Lesbók Morgunblaðsins - 01.10.1978, Blaðsíða 8
Draumurinn hefur ræzt: Hér er það sem alla hafði dreymt um í grámusku daganna. Myndin er frá Viareggio á
vesturströnd Ítalíu, Þar sem er einn vinsælasti sumarleyfisstaður Þar í landi.
Allsstaðar var krökkt: Til vinstri er tjal
við Port Grimaud í Suður Frakklandi,
tjöldum, sem risið höföu í heimildarleyt
Sumarið '78:
SÓKNIN TIL SUÐ
Draumurinn um sumarleyfi í
glampandi sól og sjó á suðrænni
strönd er ekki bundinn við fáa
útvaldá. Menn hafa séð dýrðina
fyrir sér í hillingum, þar sem
þeir stóðu við færiband í verk-
smiðju, á grámuskulegri skrif-
stofu eða verzlun. Mr. Johnson í
Bretlandi, Guilliome frá Prakk-
landi, Schmidt frá Þýzkalandi og
Jensen frá Danmörku hafa í
heilt ár átt það sameiginlegt að
ala með sér þennan draum og á
hverjum mánuði hefur þetta
sæmdarfólk tekið dálítið af
mánaðarlaununum sínum og
lagt fyrir til ferðarinnar, sem að
sjálfsögðu var búið að panta
löngu fyrirfram. Þar við bætist
Jón Jónsson og frú frá íslandi,
en þau ákváðu þetta mjög
skyndilega og lögðu ekki fyrir
eina krónu til fararinnar af
mánaðarlaununum. Þau verða
aö fljúga miklu lengri leið og
kaupa sér erlendan gjaldeyri á
svörtum markaði en hafa samt
meiri fararefni í fórum sínum en
hitt fólkið og enginn veit hvernig
á því stendur.
Rétt eins og farfuglarnir koma
og fara á ákveðnum tíma,
flykkjast sumarleyfagestir
suðurúr í júlí og ágúst, enda þótt
allir viti, að kraðakið er á
mörkum hins þolanlega. Svo
bundið er þetta í skorður vanans,
að í Frakklandi til dæmis lokar
fjöldi fyrirtækja alveg í ágúst og
þá fara allir í sumarleyfi í einu.
Bílalestirnar eru þá samfelldar
frá París og suður að Miðjarðar-
hafi. Á Costa del Sol, Mallorca,
Costa Brava, Viareggio, Lido,
frönsku Riveriunni og Lignano
er kroppur við kropp á hvítum
sandinum og þessi sólar- og
brúnkudýrkun er þeim mun
merkilegri þegar þess er gætt, að
á síðustu öld var hér enginn og
©
menn þekktu ekki þessa nautn,
eða kærðu sig ekki um hana. Oft
hefur bekkurinn verið þétt
setinn, en mönnum kemur
saman um, að aldrei hafi sést
annað eins og nú, sumarið 1978.
Meginástæðan gæti verið, að
sumarið í Norður Evrópu hefur
verið afspyrnu leiðinlegt og
úrkomusamt. Strandhótel á
Bretlandseyjum stóðu auð og
sama er að Segja um ferða-
mannastaði í norðanverðu
Frakklandi, í Normandy og á
Bretagneskaga. Fátt þykir eins
ömurlegt og sumarleyfi á fjörr-
um stað, þar sem aldrei styttir
upp. Þeir sem lenda í því, gætu
tekið undir með einum, sem hélt
af stað heimleiðis frá hóteli á
Cornwall og skrifaði á afturrúðu
bílsins: „Farinn heim, hund-
blautur, blankur og dauðleiður".
í Þýzkalandi fúnaði grænmeti
á ökrunum í vætunni og engin
furða að ístöðulitlar sálir verði
alteknar af því, sem þýzkir
nefna Drang nach Súden, — Á
sólarströndum fór hinsvegar
flest úr skorðum vegna álagsins;
samgöngukerfi, tjaldstæði,
hreinlætisaðstaða og sjálf þolin-
mæðin. Mengunin í sjónum, sem
talin hefur verið við hættumark,
varð augljósari en nokkurntíma
áður og hvergi varð ástandið
verra en á þeirri 160 mílna
strandræmu syðst í Frakklandi,
sem nefnd er Cote d‘Azur. Um
hríð hafa staðir eins og Saint,-
Tropez, Sainte-Maxime, Cannes,
Nissa og Menton, verið tízku-
fyrirbæri og haft sérstakt að-
dráttarafl vegna þess. Þar eru
þeir ríku og frægu; kvikmynda-
stjörnur og þessháttar blaða-
matur og verðlagíð er uppúr öllu
valdi.
Fólk af meginlandinu ekur
suðurúr á eigin bílum með tjöld í
farangrinum og treystir á að fá
afnot af hinum ágætu og skipu-
lögðu tjaldstæðum. I þetta sinn
var bara allt fullt svo útúr flóði
og ferðamálayfirvöld stóðu í að
beina þúsund manns á dag upp
til Alpanna, — á annað hundraö
kílómetra í burtu — í þeirri von
að þar væri ennþá rými. Sumir
fóru eftir því og aðrir ekki.
Þegar ætlunin er að vera við sjó,
vilja menn ekki láta senda sig
uppí sveit. Draumurinn hafði
aldrei snúizt um það. Hvorki
meira né minna en 13 milljónir
ferðalanga hafa sezt upp á
hótelgöngum, ráðizt inn á tjald-
stæði, komið sér fyrir á vega-
köntum, á vínekrum, á strand-
svæðum og hvar annarsstaðar;
þar sem auðan blett var að sjá. I
þýzku blaði gat að líta frásögn
manns, sem hafði ekið á
Bláströndina ásamt með tveim-
ur vinum sínum. Þeir reyndu
fyrir sér á 40 tjaldstæðum án
árangurs og ekki var um annað
að gera en sofa í Fólksvagninum
og allir vita hvernig það muni
vera. Að lokum komust þeir inná
tún, sem nýlega hafði verið
slegið og tjölduðu þar í leyfis-
leysi. Aðrir hafa ekki hikað við
að slá tjöldum sínum á hinum
mjög svo eftirsóttu baðströndum
og jafnvel á eyjunni í hringtorgi
einu í Cannes.
Ekki fælir það fólk frá Mið-
jarðarhafinu, þótt sjórinn sé
ekki uppá það hreinasta. Þegar
sorpeyðingarstöð bilaði í Saint-
Rahaáel í Frakklandi, rann
óþverrinn í sjóinn og fnykinn
lagði uppúr honum. Samt áttu
yfirvöld í mesta braski með að
ná fólki uppúr sjónum. Á sama
hátt syndir fólk óhikað í sjónum
útaf Ostia og Fregene á Ítalíu,
þar sem klóakinu frá Róm er
beint til sjávar.
Fátt er svo uggvekjandi, að
það verði til fyrirstöðu, þegar
sólarstrandaþorstinn er annars-
vegar. Þrátt fyrir eðlilegar
áhyggjur manna af óöld og
mannránum á Italíu, voru meira
en 30 þúsund hótel þar í landi
fullbókuð á sumarvertíðinni.
Ennþá hafa hinir sjúku of-
stækismenn þyrmt túristum og
hvergi hefur þeim verið hótað
illu nema á Kanaríeyjum. Sem
betur fer hefur ekki verið staðið
við þær hótanir til þessa.
Á þessu ári hefur orðið hvorki
meira né minna en 20% aukning
Nú eru Það ekki bara efnaðir og svokallaöir betri borgarar sem veita sér Þann munað aö
sóla sig á Miöjaröarhafsströndum. Ungt fólk og jafnvel skólanemendur eru Þar á meðal og
hér er hópur af íslenzkum ungmennum „á pönnunni“ og virðist kunna vel að meta Þaö.
Ljósm: Ingólfur Guðbrandsson.