Lesbók Morgunblaðsins - 01.10.1978, Blaðsíða 3
FJÍftÖFLUMABll
Smásaga eftir Ebbe Kjerstrub
Þokan kringum hann kom frá honum
sjálfum, smá andský eins og sjást yfir
ísilögöu vatni eöa gömlum gufujárn-
brautarlestum. Verst meö útlimina, þaö
lak úr þeim eins og þeir væru kvefaðir.
Kvef þessi hlægilega ómerkilegi sjúk-
dómur, sem ætti aö vera sérgeröur fyrir
skrópsjúka ritara, haföi breitt sig frá
smitbúrum og básum og lagt hann,
forstjórann, ekki reyndar í gröfina
heldur í dauðalegan þyrnirósarsvefn.
Hann kæröi sig ekki um fleiri
skammta af honum, hérna megin
dómsdags. Þá var betra aö taka
farseöil aöra leiðina og reyna aö prútta
viö Sankti Pétur.
Þessi dvali, sem hann var að losna úr,
var óhugnanlegur, eins og aö fá
dauöann aö láni og taka viö eilíföinni í
ábætisskálum.
Að vakna af frostdauðanum var
næstum eins óþægilegt og aö frjósa í
hel. Þá reynslu átti hann þó eftir.
Guö mátti vita hvaö þeir höföu
skrifaö á frystivottoröiö. Læknirinn
hans myndi aldrei leggja nafn sitt viö
yfirlýsingu eins og þessa: Banamein
kvef. Heldur myndi hann finna upp
stórhættulegan vírus, sem ef til vill og ef
til vill ekki væri hægt aö verja frá
vísindalegu sjónarmiöi. Dýr haföi aö-
stoö hans veriö — helvíti dýr.
Gott aö maður undirbjó sig vel.
Líftryggingin framar öllu. Myndarlegt
bandlaust hagsýnt Kólumbusaregg,
sem aldrei myndi brotna, heldur lyfta
drengjunum með gulldúnkrafti gegnum
menntaskóla og háskóla og fata móöur
þeirra glæsilega í svörtu svo lengi sem
mannsminni entist, án þess aö hún
freistaðist til aö punta sig meö nýju
eftirnafni. Erföaskráin svipti hana
faglega hverju pút og plaggi þann dag
sem hún færi í nýjan brúðarkjól.
Jú, hann haföi sko undirbúið sig.
Áskriftin hjá „Hraöfryst Paradís" var
heldur ekki léleg fjárfesting, þó svo aö
vextirnir væru lágir og stór hluti heföi
fariö í kostnað við öryggisbúnað í hans
eigin frystikistu, haföi fyrirtækiö sammt
skilað hagnaöi. Mannúðarstefnu haföi
hann ekki fylgt sér til skaöa um dagana
og hagsýnn var hann fram í dauöann.
Hagurinn viö aö leggja í svona
milljaröa fyrirtæki eins og „Hraðfryst
Paradís" var aö leggja fram fyrstu
afborgun og hrökkva svo upp af, láta
svo fyrirtækið sjá um allan frekari
kostnaö og liggja sjálfur í ís — þangaö
til gullbryddingarnar á hlutabréfunum
náöu yfir allan pappírinn. Og hann var
ekki dauöur í gær, þaö fann hann á sér.
Þaö heföi ekki veriö líkt honum.
Mannveran sem birtist yfir þiönandi
líkama hans líktist heldur ekki þeim
manni morgundagsins, sem hann haföi
ímyndað sér. Þaö hlutu aö vera liðnir
margir morgnar.
Ef þetta var þá maöur, karl eöa kona,
hugsaöi hann, þegar þetta kynlausa
turnfyrirbæri laut yfir hann, ekki ólíkt
Nilfisk ryksugu á löppum, ályktaöi
Wyntermeer forstjóri, ánægöur meö að
sjá eitthvaö sem hann kannaöist viö.
Fyrirbæriö var mjúkt í línum, vel á
þriöja metra, þaö meira en sýndist hafa
vott af brjóstum og lindregin hakan var
skegglaus. Þetta gat vel veriö kona, en
lóöréttur standur í skrefinu á kynlausum
klæönaðinum vakti aðrar hugmyndir.
Röddinni gat hann ekki farið eftir,
hún hljómaöi eins og kristalskær
hugsun í daufum heila hans: „Jákvæö
viöbrögö viö Uni-serum innspýtingu nr.
1.“
Hann saup hveljur og leit af þeim,
sem var aö nudda dofna útlimi hans og
rétt í þessu dró enn eina sprautu úr
lærinu á honum, á þöglan áhorfanda
eins klæddan.
Heilbrigö, frumstæð eölisviöbrögö og
óskemmdar kippihreifistöövar kom frá
einhverjum viöstaddra, líklega plagara
hans, en því hreyfði maöurinn ekki
munninn?
Ruglaöur heili hans reyndi aö fá
einhvern botn í þetta þegar svariö var
þar: — Eðlilegt, Wyntermeer, öll
samskipti eru tjáö meö hugsun, radd-
böndin eru úrelt og ekki notuö nema viö
sérstaka listtjáningu eins og í óperum
eöa viö fyrirlestra í Raddasafninu.
Skilaboöin voru stutt ós skýr, þolinmóö
og róandi. —
Wyntermeer, Wyntermeer, nafniö
hans sem haföi skeflt margan ritarann,
konan hans haföi allsstaöar lánstraust
út á og sem fékk línurnar til aö sveiflast
í kauphöllinni og lokaöar dyr til að
opnast upp á gátt á veismuröum
hjörum. —
Hér hljómaði þaö holt, nefnt meö
þöglum ásakandi vörum. Hljóölaus
ásökun gagnvart liöinni tíö, hans tíö,
sem spekúleraði í nöfnum, peningum,
lífi og dauða — og eigin lífsafkomu fyrir
alla muni.
Þetta hér var verra en kommúnismi.
Þaö voru alls ekki hans eigin hugsanir
sem kviknuöu í heilanum heldur var
sprautað í hann. Um leið og blóðrásin
örvaöist var hann rændur rétti einstakl-
ingsins til aö hugsa sjálfur.
Hann hryllti sig og hárin risu á höföi
hans. Róandi hönd, sem honum fannst
glóðheit þó hún væri ekki nema 37
gráöur, klappaöi honum á herðarnar og
klóaraði honum í höföinu. Löngun og
óttakenndur úr sér gengin og úrkynjuð
voru næstu skilaboö.
Víðsjáin í þessari kynlegu og dýrt
keyptu fögru nýju veröld ofbauö svo
Wyntermeer forstjóra aö hann missti
meðvitundina aftur.
Þegar þokunni svifaöi frá, áttaöi hann
sig fyrst á hvaö hann var nakinn. Aö
vísu haföi veriö lagt yfir hann teppi úr
einhverri gerviull og maö því reyndi
hann aö hylja sig og taldist til aö
viðstaddir skiptust nokkuö til helminga í
karla og konur. Þaö var hann líka viss
um aö engin viöstaddra þarna í konulíki
gæti fengiö pílviöargrein hans til aö
rísa.
— Sterkar og ótamdar kynferöis-
eölishneigöir, sagöi einn viöstaddra, —
eru einkennandi fyrir manninn frá þessu
tímabili, sem viö í kennslubókum
köllum klámaldirnar (svo kölluö eftir
ríkjandi bókmenntastefnum þess tíma).
Maöur þessa tímabils er sérkenndur
meö þessari gráöugu eftirsókn erföri
aftan úr frumtíð — eftir konum.
peningum og völdum. Samtímis geröi
kvenkyniö stríðar kröfur til ólíkustu
hluta. Á klámöld fóru fram stríö milli
kynjanna meö öllum tiltækum vopnum.
Kvenkyniö var sérlega herskátt og
heimtaöi rétt sinn, allt frá því aö ráöa
kiæönaöi sínum og til aö bera hann
ekki. '
— Maöur klámaldarinnar var ekki af
úrvali Darwins, eöa úrveljandi tegund-
um hans. Sjálfsdýrkandi eðlistilvera
hans gat ekki gert sér grein fyrir
eyðingu kynstofnsins, jafnvel ekki þótt
allar eyöingarhættur sjálfsdýrkunar-
formsins væru honum sýndar. Viö
sjáum því, aö á næsta tímabili,
útöldinni, er „orðinn réttur hins veika“.
Rótina aö samstilltu, leitandi og göfugu
samfélagi okkar er að finna frá
útöldinni. — Útvalning kynstofnsins er
ekki lengur meö höppum og glöppum
en loks komin á vald vísindalega
háþróaöra afla.
Eftir þaö hafa einungis hæfustu og
gáfuöustu tegundir rétt til aö fjölga sér.
Umsjón þessa réttar er, eins og allir
vita, í höndum kvenna í dag.
— Fundurinn á þessu frumstæöa en
sérlega vel varðveitta eintaki er í sögu
okkar einstæöur vitnisburöur um sigur
einfeldninnar yfir skynseminni. Eins og
viö vitum, getum viö alltaf skipt um sjúk
líffæri, en þaö fyrirfinnast engin dæmi
um slíkan flutning eftir dauöamörkin,
sem væri líka þýöingarlaust. Fjölungar-
útvalningaraöferöir okkar gera slíkar
framlengingar meö öllu óþarfar.
Hér höfum viö tilfelli af vírus — þá
álitinn dauöaorsök, dulbúinn sem kvef.
Meö nýjustu affrystingaraöferö okkar
hefur okkur tekizt aö ná efninu
óskemmdu. Maöurinn var ekki dauöur
þegar hann var frystur. Hann var
kviksettur, ef svo má segja. Þaö gefur
okkur loksins tækifæri til aö rannsaka
atferli þessarar frumstæöu tegundar
bæöi í búri og lausgangandi.
Viö finnum þá ýmsar skýringar á
hegöun þessarrar tegundar, sem þrátt
fyrir allt er þó skyld okkur. — Þaö er
engin ástæða til aö ætla, aö verur meö
svo ófullkomna heilabyggingu (t.d. geta
þær ekkert gert grein fyrir sér meö
venjulegum hugsanaflutningi) hafi
næmt tilfinningalíf.
Sársaukaskynjun er mjög dauf,
nánast tjáö meö kippum. Sem sagt, viö
höfum hér einstakt tækifæri fyrir
vísindaráöiö, sem fjallar um fjölgunarat-
hafnir klámtímabilsins. Fyrir þennan
merkilega fund legg ég til að upp-
götvunarmaöur Uni-serumsins, doktor
Blum fái úthlutaö aukaleyfi ársins til
fjölgunar. Síöar vil ég meö leyfi
háttvirtra viðstaddra ræöa fundinn
nánar í Dýragarössafninu, klámaldar-
deild. Viöstaddir fögnuöu þessari
ákvöröun steinþegjandi og Wyntermeer
forstjóri, sem aldrei á allri sinni klámævi
haföi skenkt rannsóknarstarfsemi eina
hugsun eöa eyri, staröi skefldur á tólf
pör af miskunnarlausum augum
vísindanna vísindanna vegna.
Hann vætti brennandi varirnar og
korraði og reyndi að koma meiningu
sinni á framfæri en úr því varö ekkert
nema ógreinilegt hræösluöskur. Doktor
Blum Ijómaöi af stoltu brosi.
— Heyriö þiö bara, (hugsanaflutti
hún), hann syngur.
©