Lesbók Morgunblaðsins - 30.01.1972, Side 14

Lesbók Morgunblaðsins - 30.01.1972, Side 14
GVÐT'WmjR (HINN BÍKl)MíÉLTI: "VIWIÐ P»ÖR NöKKVf) HÉJRAÐS~ SBKTIK GBRA KÐA UTflNFER-f>~ IR?”"^NGðJR" SBöIR SNORRI... "...EN 6ERR. m G<J TÉSÆTT S VO H\KI*A,AV BNÖINH MJ\2>UR HflFI DÝRRl VERIB HÉR Á IflNDl TÁ HAITI GISÍUR HVITI:f>Em ÞYKIR 71ER VHEUA VERAMBGA, ÞVÍ AÐ ÞEIR MVNU HAFA LITINN EINJVI HLUT TILAÐ GJALDA FYRIR SJG i"ÉG VÍL HÖSKULD RÆTA LATA PRENM/JK JAANN&iJÖIRUn.-EJV t»AE> ERU SEX HUJLDRUÐ SlLFVIiS". JÁTUDU TVÍ ÞÁ KLIIR GGRDAR AEIW... NÁIL ÞAKKAÐI ÞEIM <?ERf>WA. GUÐMUNDUR MÆITI: "EG VEIT HV7IÐ SNORRI VIII.>Aí> VIII HANK AÐ VÉR GEFUM TIL AIHR GERHARM EWLn RNIR..." áöcsu Hugleiðingar um þjóðarbrot Frainhald af hls. 4. Jegir fyrir hvaöa samtök sem er. Listamenn af ýmsu tagi og Ihópa þeirra á að senda vestur og ýmiskonar sýningar ættu einnig að vera fastur liður i þessari starfsemi. Kostnaðurinn við þessa starfsemi yrði vitan- iega töluverður, en fleiri aðil- ar en ríkissjóður gætu staðið undir honum og einnig væri (hægt að draga úr honum með ýmsu móti. Margir, sem færu í þessar íerðir væru sjálfsagt í föstu starfi hér heima, þeir fengju tímabundið fri frá störf um á fulium launum og litu á ferðina sem þegnskyldu. Fiutn ingafélög myndu sjálfsagt sýna íulian skiining á þessari starf- semi, hafa enda gert það á und anförnum árum. En vestanihafs væru frændur okkar reiðubún ir að taka fagnandi á móti slík um gestum og telja ekki eftir sér að greiða götu þeirra á all- an hátt. Þeim er einnig treyst- andi tii að láta shkar heimsókn ir auka hróður iands og þjóð- a.r, sem frekast mætti verða. Og þá er ég kominn að á- nægjulegasta þættinum i þessu öllu saman, hinni áhugasömu ungu kynslóð vestra, sem okk- ur ber að skapa tækifæri til dvalar hér á landi, a.m.k. sum- arlangt ef áhugi er fyrir hendi. Nú vill svo til, að hér á landi hefur verið rekin svipuð starí- semi og á ég þar við American Field Service og skiptinema þjóðkirkjunnar. Sú starfsemi hefur þó aðallega beinzt að þvi að koma okkar ungmennum út til Bandaríkjanna. Nú færi vel á því, að við færðum þessa starfsemi norður fyrir breidd- arbaug 49, legðum höfuð- áherzlu á að koma ungu fólki af íslenzkum ættum hingað til okkar en einnig okkar ung- mennum til þeirra heimkynna. Nú er málum þannig háttað vestanhafs, að þar er sumar- vinna skólafólks mun veiga- minni liður í tekjuöflun en hún er hér á landi, enda eru sumar leyfin þar styttri. Unglingar þaðan yrðu því fyililega ánægð ir með að geta unnið hér fyrir dvalarkostnaði og einhverju til ferðalaga um landið. En þau, sem hafa aldur til, viija fá að vinna, því að oft hefi ég heyrt þau dást að dugnaði okkar skólaæsku og öfunda hana einnig. Sem betur fer getum við einnig kennt þessu unga fólki ýmislegt gagnlegt, sem það hefur ekki kost á að læra heima, samtímis því að gefa því kost á að kynnast landi og þjóð og komast eitthvað niður í rnálinu. Ég tel þetta mál mjög mi'kilvægt og mun reyna hvað ég get tii að þo'ka því áieiðis. Nú vill svo vei til, að fram- undan eru tvær mikilvægar ár- tíðir, ellefu aida ártíð Islands- byggðar, 1974, og aldarafmæii stærstu isiendingabyggðar i Vesturheimi, Nýja-íslands í Manitobafylki. Mér er kunnugt um, að nok'kur undirbúningur er þegar hafinn vestra undir bæði þessi afmæli. Þar er mikill áhugi ’fyrir hendi að senda stór an hóp á hátíðina hér ’74 og ég tel ólíklegl að hann komi tóm hentur. Nokkur ágreinings- skuggi hviiir þó yfir þessu eins og stendur þar vestra, en vonandi tekst að jafna hann bróðurlega í tæka tíð. En af- mælið vestra 1975, er einnig mjög merkilegt, ég álát það að sumu leyti merkilegra þó að ég rökstyðji það ekki nánar að sinn,i. Okkur ber alger skylda til að sýna því afmæli verðuga virðingu og nota um leið tæki- færið til víðtækrar kynningar á iandi voru og þjóð. Þá eig- um við að senda vestur mynd- arlegan hóp, helzt með forseta vorn í fararbroddi. Ég hef nú rakið þetta mál all ýtarlega frá ýmsum hliðum en finnst þó margt ósagt sem gjarnan hefði mátt vera með en verður að bíða sins tíma. Höf- uðatriðið finnst mér vera þetta, að islenzka þjóðarbrotið í vest urheimi er smásaman að liðast sundur, raunar ekki að undra og má segja vonum seinna. Is- lenzk tunga er smásaman að hverfa af vörum fólksins og fé- lagasamtök byggð á notkun hennar standa höllum fæti en samtimis eiga þau í nokkrum deiium við hin nýju samtök, sem starfa á enskri tungu og halda þvi fram, að með því móti megi ýmsu bjarga og mörgu góðu lil leiðar koma. Þennan ágreining vona ég að þeir eigi eftir að jafna bróðurlega og gangi síðan fram einhuga til heilladrjúgs starfs. Hitt er svo okkar mál, að okkur ber skil- yrðislaus skyida til að veita þessu broti af okkar eigin þjóð, sem ætið hefur verið okkur lil sóma út á við, öfluga og drengi lega aðstoð í þeirri baráttu þeirra að halda á lengstu lög tengslum við íslenzika tungu og menninigarerfðir og kynna það öðrum á jákvæðan hátt. Rauða skikkjan l'ramhald al' l)ls. 6. jöfnum höndum, um gamlar sagnir og atburði. Réttast mun þó vera að skýra þá eftir megni — frá þeim sjónarhæð- um, sem ríkjandi voru á þeim tíma, þegar þeir gerðust. Því var það einnig — og ekki siður — ásetningur minn, að vekja athygli lesandans á þeim bók- um, sem áður eru nefndar, eft- ir þá bræðurna séra Magnús og séra Kjartan. Þær geyma margar mannlifspei-lur, sem far ið er um af svo djúpum skiln- ingi og ást á móðurmálinu að engiim íslenzkukennara mætti gleymast, að lesa þær gaum- gæfilega. Og jafnvei þeir, sem horft hafa á ,,Rauðu skikkj una“, án þess að greina þar gullið, munu áreiðanlega hafa af því meiri not, að sjá hana aftur, eftir að h a fa ytörfarið „Signýjarhárið''. Nóv. 1971. Tlieodór Gtinnlangsson frá Hjarnialandi. 14 LESBÖK MORGUNBLAÐSINS 30. janúar 1972

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.