Lesbók Morgunblaðsins - 31.01.1971, Blaðsíða 11

Karl Marx og kenningar hans
Trúarbrögð
siðleysisins
Eftir Max Eastman
f löndum ems og Suður-Ameríku, þar sem mikið
er um fáfræffi, liafa trúarbröffff siðleysisins reynt
aff nota Krist, sem þá er sýndur á plakötum með
grimmum byltingarmönnum eins og Camilo Clen-
fueiros. En ofan við eru þeir beðnir að lifa Krist'
ur og Marx, rétt eins þeir hafi verið byltingar-
bræður.
Hið sérstaka fyrirbæri, sem
við eigum við að striða, þegar
menn, sem hafa sérhæft sig í
því að berjast fyrir fullkomn-
un mannlegra samskipta, vikja
til hliðar öllum siðgæðisregl-
um, varð í rauninni til með
Marx. Hann er upphafið að
sigri rússnesku bolsjevikanna
sem og að hagfræðikenningum
þeirra, og hann er guðfaðir
þeirra róttæku manna í öllum
löndum, sem hafa svikið mál-
stað frelsisins.
Huigmynditn um Marx sem
góðan og göfuglyndan mann,
seim baÆi brotið heiHamn um
áhyggjur og vonir mannanna,
mann, sem myndi verða skelf-
ingu lostinn yfir óþokkabrögð-
um og sviksemi núverandi
kommúnista, er jafnröng og
hún er almennt útbreidd.
Marx var illa innrættur. Þeir
sem lioÆa hamn mest, geta varla
bent á eina einustu dyggð, sem
þeir gætu eignað honum —
nema þrákelkni og siðferðileg-
an kjark, sem hann reyndar
hafði. Hafi hann nokkru sinni
framið göfugan vei’knað, þá
hefur hann að minnsta kosti
ekki verið skráður.
Hamm gat veriö sviilkuilll, til-
litslaus, hrokafullur, and-lýð-
ræðissiimmi, Gyðimgahatari og
negrahatari. Hann var að eðlis
fari og af stjómlausum vana
sníkjudýr, undirróðursmaður,
og svo yfirgangssamur ofstæk-
ismaður, að hann klauf heldur
flokk simm em sjá hamm efl-
ast undir forustu annars. Öll
þessi einkenni koma berlega I
ljós af því, sem við vitum um
líf hans, og þó um fram allt af
einkabréfum hans til síns ann-
ars sjálfs (alter ego) og óend-
anlega örláta velgjörðarmanns,
Friedrich Engels.
1 þessum bréfum eru til kafl-
ar, sem eru svo viðbjóðslegir
fyrir mann með lýðræðislegar
tilfinningar, að það hefur orð-
ið að leyna þeim, til þess að
hægt yrði yfirleitt að viðhalda
goðsögninni um hinn göfug-
lynda Karl Marx, forvigis-
mann hinna undirokuðu og tals
mann bræðralags mamnanna.
Ég nota orðið trú í ákveð-
inni merkingu. Enda þótt Marx
Visaði Guði á bug sem grini og
hinni himnesku paradls sem
agni, var Marx ekki efagjarn
að eMisfari né gefinn fyrir til-
raunir. Hugsunarháttur hans
krafðist trúar, bæði á einhverja
paradís og vald eða afl, sem
myndi örugglega leiða okkur
þangað. Hann staðsetti paradís
á jörðunni og kallaði hana
jafm sælurilkuim nöfnum og „riki
frelis,ÍKiims“, „þjóðfélaig hiimma
frjálsu og jafnréttháu manna“
eða „hið stéttlausa þjóðfélag"
og svo framvegis.
Það kann að virðast sem að-
eins góður Guð gæti tryggt
mannkyninu slíka framtíð. En
Marx hataði alla guði, og
hann leit á allar siðferðilegar
kröfur sem hindranir. Það
vald, sem hann byggði á trú
sína á komandi paradís, var hin
griimima, miisíkiummaxlliausia og
blóðuga þróun í „efnislegum"
heimi, sem þó á einhvern dular-
fulllian háitt „stefmdi upp á Við“.
Og hann sannfærðist um það,
að til þess að geta skapað slík-
an heim yrðum við að leggja til
hliðar allar meginreglur sið-
gæðis og snúa okkur að styrj-
öld, þar sem bróðurmorð yrðu
drýgð.
Þessi dulræna og siðspillta
trú, sem dulin er á bak við fjall
af hagfræðilegri nýskipan og
gernýtingu, er í raun og veru
eina frumlega framlag Karls
Marx í hugmyndasjóð mann-
kynsins.
Það heyrist oft frá þeim, sem
fordæma þá lækkun hins sið-
ferðilega mælikvarða, sem
marxistarnir hafa fengið áork-
að, að sökin liggi í „efnis-
hyggju" þeirra, en hér er um
algeran misskilning að ræða. 1
gegnum alla söguna, frá Demo-
kritosi tiil Samitayamia, haifa
menn, sem i einlægni hafa trú-
að því, að efnið væri undir-
staða og innsta vera heimsins,
verið meðal hinna göfugustu
siðgæðisboðenda.
Efnishyggja Marx var ekki
sönn. Hún var dulargervi dul-
rænnar trúar.
Marx rak fólk úr hinum
kommúmiíska flokkii símum
fyrir þær sakir, að það hefði i
sambandi við stefnuskráratriði
minnzt á hluti eins og t.d. „kær
leika“, „réttlæti", „mannúð“ —
og jafnvel „siðgæði". Hann
skrifaði Engels í einkabréfi:
„Ég neyddist til þess að taka
inn í formálann orðagjálfur
um „skyldu og rétt“ og einnig
„sannleika, siðgæði og rétt-
lætli“.“ En, flullviisisaði hann vin-
sinn um, þessum leiðinlegu orð-
um er „komið þanniig fyrir, að
þau geta ekki gert neitt
mein . .
Það voru Marx og Engels,
sem innleiddu „háð og fyr-
d'rlitinliingu“, sem henitugustu aö-
ferðina til árása á andstæðinga
sósíalismans og stuðluðu þann-
ig að níðritabókmenntum, sem
eiga sér fáar hliðstæffur í sög-
unni. Jafnvel pólitíski meistara
leikurinn að gefa bændunum
j'arðiimair „til aið byrja með“,
en taka þær svo af þeim aft-
ur, þegar völdunum væri náð,
er einnig frá sömu rótum runn-
inn.
Kunningjum Lenins blöskraði,
þegar hann varði þennan vit-
firring og heiðraði minningu
hans. Áður en Lenin varð marx
isti hafði hann þannig tilfinn-
ingalega komizt á þá skoðun,
að öllum siðgæðisreglum bæri
að visa á bug, en Marx hafði
dregið þá ályktun af sögulegri
heimspeki, að því er hann taldi.
Samruni beggja þessara hugs-
anastrauma er einhver mesta
ógæfa, sem nokkru sinni hefur
dunið yfir mannkynið.
í sósialisma Lenins átti hver
hjólböruekill og eldabuska að
taka þátt í stjórnarathöfnum.
Hann lét einnig í ljós skoðan-
ir sínar ítarlega varðandi ýms-
ar teguindiir auvirðitegra at-
hafna og verka, sem nauðsyn-
legt væri að beita til að greiða
fyrir tilkomu paradísar.
„Við verðum að vera reiðu-
búin að beita brögðum, svikum
lögbrotum, þagga niður og fela
sannleikann," sagði hann. „Við
getum og verðum að skrifa fyr-
ir fjöldann á því máli sem sáir
hatri, háði og fyrirlitningu í
garð þeirra, sem eru ann-
airrar skoðuniar en við.“
f samræmi við slíkar megin-
reglur beitti Lenin svívirðileg-
um lygum og drýgði mannorðs-
morð. Hann hvatti til banka-
rána og vopnaðra ránsferða í
því skyni að afla fjár til sjóð-
anna til að stuðla að þúsund
ára ríkinu.
Lærisveinar hans hafa flutt
þessa trú áfram og ekki skirrzt
við neinn glæp, frá likamleg-
um morðum til hungursneyða,
sem rikið hefur skipulagt, og
fjöldamorða, sem herinn hefur
verið látinn fremja. Einn helzti
skipuleggjandi þessara banka-
Franiliald á bls. 14.
BBIDGE
MARGAR skemmtilegar sögur hafa
orðið til við spilaborðið og fer hér á
eftir ein þeirna.
Harry Inigraim, hinin kunini enski spil-
ari, var eitt sinn þáttták-anidi í mikilli
bridgökeppni, Ingram sem sat í Vestri
var orðkin 80 ára og eyrði því freikar
illa.
Sagnir gengu þanniig:
Vestur — NorSur — Austur — Suður
Pass Pas’s 3 Lauf 4 Spaðar
Dobl. Pasis Pass Pass
Norður
A D-6
y 7-5-3
4 Á-G-10-2
* Á-7-6-3
Vestur
* G-8-3
y 9-6-4
9-7-54-3
4 K-10
Suður
4 Á-10-9-7-4-2
V K-G-10-2
4 K-D
4 D
Ef litið er á spil Vesturs kemur í ljós,
að doblunin er alveg út í hött, enda
Austur
A K-5
4 Á-D-8
4 8-6
4 G-9-8-5-4-2
kom í ljós ag spilinu lokniu, að Ingram
ha'fði misheyrt sögn austurs, hélt hann
að Austur hefði opnað á 2 lauifum. Þetta
varð þó til þess að spiiið tapaðist, þótit
ailir aðrir spilarar í keppninni h'aifi
ýmist unnið 4 eða 5 spaða á sömu spil.
Nú skulium við fylgjast með hvað gerð-
ist við spilaborðið.
Ingram lét út laufarkóng sem sagn-
hafi drap í borði með ási. SagnlhaÆi
áleit, að Inigram hefði doblað vegna þess
að hann ætti aillia 5 spaðana, sem úti
voru Ákivað hann því að haga úxspilinu
samkvæmt því.
Næst lét sagnhaifi út tíguil 2, drap
heima með drottningu, lét út spaða
drap í borði með drottnimgu, en honium
til mikil'lar u'ndruinar drap Austur með
kónigi. Austur lét út tígul, sagnhafi drap
heima með kóngi, en þar sem hann
átti eklki fleiri innkomur í borð, þá
drr.p hanin með ási og lét út tígu'l’gosa
og ætlaði mieð því að losna við hjarta
heima. Varla er hægt að lýsa undruin
sagnhafi, þegar Austur trompaði með
spaða 5, og varð sagmhafi því að trompa
yfir. Síðar í psiilinu varð sagnihafi að
gefa 2 slagi á hjarta og einn á spaða
og tapaði þannig spilinu.
31. janúar 1971
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 11