Lesbók Morgunblaðsins - 10.11.1968, Blaðsíða 9

Húsaþyrping á klöppunum nálægt Þýzkuvör.
kaupféíagsins er enn til reiðu,
ef einhver vildi ráðast í endur-
skoðun. Kladdar sem líkjast
höfuðfoókum og viðskiptamanna
bókum liggja opnir á borðum,
að vísu undir þykku ryklagi.
Að öðru leyti er rétt eins og
kontóristarnir hafi brugðið sér
heim í mat — og séu enn
ókomnir.
★
Spölkorn norðar er samkomu
húsið; þar voru haldin dansi-
böll, meðan eitthvert líf var í
tuskunum. En afskaplega er
þetta hús óhrjálegt innvortis.
Áfast því eru rangha'lar gam-
alla pakkhúsa; þau istanda auð.
Þó heyrast á lognblíðum
dögum gamalkunnugir skeflir,
vélarhljóð. Sé því gefinn frek-
ari gaum, þá sézt að pústar
út um 'sótsvartan kjallara-
glugga. Hér er nefnilega ljósa-
vélin í plássinu, dísilrokkur.
Hann er eins og aðrir rokkar
ekki ævirílega uppá það kom-
inn að fara í gang og þá er
ljóslaust. Og það sem verra er:
Þá er svo að segja sambands-
laust við umheiminn.
Það er nefnilega rafmagn
frá þessum rokk, sem knýr
sendistöðina hjá honum Karli.
Hann kaltar upp Stykkishólm þá
sjaldan þess gerist þörf; ann-
ars þurfa menn ekki svo mjög
a‘ð eiga tíð sambönd við um-
heiminn.
Nú hefur rokkurinn þagað
þunnu hljóði í þrjár vikur og á
meðan hefur verið símasam-
bandslaust við Flatey. En það
virðist ekki hafa komið að sök.
Við Grýluvog stendur einn
bátkoppur tjóðraður og gamli
Konráð þeirra Flateyinga ligg-
ur á kinningnum úti í voginum
miðjum, umflotinn á flóðinu.
Nú hafa þeir fengið nýjan
Konráð; mér er sagt hann sé að
einhverju ’leyti mannaður héð-
an, en hann leggur ekki upp
einum ugga í Flatey og hefur
af þeim ástæðum ekki orðið sá
búhnykkur af honum, sem ann-
ars mátti búast við.
Á gamali mynd í húsi hér í
Flatey sá ég mynd frá því
blómaskeiði, sem eldri menn
muna. Þá var höfnin þéttsetin
skipum, sumt verzlunarför,
sumt hákarlaskip. Eldri kyn-
slóðin í Flatey minnist með
söknuði þeirra daga.
Það man ve'l eftir Guðmundi
Bergsteinssyni, hann var síð-
asti kóngurinn í plássinu,
bóndi, kaupmaður og útgerðar-
maður þilskipa. Þá dreif fólk að
úr nærliggjandi byggðum við
Breiðafjörð, og mátti segja, að
setinn væri Svarfaðardalur,
enda um 30'0 manns í Flatey á
blómaskeiðinu. Á kvöldum
voru haldin dansiböll, en sumir
skrifuðu upp heilu leikritin
og voru þau færð upp.
Þá var ungmennafélag og kven-
félag og Sigvaldi Kalda'lóns
stjórnaði söngmenntinni; í einu
störfuðu karlakór, kvennakór
og barnakór.
Nú hafa allir kórar hljóðn-
að, forustumennirnir sumir
fluttir á brott, en aðrir komn-
ir undir græna torfu í kirkju-
garðinum á hólunum. Þaðan
verður einna víðsýnast um
Flatey. En legsteinarnir, sem
bera nöfn þessara horfnu mátt
arstólpa, þeir hafa mjög snar-
ast á ýmsa vegu, sumir reynd-
ar horfið í gras. Og innfluttar
skrautgirðingar úr pottjárni,
sem upphaflega áttu að af-
marka þessi leiði um ófyrirsjá-
anlegan aldur, — einnig þær
hafa ryðbrunnið og lagst á hlið
ina. Svona stendur það skammt,
sem helst ætti að minna á ei-
lífðina og það óforgengilega
handan grafar og daúða.
Það er víst gömul saga, að
„legsteinninn molnar, og letur
hans máist í vindum". Eftir
stendur speki Hávamáta um
orðstír, sem aldrei deyr.
★
Enn stendur tjaldið í tóft-
inni, en við höfum flutt úr því
og fengið inni hjá úrvalsfólki,
Hafsteini veiðimanni Guð-
mundssyni og konu hans Ólínu
Jónsdóttur; þau búa í læknis-
húsinu. En læknirinn? Hann er
að sjálfsögðu löngu burtfluttur
og skildi eftir skattholið sitt í
stofunni. Síðan hefur ekki verið
læknir í Flatey. Fyrst og fremst
verða menn þar í eyjunni að
gæta þess að verða ekki hættu-
lega veikir. En bregðizt það,
er meðalaskápur í tæknishús-
inu og ef dísilrokkurinn kemst í
gang og talsamband næst við
Stykkishó'lm, þá segir læknir-
inn henni ólínu, hvaða meðul
hún eigi að afgreiða úr skápn-
um. Svo er vitaskuld möguleiki
að læknirinn taki sér far með
Baldri; hann fer einu sinni í
viku út þangað.
í morgun gat ég ekki sofið
því sólin tók að hella geislum
sínum inn um austurgluggana á
læknishúsinu mjög árta. Nú sit
ég þar við gluggakistuna í blá-
hvítu sólskini morgunsins og
virði fyrir mér þá fegurð, sem
hvorki virðist eiga upphaf né
endi og hvergi sér út yfir.
Ekki svo mikið sem einn gis-
Framh. á bls. 12

-H
.
V
WiS&m-í
Aðalgatan 1 Flatey. Hafnareyjan í baksýn. Vogsh ús, Ásgarður og hús Jónínu kaupkonu.
Virð'ulegt verzlunarhus Islands Handel í Flatey. Það stendur
autt siðan kaupfélagið hætti.
10. nóvember 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 9