi
rv í?ir- FflRB fíFLOt,
MPLM- 1 fT fj 'lL'fíT
fiuitue- ittMZKr muitzkí ífluwf c,er- 6f)TR Tói"1 —
KéYH- IR 'obltf- u hr V l 'tr- tær- IN
ULLflR- f/fDO! ÍRUQfí- Tfl-Ð
mú f/MS KilcN-; Hfi f-H Ffleiv fíþí Ol ■
L ffl KFR- HLP flaiÐ LEflJfl
5 Æ- L 1 H- Dd'R m óhlíóð R OT- 1 NNI
Km BRT- LElÐfl
f4f\FN LNDlKá £KK 1 Nie €3 v£RK' ££*L.
Eir<- K6MMIS KflFlft (jJÓTfi ver- u iTHHK
WELU* TfiA
fvRÓ?U- MflPuí! IN N BL erri Kf?SSI
HEItW fflR LeKHDR t'iKiHL 5ÍRHLS zeihi íao'r- OIU)
í' H'fí- KOta- N fí
mK&wPi Ft/CKT
Lausn á síðustu krossgátu
BRIOGE
EFTIRFARANDI spil er frá leilknum
milli sveita Stayman og Crawford í
Bandarísku meistarakeppninni.
Norður.
A Á-G-2
V D-G-10-4
4- G-7
4> K-10-6-2
Vestur. Austur.
A D-9-6-5 A 10
V 8-7-5-3 y K-6
♦ D-4 ^ Á-K-9-8-6-2
* D-7-4 A G-9-8-5
Suður.
A K-8-7-4-3
V Á-9-2
♦ 10-5-3
* Á-3
Við annað borðið sögðu Suður,
Vestur og Norður pass, Austur sagði
3 tígla, sem varð lokasögnin. Spilið varð
2 niður.
ViO liitt Poraio gengu sagrnr pannig,
en þar sat Crawford í Suður:
Suður — Vestur — Norður — Austur
1 Hjarta Pass 3 spaðar Pass
4 Hjörtu Pass Pass Pass
Crawford var eitthvað annars hugar
þegar hann sagði í byrjun 1 hjarta. Hefur
hann vafalaust verið að hugsa um síðasta
spil. Fél&igi hans (Stones) gaf till kynna
með 3ja spaða sögninni að hann hefði
stuðning í hjarta og krafðist að spiluð
yrði úttektarsögn. Crawford hrökk við,
en iét samt ekki á neinu bera og sagði
4 hjörtu.
Vestui lét út hjarta 3, drepið var í
borði með drottningu, Austur lét kóng-
inn og sagnhafi drap með ási. Grawford
tók næst slag á hjarta 9 ,lét út spaða 3,
drap í borði með gosa, tók nœst tromp-
in af andstæðingunum og lét út ás og
kóng i spaða ag síðan enn spaða. Vestur
fékk slaginn á drottninguna og niú virð-
ast A.—V. geta tekið marga slagi á tígul
þar eð sagnhafi er orðinn tromplaus.
Þar fór nú ekki þannig, Austur, sem
lítið vissi uim spilaskiptingu sagnhafa
hafði kastað 4 tílglum í trompin og
spaðann. Fékk hann þanndg aðeins 2
.‘■iagi á tígul og Crawford vann spilið.
Sveit Crawfords fékk 9 stig fyrir
spiiið og vann leikinn með 7 stigum.
Maður kom að máli við mig jyr-
ir nokkru og sagði, að málvilla
hefði verið hér í Lesbókinni. Mað-
ur hejði sagt í viðtali, að hann
hefði „jarið út“ og átt við það, að
hann hejði jarið jrá Islandi til ann-
arra landa. En þetta vœri rangt,
sagði þessi viðmœlandi minn. Þeg-
ar menn fœru jrá íslandi til ann-
arra landa, fœru þeir utan en svo
út þegar þeir kœmu aftur til baka.
Ég hlawt
■ að viðurkenna
I það hjá mann
inum, að hann
I hefði rök að
I mœla. Hejð-
■ bundinn
I skilningur
I okkar á þesje-
'm R m 1 um hugtökum
I vœri sá, sem
I I I I hann hélt
jram. Þannig
er þetta kennt í skólum og oft sér
maður skólanemendur sigri hrós-
andi þegar þeir loksins hafa náð
fullu valdi á þessum hugtökum
eins og skólakerfið krefst að þau
séu notuð. Oft getur það tekið
fólk nokkurn tíma að ná valdi á
þessu, því að auðveldara væri að
segja „ég œtla út“, þegar rœtt er
um utanlandsför og það vœri meira
í samrœmi við daglega málnotkun.
Við tölum gjarnan um að fara út,
þegar við höldum að heiman og
andstœðurnar út/heim eru okkur
handbœrar. Þessvegna verður erf-
itt að tileinka sér hina notkunina
og mörgum hœttir til að flaska á
þessu.
„Út vil ek“, sagði Snorri þegar
honum fannst þröngt um sig í landi
Noregskonungs, en í Noregi mun
i um hdns daga og allt frá landnáms-
öld hafa verið talað um að fara út
til tslands. Það var eðlilegur tals-
háttur séður frá bæjardyrum
Norðmannsins. í hans huga var Is-
land langt úti í hafi og mikið fyr-
irtœki og áhœttusamt að leggja „út
þangat“. „Út til fclands“ og „utan
af íslandi“ eru bersýnilega tals-
hœttir, sem wpprunalega eru hugs-
aðir í Noregi og verða þar munn-
tamir. Þeir falla að norskum
aðstœðum og hljóma eðlilega í
munni manna, sem búsettir eru
handan Atlantshafsins frá okkar
bœjardyrum séð.
Þessi norski talsháttur hefur svo
komizt inn í okkar fornbókmenntir
og þegar endurnýjun málsins var
vakin hér á landi hefur hann af
misgáningi slœðzt með sem forn og
sigildur talsháttur. Það er að sjálf-
sögðu rétt, að flest það er vel haf-
andi eftir, sem Snorri hefur sagt,
en þegar staðarákvarðanir eru
teknar af hans munni verðum við
að gera okkur þess grein, hvar
hann var staddur þegar hann við-
hafði þau orð sem honum eru eign-
uð.
Mér virðist nú öll rök hníga að
þvd að við leggjum talsháttinn,
„utan af íslandi“, fyrir róða, en
förum i þess stað út héðan i fram-
tíðinni. Hér erum við heimamenn
og önnur lönd eru héðan séð út-
lönd, sem beinast liggur við að fara
út til, ef við leggjum þangað leið
okkar. Það er engum til góðs að
halda í þessa norsku málvenju, sem
œtíð hlýtur að valda kynslóðun-
um erfiðleikum að ná valdi á.
„Utan af fslandi“ stríðir gegn al-
mennri málvenju og rökréttri hugs-
un og gefur auk þess í skyn, að við
séu gestir í landi okkar, en eigum
í rauninni annarsstaðar heima.
Jón Hnefill Aðalsteinsson.