Lesbók Morgunblaðsins - 01.04.1973, Síða 3
*
Oskar Aðalsteinn
Ég er að koma úr
kirkjunni
nýfermd —
og segi við alla:
Nú byrjar fermingfin.
Nú koma allar
ferming-arg'jafimar.
Pabbi og: manima eru eins og hnipin börn
í veizlunni.
Ég blanda mér ekki í einkamál þeirra.
Ég er ráðsnjöll ung stúlka.
Seinna —
þegar ég læt ferma
þá ætla ég að eiga veizluna
ein —
alveg eins og núna.
Tove Ditlevsen
+mUSTFERMINE EbblflR
Vei þeirri konu, er úti í homi hiarir
og hijóð án vonar út i tómið sfcarir
gleðinnar þokka firrt með föla vanga
fjötruð í gigtarböndum daga langa.
Vei beirri konu. er eitt sinn unriir greinum
eplatrésins vin sinn kyssti í leynum,
þá aldinn fauskur illa í svefni lætur
og ákaflega hrúta sker um nætur.
I»á burt er æskuvor, sem veitti hlýju
og von, sem dó og tendraðist að nýju,
og sérhver ósk, hver yndisrödd er þögnuð
og enginn morgunn veitir nýjan fögnuð.
Vík burtu, ellin arga, þú, sem deyðir
æskufjör og lífið blóma sneyðir.
En varalitur veit mér styrk rnn þrítugt
að virðast ekki nema rétt um tvítugt.
I»ý<1.: Guðmundur Arnfinnsson.
eru í fótbolta á miðri akibraut-
inni.
— Annað er það, að ég er
alltaf að hugsa um böæn á ak-
brautinni. Það gera auðvitað
allir atvinnubMstjórar. Það er
orðið mitt annað eðli, herra
dómari. Þegar ég ek um götur
borgarinnar, ekki í miðborg-
inni, heldur í úthverfunum,
þar sem bömin valsa um eftir-
litslaus, þá er eins og ég hafi
sérstakt auga, sem grandskoð-
ar götuna og segir mér hvar ég
eigi að aðgæta, að ekki skjót-
ist allt í einiu smákrakki fram
undan bíl, tré, eða söluturni.
Böm eru nefnilega alveg eins
og dýrin. Það er aldrei að vita
hvar maður hefur þau né
hvaða stefnu þau taka. Jafnvel
þótt gatan sé breið og ég sjái
smákrakka á gangstéttinni,
dreg ég úr hiraðanum. Það er
sem sagt aldrei að vita. Og ég
held, að hver atvinnubilstjóri,
þótt hann eigi að baki mörg ár
við stýrið, hafi oft þungar
draumfarir um að eitthvað
komi fljúgandi niður úr loft-
inu beint framan við vatnskass
ann og lendi undiir hjólunum
áður en honum vinnst timi til
að stíga á hemilinn. 1 slíkum
draumum, iherra dómari, fylgir
það einnig með, að bíllinn hoss
ist þegar hann fer yfir líkam
ann, en ópið er það versta. Ég
er viss um, að það eru margir
bilstjórar, sem innra með sér
hafa í mörg, mörg ár búizt í
angist við að heyra þetta óp.
Og þeir losna aldrei aíveg við
það úr huganum.
— Að gæta varúðar þegar
um börn er að ræða er hverj-
um atvinn ubilstj óra svo i blóð
borið, að það jafnast á við
neyzlu áfengis. Ég neita ekki
einu giasi, en það er eitthvert
tæki í heilanum á mér, sem seg
ir mér hvenær ég þoli það og
hvenær ég þoli það ekki. Þetta
tæki er aiveg sjálfvirkt. Og
þannig er það áreiðanlega með
fiesta bilstjóra. Atvinnumenn
að segja. En ég skal fúslega
taka undir með dómaranum, að
þetta sé annað mál.
— Jæja. Þá er nú eiginlega
ekki eftir frá miklu að segja.
Það var hópur af bömum í
kringum vörubílinn þegar ég
kom akandi, svo að ég hafði
fulla aðgát, einnig þegar ég
bakkaði. Ég hafði sett á mig
hvar börnin stóðu, og þegar ég
bakkaði horfði ég auðvitað út
um afturrúðu bílsins. Það eir
svona lokaður Pord sendiferða
bill með glugga á afturhurð-
inni. Ég hafði stöðvað bílinn
og var í þann veginn að snúa
lyklinum til að drepa á véiinni,
þegar mér varð litið til hlið-
ar og sá, að ég hafði stanzað
rétt framan við brunaiboða.
Að vísu hefði það aðeins tekið
mig tvær mínútur að skjótcist
upp í íbúðina og niður aftur,
en ég var ekki alveg sáttur
með það svo að ég gaf í og
bakkaði einum metra lengra.
Auðvitað leit ég út um aftur-
rúðuna þegar ég bakkaði, og
það virtist vera auð braut.
— Þá vair það, sem það
gerðist. Þetta með dirauminn,
gæti ég sagt. Alveg eins og í
draumnum. Ég fann að biillinn
fór yfir eitthvað, og ég bakk-
aði um leið swo að hann stopp-
aði ekki á því. Og um leið
heyrði ég bamsóp. Ópið úr
draumnum. Það var óp barns
við hræðilegan sársauka, og
það varð að óhugnanlegum
gráti.
— Ég veit ekki vel hvernig
ég á að gera grein fyrir til-
finningum minum. Kannski
væri réttast að segja að ég
hefði orðið að iskerti, ég gat
ckki hreyft mig um stund. Ég
hafði stigið á fótstigið um leið
og afturhjólið rann yfir kropp
inn, og ég sat og gat ekki ilyft
fætinum af hemlinum né tekið
hendurnar af stýrinu. En þótt
ég væri lamaður, leyndist lif
innra með méir. Það var eins og
ég hrapaði niður í gljúfur, þar
sem ég hvorki gat hugsað né
hafzt að samtámis. Ég veit að-
eins, að ég sat þarna með
hræðilega tilkenningu í
skrokknum. Ég hugsaði um
það, sem ég hafði ekið yfir, ég
vissi hvernig það leit út og
hvernig það þjáðist. Og ég
vissi, hvað það þýddi fyrir mig,
atvinnubilstjóra með ábyirgðar
tilfinningu, sem alla itíð hafði
með fyllstu aðgát reynt að forð
ast einmitt þetta. Ég sá fyrir
mér innkeyrsluna að spítalan-
um, ég sá sjálfan mig sitja og
bíða í ganginum, meðan þeir
framkvæmdu aðgerðir á barn-
inu fyrir innan, og ég sá yfir-
heyirsluna hjá lögreglunni. Ég
sá jarðarförina, ég sá kistuna,
og ég sá fyrir mér augnaráð
foreldra bamsins. Og ég hugs-
aði líka andartak um kvik-
myndastöðina, sem gæti ekki
kvikmyndað í dag, og um starf
ið mitt.
— Ég veit ekki hversu
lengi ég sat svona, alveg til-
finningalaus eins og öil orka
hefði rokið úr mér. Ef einhvern
tíma hefur liðið yfir yður,
herra dómari, þá vitið þér einn
ig hversu andstyggilega tilfinn
ingu maður hefur í líkamanum
og óbragð í munninum, þegar
maður raknar við aftur. Eitt-
hvað því um líkt var það, þar
sem ég sat þarna með lokuð
augu og horfði inn í það svart-
asta helvíti, sem hægt er að
hugsa sér, það er að segja
einmitt þegar maður hefur
drepið sakiaust barn. Ég gat
nánast ekki gireint stunumar
að utan lengur. Kannski sat ég
svona í eina mínútu, kannski
voru það bara nokkrar sekúnd
ur. Ekki veit ég það.
— Ég veit aðeins, að þegar
ég fékk máttinh aftur, þeytti
ég upp hurðinni og stökk út.
Ég er viss um, að ég vair snjó-
hvítur í framan við hugsunina
um það, sem ég yrði neyddur
til að draga fram í dagsljósið.
-— Þér hafið heyrt þetta áð-
ur, herra dómari, en vegna nær
veru kviðdómendanna, verð
ég endilega að segja aftur,
hvað það var sem ég fann. 1
staðinn fyrir limlestan barns-
líkama lá þarna gamall poki út
tiroðinn með einhverju undir
afturhjólinu. Siðar komst ég að
þvi, að pokinn var fullur af
gömlum dagiblöðum.
— Auðvitað trúði ég í fyrstu
ekki mínum eigin augum, og ég
get ekki lýst þakklætistilfinn-
ingunni, sem fór um mig, þegar
mér varð ljóst, að ég hafði ekki
mannslíf á samvizkunni. Mér
létti svo, að mér lá við upp-
sölu.
— En það tók mig heldur
ekki langan tíma að gera mér
ljóst samhengið. Það stóð smá-
hópur barna nokkuð frá méir á
gangstéttinni og horfði yfir göt
una. Og þegar ég sneri mér við
sá ég þrjá drengi 10—12 ára,
sem stóðu fyrir utan port og
ílissuðu. Það var einn þeirra,
sem veifaði til mín og sagði
eh-beh!
— Ég veit það ekki alveg fyir
ir víst, herra dómari, en ég
held að ég stæði ekki héma í
dag, ef drengirnir hefðu ekki
flissað og sent mér langt nef.
Því að þá var eins og eitthvað
brysti innan í mér. Kannski
var það þannig, að ég hafði
rétt áður veirið morðingi í vit-
und minni, að ég hafði drepið
mann, eða mér fannst ennþá að
hendur mínar væru flekkaðar
blóði. Og maður hlær ekki
framan í dauðann. Ég man bara
að ógurleg og blind reiði greip
mig, svo steirk að mér sortnaði
fyrir augum. En ég man ennþá
að ég sagði við sjálfan mig, þeg
ar ég hljóp yfir götuna, án
þess að líta í kringum mig, að
þetta væri í fyrsta sinn i tutt-
ugu ár, sem ég færi yfir götu
án þess að líta til hægri eða
vinstri.
— Að öliu eðlilegu hefðu
þessir strákar getað hlaupið
hraðar en ég. Það eykur ekki
beint á hlaupaþolið að vera bil
stjóri. En ég æddi að þeim á
slikri ferð, og ég var svo reið-
ur og óður, að ég náði þeim,
áður en þeir voru komnir í
gegnum portið og inn í garð-
inn. Ég greip tvo þeiirra og sló
hausunum á þeim saman og
henti þeim í portvegginn, svo
að þeir lyppuðust niður og
fóru að skæla. Ég ætlaði að
fara að tosa þeim á fætur og
láta þá hafa það aftur, þegar
ég mundi einmitt eftir þeim
þriðja, nefnilega þessum, sem
hafði staðið og flissað mest. Ég
sá hann langt inni í garðinum,
hann var kominn upp á svona
hálfþak eins og öskutunnurn-
ar standa undiir, og var á leið
yfir grindverk. Ef hann á ann-
að borð kæmist ýfir það gæti
ég gefið fjandann í hann.
— Ég man, að ég hljóp yfir
garðinn og komst upp á hálf-
þakið yfir öskutunnunum, þó
að mér skrikaði fótur þegar ég
rauk af stað og dytti. En ég
náði i annan fótinn á strákn-
um og diró hann niður. Og
þarna sem við stóðum á hall-
andi þakinu hélt ég peyjanum
í greip minni og þá rétti ég
honum einn af öllum kröftum.
Eins og þér sjáið, herra dóm-
ari, er ég enginn léttvigtarmað
ur. Fyrst hitti ég ekki, því að
hann beygði sig, en í næsta
skipti hitti ég, og það svo, að
undir tók í garðinum.
— Á eftir fleygði ég dregn-
um niðuir af þakinu, en hristi
hann duglega ,til áður án þess
að berja hamn. Ég öskraði vist
nokkuð hátt til hans, hvort
hann gæti ekki skilið hvers
konar hrekkjabragð hann
hefði haft d frammi. Þá
komu konur út í gluggana, og
nokkrar komu út á tröppurnar
og steyttu að mér hnefana,
af þvi að ég hafði farið svona
með (jrenginn. Þá var það ég,
sem hypjaði mig. Það er ekki
hægt að búast við, að maður
standi inni í garði og munn-
höggvist við 5 eða 6 kven-
varga. Það gengur aldrei. Það
er nefnilega miklu verra en að
standa fyrir réttinum, herra
dómari.
— Allan daginn var ég í upp-
Framh. á bls. 16