Lesbók Morgunblaðsins - 24.01.1971, Blaðsíða 15

Þú hefur sjálfsagt heyrt
minnzt á þunga rokkið oftar
en einu sinni. En ertu alveg
viss um hvað þunga rokkið er?
Ef svo er ekki, þá ætla ég að
gefa þér eitt, gott ráð: Hlust-
aðu á stóra plötu, sem heitir
DEEP PHKPLE IN ROCK, og
þú kemst fljótt að raun um,
hvað þunga rokkið er. Hlust-
aðu samt ekki bara einu sinni á
plötuna, heldur tíu sinnum,
minnst. Þá verður annað hvort
ísvo komið fyrir þér, að þú
brýtur plötuna á hnénu á þér,
eða þú ert orðinn allt að þvi
Éestasti aðdáandi þunga rokks-
ins hér á laind'i. (Það er liitea
fræðilegur möguleiki, að þér sé
eiginlega alveg sama um þessa
tónlist, en ef svo er, þá skaltu
ékkert vera að lesa þessa
grein.)
Hljómsveitin Deep Purple er
í fremstu röð þeirra hljóm-
svelita, sem mieisit oig bezt flytja
þunga rokkið. Hér verður
drepið á nokkra helztu þætti
í sögu hljómsveitarinnar, sögu
sem er þó vart komin langt á
leið.
Stofnandi hljómsveitarinnar
og helzti talsmaður henn-
ar heitir Jon Eord. Hann hef-
ur lengi leikið á orgel í hinum
og þessum hljómsveitum, en
þeirra þekktastar munu þó
vera Antwoods og Flowerpot
Men. Hann stofnaði Deep
Purple árið 1968 og framan af
hélt hljómsveitin sig við þá
stefnu að útsetja vinsæl
lög annarra hljómsveita og
listamanna á sinn eigin hátt og
leika þessar nýju útgáfur svo
inn á plötur. Jon og félagar
sömdu svo nokkur lög af og
til til uppfyliingar.
Eitt laganna, sem Deep
Purple útsetti hét Husli og var
upprunalega flutt af söngvar-
anum Billie Joe Royal, sem er
bandarískur. 1 hans útgáfu
náði lagið töluverðum vinsæld-
um, en þó vantaði herzlumun-
inn á að það slægi í gegn. En
þegar útgáfa Deep Purple var
sett á markaðinn í Bandaríkj-
unum, sló lagið loksins í gegn
og seldist í meira en milljón
eintaka upplagi. Billie Joe
Royal sat eftir með háiftómt
veskið, en hijómsveitinni Deep
Purple var borgið.
Næst kom lagið Kentucky
Wonian, ættað frá bandariska
söngvaranum Neil Diamond.
Aftur hafði hljómsveitinni tek-
izt að slá á rétta strengi í hjört
urh unglinganna fyrir vest-
an og platan rokseldist. Þegar
hér var komið sögunni, var
hljómsveitin farin að vekja
nokkra athygli heima i því
gamla, góða Bretlandi, en þó
ekki nægilega mikla til að geta
lifað þar sæmilegu bítlalífi.
Þvi hélt hljómsveitin sig við
vesturheimska unglinga enn
um sinn, en kom síðan aftur
yfir hafið og tók Breta með
trompi. Jon Lord, sem hafði
alla tíð haft mikinn áhuga á
sígiildri tóniliisit, samd'i nú kons-
ert fyrir popphljómsveit og
sinfóníuhljómsveit, fékk í lið
með sér frægain sitjórn-
ainda, Malcolm Arnold, og
i sameiningu stóðu þeir að
hljómleikum í Royal Albert
Hall, frægum hljómleikasal í
London. Hljómsveitin Deep
Purple og griðarstór sinfóníu-
hljómsveit fluttu konsertinn á
eftirminnilegan hátt, og allir
voru vfir si^ hrifnir (eða næst-
um því). Til allrar hamingju
voru hljóm’eikarnir hÞóðritað-
ir og innan skamms gafst
popi'áhugamónnum um allan
heim kostur á að hlusta á
fvrsta konsertinn, sem saminn
var fyrir popp —- og sinfóníu-
hljómsveitir.
Nú hafði hljómsveitinni tek-
izt að festa sig : sessi svo um
munaði - - „hljómsveitin með
klassikina og poppið" - en
þó var ekki allt í bezta lagi,
eins og það hefði átt að vera.
Stóra spurningin var neíni-
lega: Hvernig átti hljómsveitin
eiginlega að fara að á hljóm-
lieúkuim? Elaki gait hún
flutt þennan sama konsert aft-
ur, því sinfóniuhljómsveit er
dýr i rekstri. Þá ákvað hljóm-
sveitin að leggja áherzlu
á rokkið — þunga rokkið —-
þá tónlist, sem hljómsveitin gat
flutt af hvað mestri innlifun.
Þó noklkiuir tím'i leið
þaingað túl að pia'tian kom,
sem sftó í getgin — Dieep
Purple in rock, eða hálft ann-
að ár. í miliitíðinni hafði
hljómsveitin sent frá sér tvær
eða þrjár plötur, sem ekki
hlutu nógu góðar undirtektir,
en þessi timi virðist bara hafa
verið lognið á undan stormin-
um. Hljómsveitin fór víða og
lék á hljómleikum, hafði sæmi-
liegar tekj'ua- og náði sdfellit
meiri vinsældum. Og þunga
rokkið þróaðist stöðugt til hins
betra.
Stóra platan kom út í júní í
fyi-raisuimiar og siló í gagn á
svjpsitiunidiu. — Hrjómsvei'tún
Deep Purp’ie vairð skyndi-
lega ejn eftjrsóttasta hljóan-
svðiit'in í Rnetlandi og víð-
ar og allir vildu kynnast
þunga rokkinu. Um þetta sama
leyti var hljómsveitin að senda
frá sér tveggja laga plötu á
Bandarikjamarkað og var búin
að taka upp aðaliagið á plöt-
una, en bakhliðarlagið vantaði.
Þvi fór hljómsveitin einn dag-
inn í upptökustúdío og pæidi
þar i nokkra tíma. án þess að
nokkurt lag fengist. Liðsmenn
h'jömsveitiairjniniar tóteu sér þá
hvíld, fóru út á næstu bjórkrá
og drukku sig vel fulla. Loks-
ins dröttiuðuist þecr þó a ftur í
stúdíóið og innan þriggja
stunda höfðu þeir samið og
leikið inn á plötu lagið Blaok
Night, sem að undanförnu hef-
ur verið í mikium metum hjá
islenzkum ungmennum. En svo
einfcannOlega vifldi tiil, að plat-
an, sem var gefin út í júni s.l.
í Bretlandi, náði sér ekki al-
mennilega á strik í vinsældum
fyrr en í septemberlok
og hafði þannig sofið (í bjór-
vímu sjálfsagt) i eina þrjá
mánuði, áður en hún hlaut vin-
sæ’d'tr hjá umga fólfciintu.
Jon Lord hefur ennþá mjög
gaimian af si'giildri tóm'isrt, en
hann heldur þó meira upp á
þunga rokkið í svipinn —
hefur líklega meira uppúr því.
Með honum í hljómsveitinni
eru: Ian Gillan, söngvari,
Roger Glover, baissaiieifcari,
Ian Paice, trommuleikari og
Ritcliie Blackinore, gi'tariiei'k-
ari.
Ritchie þessi er ákaflega um-
deildur gítarleikari. Hann
stendur alveg fyrir sínu hvað
gitarleikinn áhrærir, en menn
eru hins vegar ekki sammála
um ágæti sviðsframkomu hans.
Hann er ákaflega fyrirferðar-
mikill á sviðinu, æðir um og
hamast eins og óður væri. Þvk-
ir hanin mónina á Jiimii heiitinn
Hendrix um margt og er þar
ekki leiðum að likjast. En einn
er sá ljóður á ráði hans, seni
mikið umtal hefur vakið:
Riitchöe á það tfll að mjöibrjóta
gítarinn sinn og magnarann á
hljömleikum, ef hann er í æstu
sikapi, og faira þesisii brotaliæti
hans í taugarnar á sumum. En
Ritehie svarar allri gagnrýni á
sama hátt: „Ég á þessi
hljóðfæri, ég vann mér sjálfur
inn fyrir þeim, og ég brýt
þau ef mér sýnist!" Og hann
Isetiur ekfcá sliitja við orðlin tóm,
Á einni popphátíðinni í Eng-
fliamdii i siuimaír lét hainn sér ekká
nægja að brjóta gítarinn sinn
og magnarann, heldur réðst
hann á öll hljóðfæri, sem hann
náði i á sviðinu, hlóð þeim í
köst og ætlaði að kveikja i
öllu saman. Já, svona getur
þunga rokkið farið með menn!
P.S.: Slökkviliðið á staðn-
um kom i veg fyrir eldsvoðann.
24. jamúaæ 1971
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 15